Siły van der Waalsa są odpowiedzialne za występowanie wielu zjawisk w przyrodzie. Wymień trzy znane Ci, za które odpowiadają te oddziaływania.
RhxLO8rK7NGrM
Występowanie sił van der Waalsa możemy zaobserwować podczas rozpuszczania np. chlorku sodu w wodzie – cząsteczki wody otaczają rozpuszczające się kryształy soli.
Solwatacja, struktura cieczy i ciał stałych, właściwości gazów rzeczywistych, stan skupienia materii, adsorpcja cząsteczek, ścieranie grafitu w procesie tarcia.
21
Ćwiczenie 7
W temperaturze pokojowej fluor i chlor są gazami, brom jest cieczą, a jod to substancja stała. Wytłumacz różnice w stanach skupienia fluorowców.
R1SMVVCVLZQlh
Zwróć uwagę na zmianę liczby elektronów w atomach fluorowców.
W układzie okresowym w dół grupy wzrasta liczba elektronów w atomach fluorowców, a co za tym idzie, w dół grupy występują większe fluktuacje ładunków w cząsteczkach fluorowców, dlatego oddziaływania van der Waalsa są silniejsze.
311
Ćwiczenie 8
Siła oddziaływań van der Waalsa zależy od kształtu cząsteczki. Wzór sumaryczny dwóch poniższych związków to .
R1GSubSSndzjK
Temperatura wrzenia jednego z nich wynosi 9,5°C, a drugiego to 36,06°C. Dopasuj temperaturę wrzenia do związku i wyjaśnij znaczną różnice w wysokości tych temperatur.
R1BEWj0jYA1Qc
Zastanów się, w którym związku powstają silniejsze oddziaływania van der Waalsa.
n‑pentan – 36,06°C;
2,2‑dimetylopropan – 9,5°C.
Wyższa temperatura wrzenia nierozgałęzionego izomeru wynika z tego, że cząsteczki liniowe mogą o wiele ściślej przylegać do siebie nawzajem niż cząsteczki, które kształtem przypominają kule, przez co oddziaływania van der Waalsa, występujące międy nimi, są silniejsze.
311
Ćwiczenie 9
Kwas arachidonowy, występujący w orzeszkach ziemnych (1), oraz kwas linolowy, występujący w oleju słonecznikowym (2), posiadają niżej zaprezentowane wzory półstrukturalne.
RB8jtuixOpiFy
Wymienione kwasy należą do grupy omega 6. Są to niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), co oznacza, że nie są wytwarzane przez organizm. Równocześnie potrzebujemy ich do prawidłowego funkcjonowania organizmu i muszą być dostarczane z pokarmem. Na podstawie podanych wzorów wyjaśnij, który z kwasów posiada niższą temperaturę topnienia.
R12vkPbBOf1DX
Zwróć uwagę na obecność wiązań podwójnych w podanych związkach.
Kwas arachidonowy ma niższą temperaturę topnienia. W cząsteczce kwasu arachidonowego występują cztery wiązania podwójne, a w cząsteczce kwasu linolowego – dwa.
Obecność wiązań podwójnych powoduje utrudnione oddziaływania międzycząsteczkowe. W kwasie arachidonowym występują słabsze oddziaływania van der Waalsa, dlatego posiada on niższą temperaturę topnienia.