1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Zaznacz właściwą odpowiedź.

Rbz6ymSYjF9iU
W którym roku za czasów panowania cara Aleksandra I otwarto Uniwersytet Warszawski? Możliwe odpowiedzi: 1. 1815, 2. 1816, 3. 1819, 4. 1830
RAOF8E9juw4fa
Wybierz miasto, z którym związana była organizacja funkcjonująca pod nazwą Towarzystwo Filomatów? Możliwe odpowiedzi: 1. Warszawa, 2. Lwów, 3. Poznań, 4. Wilno
1
11
Ćwiczenie 2

Umieść w odpowiednim miejscu na mapie właściwą nazwę instytucji oświaty bądź kultury.

R19hjOsUDdOd9
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło:
Ilustracje: Biblioteka Działyńskich, CC BY SA 4.0, fot. Diego Delso, Wikimedia Commons; Narodowy Teatr Wielki, Zygmunt Vogel, domena publiczna, Wikimedia Commons; Uniwersytet Franciszkański, CC BY SA 3.0, Wikimedia Commons; Biblioteka Czartoryskich, CC BY SA 3.0, fot. M_k, Wikimedia Commons, Contentplus.pl sp. z o.o. na podstawie Mathiasrex, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
R102yif2YUTEg
Przypomnij sobie, gdzie znajdowały się polskie instytucje nauki i kultury. Jakie były najważniejsze ośrodki kultury polskiej w latach 1815–1830? (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenia.

1

Księżna Izabela jechała do Anglii przede wszystkim z myślą o Puławach, które przechodziły wówczas kolejny etap modernizacji. Pobyt w Anglii, słynącej z wielu wysokiej klasy rezydencji i jeszcze bardziej głośnych ogrodów, otwierał nowe perspektywy. Czartoryska już wcześniej nosiła się z myślą przekształcenia regularnego ogrodu puławskiego w modną formę krajobrazową.

W naturalną scenerię parku krajobrazowego wkomponowała Czartoryska przy pomocy współpracujących artystów, zwłaszcza Aignera, szereg budowli o formach historycznych, które nie tylko podnosiły walory estetyczne ogrodu, ale jednocześnie pełniły funkcje użytkowe m.in. religijne i muzealne.
„Począwszy od kościoła, całe Puławy, stanowiły jakby jeden najpiękniejszy obraz — pisał Gracjan Wereżyński. — Aleje z lip starych i topoli, klomby, mosty i mostki wiodły do miejsc najzdobniejszych i najwięcej uwagi zwracających. Uliczki, drożyny, pomniki, rzeźby, fontanny, kamienie, jakby od niechcenia rzucone; spiralne przejścia ku górze, grotami otoczone, doskonale naśladujące naturę”.
Wśród wypełniających ogród drobnych elementów dekoracyjnych można było spotkać pewne, nieliczne, akcenty angielskie w postaci Schodów Angielskich, stanowiących jedno z połączeń pałacu z ogrodem dolnym, czy usytuowanej w tej samej części ogrodu rzeźby Pameli, tytułowej bohaterki powieści S. Richardsona.

golebiowska Cytat za: Zofia Gołębiowska, Angielskie wzorce i inspiracje w życiu dworu puławskiego na przełomie XVIII i XIX wieku, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio F: Historia 46/47, vol. XLV I/XLV II, 9, 1991/1992, s. 191–228.
RsHt2B2ByJPOT
Co i dlaczego było inspiracją dla Izabeli Czartoryskiej przy projektowaniu parku w Puławach? (Uzupełnij) Wyjaśnij jaki był stosunek do Puław cytowanego przez autorkę tekstu, XIX- wiecznego regionalisty, Gracjana Wereżyńskiego. Co zwróciło jego szczególną uwagę? (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 4

Do poniższych portretów z nazwiskami dopasuj odpowiednie notki biograficzne oraz nazwy instytucji związanych z przedstawionymi postaciami.

RHkgKfsH97oVm
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
R1Gr4FJQicDij
Połącz w pary. Magnat, polityk, mecenas sztuk i nauk. Propagował wiedzę o higienie, w związku z tym m.in. współfinansował założenie wodociągu. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3.
RwMT2EGB3IdXu
Edward Raczyński Możliwe odpowiedzi: 1. Uniwersytet Jagielloński, 2. Komisja Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 3. Biblioteka Poznańska, 4. Instytut Agronomiczny Jerzy Samuel Bandtkie Możliwe odpowiedzi: 1. Uniwersytet Jagielloński, 2. Komisja Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 3. Biblioteka Poznańska, 4. Instytut Agronomiczny Jerzy Benjamin Flatt Możliwe odpowiedzi: 1. Uniwersytet Jagielloński, 2. Komisja Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 3. Biblioteka Poznańska, 4. Instytut Agronomiczny Stanisław Kostka Potocki Możliwe odpowiedzi: 1. Uniwersytet Jagielloński, 2. Komisja Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 3. Biblioteka Poznańska, 4. Instytut Agronomiczny
21
Ćwiczenie 5

Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania.

Zapoznaj się z tekstem i odpowiedz na pytania.

Rozporządzenie króla Aleksandra I z 19 listopada 1816 r.

My z Bożej łaski Aleksander I, Cesarz Wszechrosji, Król Polski […] wiadomym czynimy: […] w troskliwości […] o dobro poddanych Naszych, chcąc do najwyższego naukowego stopnia doprowadzić oświecenie narodowe, przedsięwzięliśmy ustanowić Szkołę Główną, w której młodzież nabywając wiadomości, w szczególnych umiejętnościach, stosownie do swych zdolności i przyszłego powołania, [by] usposabiała się na pożytecznych dla kraju obywateli.

