1
Pokaż ćwiczenia:
RulO1ossb5Y9i2
Ćwiczenie 1
Dopasuj zadania do celów zrównoważonego rozwoju, jakie realizują. 1. Koniec z ubóstwem Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 2. Zero głodu Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 3. Dobre zdrowie i jakość życia Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 4. Dobra jakość edukacji Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 5. Równość płci Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 6. Czysta woda i warunki sanitarne Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 7. Czysta i dostępna energia Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 8. Wzrost gospodarczy i godna praca Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 9. Innowacyjność, przemysł, infrastruktura Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 10. Mniej nierówności Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 11. Zrównoważone miasta i społeczności Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 12. Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 13. Działanie w dziedzinie klimatu Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 14. Życie pod wodą Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 15. Życie na lądzie Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 16. Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych. 17. Partnerstwa na rzecz celów Możliwe odpowiedzi: 1. Zmniejszenie odsetka młodych ludzi pozostających bez pracy bądź nieuczestniczących w edukacji i szkoleniach., 2. Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług, poprawa warunków życia w slumsach., 3. Zmniejszenie globalnej ilości marnowanej żywności w sprzedaży detalicznej i konsumpcji., 4. Mobilizacja dodatkowych środków finansowych dla krajów rozwijających się z różnorodnych źródeł., 5. Wyeliminowanie wszystkich form niedożywienia., 6. Zmniejszenie globalnego wskaźnika śmiertelności okołoporodowej., 7. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym., 8. Zmniejszenie poziomu korupcji i łapówkarstwa., 9. Zapewnienie lokalnym rybakom łowiącym na małą skalę dostępu do rynków i zasobów morskich., 10. Zapewnienie dostępu do odpowiednich i godziwych warunków sanitarnych i higienicznych dla wszystkich oraz wyeliminowanie praktyki defekacji na świeżym powietrzu., 11. Wdrożenie właściwych dla poszczególnych krajów systemów i mechanizmów ochrony socjalnej dla wszystkich ludzi, włączając w to najniższe klasy społeczne., 12. Zwiększenie dostępu małych i innych przedsiębiorstw, w szczególności w krajach rozwijających się, do usług finansowych i przystępnych kredytów oraz zapewnienie im udziału w rynku., 13. Wzmocnienie zdolności adaptacyjnych i odporność na zagrożenia klimatyczne i katastrofy naturalne., 14. Zapewnienie, by młodzież i znaczny odsetek osób dorosłych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, nabyli umiejętność czytania, pisania oraz liczenia., 15. Poprawa i wzmocnienie inkluzji społecznej, gospodarczej i politycznej wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub status ekonomiczny bądź inny., 16. Zwalczanie pustynnienia, zahamowanie procesu degradacji gleby., 17. Wyeliminowanie wszelkich krzywdzących praktyk, takich jak wczesne i przymusowe małżeństwa, małżeństwa dzieci, a także okaleczanie żeńskich narządów płciowych.
R1WYza2j3T2Pc2
Ćwiczenie 2
Uzupełnij tekst. 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 opracowane zostały przez społeczność międzynarodową we wrześniu 2000 r. podczas specjalnego szczytu 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015. Te 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 celów realizowano do 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 r., kiedy lista została uzupełniona do 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 celów, które nazwano celami 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 rozwoju. Będą one realizowane do 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 r. Każdy cel uwzględnia szereg zadań oraz 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 realizacji, jest również 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015, co oznacza, że można łatwo sprawdzać 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 w jego osiąganiu. Dokument, w którym zebrano cele zrównoważonego rozwoju, nazywa się 1. mierzalny, 2. postępy, 3. Organizacji Narodów Zjednoczonych, 4. siedemnastu, 5. Agenda, 6. metod, 7. zrównoważonego, 8. 2030, 9. osiem, 10. Milenijne Cele Rozwoju, 11. 2015 na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030.
31
Ćwiczenie 3
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i przeanalizuj cele zrównoważonego rozwoju z punktu widzenia opisywanej teorii.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i przeanalizuj cele zrównoważonego rozwoju z punktu widzenia opisywanej teorii.
1
Metoda SMART – czyli jak sprytnie formułować cele

SMART znaczy »sprytny«

Posiadanie celów bardzo korzystnie wpływa na naszą motywację. Jedną z najbardziej użytecznych koncepcji formułowania celów jest metoda SMART. SMART to sposób formułowania celów, który zwiększa szansę na ich realizację. To jednocześnie akronim opisujący pięć cech, jakie powinien spełniać dobrze sformułowany cel:

S – czyli Sprecyzowany

M – czyli Mierzalny

A – czyli Atrakcyjny

R – czyli Realistyczny

T – czyli Terminowy

O co w tym chodzi? Otóż każdy z powyższych punktów jest zarazem postulatem, jaki powinien spełniać »sprytny« cel.

Sprecyzowany – mamy jasno wiedzieć, czego cel dotyczy i co chcemy osiągnąć. Cel ma być określony w sposób konkretny i jednoznaczny, niepozostawiający miejsca na dowolność interpretacji. Cele typu »schudnąć«, »przebiec maraton« są sprecyzowane. Cele »lepiej radzić sobie w pracy« bądź »zacząć uprawiać jakiś sport« nie spełniają tego kryterium, ponieważ nie mówią, co konkretnie zamierzam zrobić.

