David Hume Traktat o naturze ludzkiej

Sądy nasze dotyczące przyczyny i skutku wywodzą się z nawyku i doświadczenia; gdy nawykliśmy do tego, że widzimy jedną rzecz powiązaną z drugą, to wyobraźnia nasza przechodzi od pierwszej rzeczy do drugiej w przejściu naturalnym, które poprzedza wszelką refleksję i któremu refleksja nie może zapobiec. I leży to w naturze nawyku, że działa z pełną swą siłą nie tylko wtedy, gdy są nam obecne rzeczy, które są dokładnie takież same z  tymi, do jakich nawykliśmy, lecz działa również w mniejszym stopniu, gdy stajemy wobec rzeczy, które są podobne do tamtych. (…) Człowiek, który nawykł do jedzenia owoców, spożywając gruszki lub brzoskwinie, zadowoli się melonami, gdy nie będzie mógł znaleźć swego ulubionego owocu; (…) rozważmy przypadek, gdzie człowiek umieszczony w żelaznej klatce, która jest wywieszona z wysokiej wieży, nie może pohamować drżenia, gdy spogląda w przepaść pod sobą, choć wie, iż zupełnie nie grozi mu upadek, znając z doświadczenia swego moc żelaza, które go podtrzymuje, i choć idee upadku, spadania, szkody na ciele i śmierci wywodzą się jedynie z nawyku i doświadczenia. (...) Myśl o głębi i upadku uderza go tak silnie, iż wpływu jej nie można zniweczyć myślą o okolicznościach przeciwnych, a mianowicie o solidnej podporze, która by winna dać mu poczucie zupełnej pewności. Jego wyobraźnia biegnie za swym przedmiotem i budzi wzruszenie, które mu odpowiada swym natężeniem.

3 Źródło: David Hume, Traktat o naturze ludzkiej, tłum. Cz. Znamierowski, dostępny w internecie: http://bacon.umcs.lublin.pl/~lukasik/wp-content/uploads/2012/09/Hume-traktat-o-naturze-ludzkiej.pdf.

Jan Fazlagić Innowacyjne zarządzanie wiedzą

W naszym mózgu znajduje się obszar odpowiedzialny za nasze zachowania, który jest autonomiczny w stosunku do innych obszarów odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji i zachowania człowieka. Podawany jest przykład człowieka, który stracił całkowicie pamięć, lecz którego dzięki odpowiedniej terapii udało się przystosować do życia w społeczeństwie przez wykształcenie pożytecznych nawyków. Potrafił on np. wrócić ze spaceru do domu, lecz jednocześnie „nie znał” drogi.

4 Źródło: Jan Fazlagić, Innowacyjne zarządzanie wiedzą, Warszawa 2014, s. 41.

Wisława Szymborska Utopia

Wyspa, na której wszystko się wyjaśnia.
Tu można stanąć na gruncie dowodów.

Nie ma dróg innych oprócz drogi dojścia.
Krzaki aż uginają się od odpowiedzi.

Rośnie tu drzewo Słusznego Domysłu
o rozwikłanych odwiecznie gałęziach.

Olśniewająco proste drzewo Zrozumienia
przy źródle, co się zwie Ach Więc To Tak.

Im dalej w las, tym szerzej się otwiera
Dolina Oczywistości.

Jeśli jakieś zwątpienie, to wiatr je rozwiewa.

Echo bez wywołania głos zabiera
i wyjaśnia ochoczo tajemnice światów.

W prawo jaskinia, w której leży sens.

W lewo jezioro Głębokiego Przekonania.
Z dna odrywa się prawda i lekko na wierzch wypływa.

Góruje nad doliną Pewność Niewzruszona.
Ze szczytu jej roztacza się istota rzeczy.

Mimo powabów wyspa jest bezludna,
a widoczne po brzegach drobne ślady stóp
bez wyjątku zwrócone są w kierunku morza.

Jak gdyby tylko odchodzono stąd
i bezpowrotnie zanurzano się w topieli.

W życiu nie do pojęcia.

5 Źródło: Wisława Szymborska, Utopia.