Sprawdź się
Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.
Ścieranie dna koryta wleczonym przez wodę żwirem i piaskiem oraz drążenie w nim zagłębień w wyniku uderzeń głazów opadających grawitacyjnie lub przemieszczanych przez wiry wodne to proces:
- erozji wgłębnej.
- erozji wstecznej.
- erozji bocznej.
- akumulacji.
Wybierz z podanych określeń te, które dotyczą erozyjnych form rzeźby związanych najczęściej ze środkowym biegiem rzeki.
- meander
- źródło
- kaptaż
- starorzecze
- dolina V-kształtna
Wybierz z podanych określeń te, które dotyczą erozyjnych form rzeźby związanych najczęściej z górnym biegiem rzeki.
- kaptaż
- terasy rzeczne
- meander
- kocioł eworsyjny
- dolina V-kształtna
Oceń, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Dolina rzeczna w biegu górnym jest typową doliną U-kształtną. | □ | □ |
W biegu dolnym rzeki dominuje erozja wsteczna. | □ | □ |
Baza erozyjna określa głębokość, do jakiej rzeki mogą wcinać swoje koryta i doliny. | □ | □ |
W wyniku kaptażu rzeka może przeciąć dział wodny i przechwycić rzekę o mniejszej sile erozyjnej. | □ | □ |
Uzupełnij tabelę, korzystając z podanych wyrażeń. Jedno pole powinno zostać puste.
górny, środkowy, dolny, najszersza, duży, bardzo szybko, średnio, erozja boczna, dolina V-kształtna
bieg rzeki | szerokość doliny | spadek rzeki | prędkość płynięcia | dominujący proces | erozyjna forma rzeźby |
---|---|---|---|---|---|
górny | duży | bardzo szybko | dolina V-kształtna | ||
środkowy | średnio | erozja boczna | |||
dolny | najszersza |
Rozwiąż krzyżówkę.
- Odcinek doliny rzecznej o wąskim dnie i stromych zboczach, w którym ciek wodny (rzeka) pokonuje przeszkodę obecną na jej drodze.
- Jezioro w dolinie rzeki, którego misa jest częścią dawnego koryta odciętego od współczesnego koryta.
- Przeciągnięcie (zdobycie) jednej rzeki przez drugą wskutek erozji wstecznej.
- Nazwa erozji prowadzącej do pogłębiania koryta rzecznego i tworzenia doliny V-kształtnej.
- Długa, wklęsła forma terenu, o jednostronnym spadku w profilu podłużnym, powstała wskutek erozyjnej działalności rzeki.
- Schodowate formy w dnie doliny lub na jej zboczu o pochodzeniu erozyjnym lub akumulacyjno-erozyjnym.
- Drążenie podłoża skalnego przez kamienie poruszane wirem wodnym (występuje np. pod wodospadem).
1 | |||||||||||||
2 | |||||||||||||
3 | |||||||||||||
4 | |||||||||||||
5 | |||||||||||||
6 | |||||||||||||
7 |
Jezioro w dolinie rzeki, którego misa jest częścią dawnego koryta odciętego od współczesnego koryta to 1. Dolina, 2. przełom, 3. Eworsja, 4. terasy, 5. wgłębna, 6. starorzecze, 7. kaptaż.
Przeciągnięcie (zdobycie) jednej rzeki przez drugą wskutek erozji wstecznej to 1. Dolina, 2. przełom, 3. Eworsja, 4. terasy, 5. wgłębna, 6. starorzecze, 7. kaptaż.
Erozja 1. Dolina, 2. przełom, 3. Eworsja, 4. terasy, 5. wgłębna, 6. starorzecze, 7. kaptaż prowadzi do pogłębiania koryta rzecznego i tworzenia doliny V-kształtnej.
1. Dolina, 2. przełom, 3. Eworsja, 4. terasy, 5. wgłębna, 6. starorzecze, 7. kaptaż to długa, wklęsła forma terenu, o jednostronnym spadku w profilu podłużnym, powstała wskutek erozyjnej działalności rzeki.
Schodowate formy w dnie doliny lub na jej zboczu o pochodzeniu erozyjnym lub akumulacyjno-erozyjnym to 1. Dolina, 2. przełom, 3. Eworsja, 4. terasy, 5. wgłębna, 6. starorzecze, 7. kaptaż.
1. Dolina, 2. przełom, 3. Eworsja, 4. terasy, 5. wgłębna, 6. starorzecze, 7. kaptaż to inaczej drążenie podłoża skalnego przez kamienie poruszane wirem wodnym (występuje np. pod wodospadem).
Uporządkuj podane opisy w takiej kolejności, aby przedstawiły powstawanie meandrów. Odpowiednie cyfry umieść w kolejności na osi.
1. Rzeka prostuje swój bieg. Meander zostaje odcięty od koryta – staje się starorzeczem.
2. Erozja boczna powoduje coraz większe wygięcie zakola w taki sposób, że dochodzi do przerwania meandru (szyi meandra).
3. Nurt podmywa zewnętrzny brzeg rzeki, na wewnętrznym brzegu zaczyna się odkładać materiał skalny (piasek), gdyż woda płynie tu wolniej.
4. Wskutek erozji brzegu i akumulacji materiału, na rzece tworzy się typowe zakole, które coraz bardziej przypomina podkowę.
1, 4, 3, 2
