Zastanów się, z jakich powodów adresatem utworu o miłości jest trup. 

Wprowadzenie adresata – trupa służyło autorowi do zrealizowania oryginalnego konceptu utworu. Równocześnie poprzez postać trupa autor odwołuje się barokowego motywu vanitas, co nadaje charakter metafizyczny całemu utworowi i pozwala uwznioślić opisywane uczucie miłości.

Zwróć uwagę na dominantę kompozycyjną oraz na użyte środki stylistyczne.

W twojej odpowiedzi powinien znaleźć się wniosek, że dominantą kompozycyjną jest antyteza. W dwóch zwrotkach autor poprzez metafory, porównania i kontrasty udowadnia podobieństwo podmiotu lirycznego do trupa, by w zwrotce trzeciej ukazać różnicę i udowodnić, że sytuacja trupa jest niemalże komfortowa w stosunku do cierpień człowieka zakochanego.

Przeczytaj tekst uważnie – wers po wersie. 

Ja:

• zabity

• strzałą miłości

• nie mam rumianości

• mam płomień skryty

• (jam) zawarł zmysły w okropnej ciemności

• wolności zbywszy mam rozum łańcuchem powity

• mój język kwili

• cierpię ból srodze

• w piekielnej śreżodze.

• się nie mogę, stawszy się żywiołem
  wiecznym mych ogniów, rozsypać popiołem

Ty:

• leżysz zabity

• strzałą śmierci

• krwie (nie masz w sobie)

• jawne świece (masz)

• na twarz suknem żałobnym nakryty

• masz związane ręce

• milczysz

• nic nie czujesz

• jak lód

• się rozsypiesz

Odwołaj się do proponowanego modelu analizy i interpretacji utworu lirycznego Do trupa. Przywołaj przykłady epitetów, metafor, porównań, wyliczeń, anafor, kontrastów.

W utworze odnajdujemy zróżnicowane środki literackie, pełniące odmienne funkcje:

• epitety (np. płomień skryty) – służą uwzniośleniu (hiperbolizacji) opisywanej sytuacji i podkreślenia jej metafizycznego charakteru

• wyliczenia (Ty — strzałą śmierci, ja — strzałą miłości, / Ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości, / Ty jawne świece, ja mam płomień skryty) - hiperbolizują wymowę utworu;

• elipsa (ty - strzałą śmierci, ja - strzałą miłości) – podkreśla porównanie, nadaje opisowi wymiar metafizyczny

• kontrast (ty - strzałą śmierci, ja - strzałą miłości) - tworzy analogię pomiędzy podmiotem lirycznym i trupem;

• porównania (Tyś jak lód, a jam w piekielnej śreżodze” – ukazują różnicę między stanem podmiotu lirycznego a sytuacją adresata -trupa. 

• anafory („Ty jednak milczysz, a mój język kwili, / Ty nic nie czujesz, ja cierpię ból srodze”) - hiperbolizują wymowę utworu i budują kunszt wypowiedzi

• wtrącenie („Ja się nie mogę, stawszy się żywiołem / Wiecznym mych ogniów, rozsypać popiołem.”) – zaskakuje czytelnika, buduje pointę

Paradoks (gr. Parádoxos – nieoczekiwany, nieprawdopodobny)  to twierdzenie logiczne prowadzące do zaskakujących lub sprzecznych wniosków. Sprzeczność może być wynikiem błędnych założeń, wyjścia od błędnego stwierdzenia lub być sprzecznością pozorną – z tzw. zdrowym rozsądkiem.

Podmiot liryczny przyjmuje błędne założenie, że jako człowiek cierpiący z miłości jest niczym trup. Jednak gdyby był trupem, który niczego nie czuje, nie cierpiałby z miłości.

Zastanów się co wynika z analizy kompozycji i funkcji środków stylistycznych zastosowanych w utworze. Zwróć uwagę na konteksty interpretacyjne.

W odpowiedzi powinieneś zawrzeć wniosek, że dominanta kompozycyjna utworu, jaka jest antyteza oraz pozostałe środki stylistyczne służą ukazaniu sytuacji człowieka zakochanego, jak również realizacji konceptu, tak istotnego dla nurtu marinizmu w poezji baroku. Odwołanie się do symboliki vanitas pozwala na uwznioślenie miłości i nadaje utworowi charakter metafizyczny.