Zważając […], że miasto Nasze stołeczne Warszawa, w którym już od kilku lat kwitną dwa oddzielne wydziały: Prawa – Administracji i Nauk Lekarskich najbardziej odpowiada zamiarowi Naszemu, ustanawiamy w nim Szkołę Główną, zaszczycając ją imieniem Królewskiego Uniwersytetu, składać się mającą z pięciu wydziałów, to jest: 1. Teologii, 2. Prawa i Nauk Administracyjnych, 3. Nauk Lekarskich, 4. Umiejętności Fizycznych i Matematycznych, 5. Nauk i Sztuk Pięknych, pod bezpośrednim zwierzchnictwem rektora i właściwych dziekanów.

rozpo Źródło: Rozporządzenie króla Aleksandra I z 19 listopada 1816 r., [w:] Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, t. 27, Warszawa 1958, s. 30.
RVB1Aim8ay8uB
Kto był założycielem Uniwersytetu Warszawskiego? Wskaz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. Car Aleksander I, 2. Król Stanisław August Poniatowski, 3. Cesarz Napoleon Bonaparte
R3wnOnwbyewoy
Przedstawicieli jakich zawodów kształcił Uniwersytet Warszawski? Zaznacz poprawne odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. teologów, 2. lekarzy, 3. prawników, 4. urzędników, 5. matematyków, 6. fizyków, 7. artystów, 8. architektów, 9. chemików, 10. literatów
RYZ6HefOfaYy3
1. Odpowiedz, kto był założycielem Uniwersytetu Warszawskiego? (Uzupełnij) 2. Jak umotywowna jest decyzja o utworzeniu Uniwersytetu Warszawskiego? (Uzupełnij) 3. Przedstawicieli jakich zawodów kształcił Uniwersytet Warszawski? (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

Przyjrzyj się ilustracji i odpowiedz na pytania.

Zapoznaj się z ilustracją i odpowiedz na pytania.

R1aWrNgMuSoOf
Afisz teatralny z 1823 r.
Źródło: Ablakok, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.
R1EKDjEhs6FTh
1. W jakim mieście wystawiono spektakl, którego dotyczy plakat? Podaj jego autora i tytuł. (Uzupełnij) 2. Kto wystawiał przedstawienie? Czy odbyło się w tradycyjnie do tego przeznaczonym miejscu? (Uzupełnij) 3. Co oznacza nagłówek umieszczony na afiszu – „Za pozwoleniem Zwierzchności”? Jak można wytłumaczyć taką deklarację? (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania.

Zapoznaj się z tekstem i odpowiedz na pytania.

Leonard Szymański Zarys polityki caratu wobec szkolnictwa ogólnokształcącego w Królestwie Polskim w latach 1815–1915

Już w 1821 r., z inicjatywy Nowosilcowa, utworzono Komitet Reformy Edukacyjnej, który z kolei powołał do życia dwa lata później Kuratorię Instytutów Naukowych. Organ ten był w gruncie rzeczy czymś na kształt „policji szkolnej sprawującej specjalny nadzór wychowawczy” nad oświatą. Dotyczyło to zwłaszcza męskich szkół średnich, do których wprowadzono donosicielstwo oraz system inwigilacji uczniów i nauczycieli. W dłuższej perspektywie doprowadziło to do dezorganizacji systemu wychowawczego i wytworzenia wrogiej atmosfery w szkołach, co oczywiście negatywnie rzutowało na ogólny poziom szkolnictwa.

szymanski Źródło: Leonard Szymański, Zarys polityki caratu wobec szkolnictwa ogólnokształcącego w Królestwie Polskim w latach 1815–1915, Wrocław 1983, s. 3.
R1CF0TZWQ30FR
1. Jak rozumiesz stwierdzenie, że Komitet Reformy Edukacyjnej był "czymś na kształt policji"? (Uzupełnij) 2. Jaki był prawdziwy cel powstania Komitetu Reformy Edukacyjnej? (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i odpowiedz na pytania.

Zbigniew Raszewski Krótka historia teatru polskiego

Gdy ukazały się pierwsze tomiki Mickiewicza, rozchwytywane wśród młodzieży, klasycy musieli przyjąć do wiadomości, że młode pokolenie jest przeciw nim, a walczyć będzie na wszystkich polach: estetycznym, ale także społecznym i politycznym. I na to wyzwanie już nie znaleźli konstruktywnej odpowiedzi.

W 1817, we Lwowie, debiutował jako autor niedawny oficer polski, hr. Aleksander Fredro. Od 1821 grano jego komedie w Teatrze Narodowym. Wszystko, co było twórczego w Klasycyzmie, zyskało w nich bez wątpienia najtrwalszy pomnik. Ich szlachetna prostota w połączeniu z nieprześcignioną kulturą języka świadczą dzisiaj najlepiej, że nauki polskich klasyków nie były daremne. Zdaje się jednak, że w Warszawie nikt tego wydarzenia nie pojmował. Komedie Fredry były przyjmowane z zaciekawieniem, nawet pewnym respektem, ale nikt jeszcze nie widział ich wielkości, nawet klasycy, zafascynowani ideałem tragedii […].

raszewski Źródło: Zbigniew Raszewski, Krótka historia teatru polskiego, Warszawa 1990, s. 102.
RopRdhNQ27XTB
1. Kogo autor tekstu miał na myśli, określając mianem "młodego pokolenia" i jaki był ich stosunek do twórców klasycznych? (Uzupełnij) 2. Wyjaśnij w jaki sposób klasycystyczne wzorce sztuki wpłynęły, według autora tekstu, na twórczość Aleksandra Fredry i jego pokolenia? (Uzupełnij).