Mierzalny – dobrze określony cel powinien dawać nam możliwość sprawdzania postępów na drodze do jego realizacji. Równie ważne jest to, abyśmy mieli jasność co do tego, po czym poznamy, że cel został osiągnięty. Cel »odłożyć 10 000 złotych na wyjazd na Hawaje« spełnia kryteria celu mierzalnego, zaś cel »wyjechać na Hawaje« już nie – w tym pierwszym przypadku mogę łatwo określić, ile już mam odłożone i ile jeszcze mi brakuje, zaś w drugim przypadku mam możliwość stwierdzenia, czy osiągnąłem cel, ale nie mam możliwości śledzenia postępów w jego realizacji.

Atrakcyjny – atrakcyjność celu mówi o źródłach motywacji do realizacji celu. Atrakcyjny cel to taki, który niesie wyzwanie, ale także jego realizacja daje nam wymierne korzyści. Określenie atrakcyjności celu to przede wszystkim odpowiedź na pytanie, po co w ogóle chcę realizować taki cel. Pomocne może być tu zrobienie tabelki zysków i strat związanych z realizacją celu bądź z jego niezrealizowaniem.

Realistyczny – czyli możliwy do osiągnięcia. Najważniejsze jest tu określenie, czy mam czas i siły (albo szerzej – zasoby) na realizację tego celu. Jeśli postanowię przebiec maraton, to potrzebuję czasu na regularne treningi, najlepiej 3–4 razy w tygodniu. Jeśli chcę odłożyć 10 000 złotych na wyjazd na Hawaje, to potrzebuję zarabiać i planować swoje wydatki na tyle dobrze, aby jakaś suma zostawała mi na koniec miesiąca. Inaczej na planowaniu się skończy…

Terminowy – czyli z określoną datą, do jakiej chcemy zrealizować nasz cel. Ustalenie terminu, w którym chcemy zrealizować postawiony sobie cel, zwiększa mobilizację do działania. Bez tego łatwo wpaść w pułapkę odkładania realizacji celu na później.

cyt1 Źródło: Metoda SMART – czyli jak sprytnie formułować cele , dostępny w internecie: psychowiedza.com [dostęp 3.01.2020 r.].
R13JTZS1L71E4
Wybierz jeden z celów i rozstrzygnij, czy spełnia kryteria postawione celom SMART w tekście źródłowym. Uzasadnij swoją odpowiedź. Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.

1
World Health Organization reports 60 per cent drop in cholera in 2018

Jak podała Światowa Organizacja Zdrowia, międzynarodowe działania na rzecz obniżenia poziomu cholery doprowadziły w 2018 r. do 60‑procentowego zmniejszenia liczby przypadków w porównaniu z rokiem poprzednim. Agenda ONZ określa to jako «zachęcający trend» w zapobieganiu i kontroli w najczęstszych miejscach występowania ognisk cholery, takich jak Haiti, Somalia i Demokratyczna Republika Konga. »Spadek, jaki obserwujemy«, świadczy o zwiększonym zaangażowaniu krajów w globalne wysiłki mające na celu spowolnienie i zapobieganie wybuchom cholery oraz pokazuje istotną rolę kampanii masowych szczepień przeciwko tej chorobie», powiedział dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus.

Cholera to ostra infekcja biegunkowa spowodowana spożyciem zanieczyszczonej żywności lub wody. Nieleczona, może zabić w ciągu kilku godzin. Dane z 34 krajów pokazują, że w 2018 r. było prawie 500 000 przypadków, a niemal 3000 osób zmarło z powodu tej choroby. Według WHO większość przypadków – 371 326 – miała miejsce w Jemenie.

WHO uważa, że spadek jest wynikiem masowych programów szczepień. W 2018 r. jedenaście krajów otrzymało prawie 18 milionów dawek doustnej szczepionki przeciw cholerze, finansowanej przez sojusz szczepionkowy GAVI. Jednak w celu długoterminowego pokonania cholery WHO podkreśliła potrzebę zwiększenia dostępu do czystej wody pitnej i odpowiednich warunków sanitarnych.

WHO szacuje, że cholera zaraża do czterech milionów ludzi rocznie, zabijając około 143 000 osób. W 2018 r. pracownicy ONZ pomogli władzom zareagować na poważne epidemie w Demokratycznej Republice Konga, Nigerii, Ugandzie, Jemenie, Zambii i Zimbabwe. WHO pomogło również Haiti, Tanzanii i Zambii w przejściu do długoterminowej kontroli i eliminacji cholery.

cyt2 Źródło: World Health Organization reports 60 per cent drop in cholera in 2018, dostępny w internecie: news.un.org [dostęp 3.01.2020 r.].
RqB65rure7tCY
Na podstawie opinii WHO rozstrzygnij, czy całkowite wyeliminowanie cholery wymaga przede wszystkim masowych programów szczepień. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do tekstu. (Uzupełnij).

Tekst źródłowy do ćwiczeń nr 5–7.

1
Antoni Skowroński Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego

Człowiek w swoim rozwoju biologicznym był uzależniony od wielu czynników środowiskowych. Z chwilą kiedy pojawiło się myślenie abstrakcyjne, bariery przyrodnicze zostały przekroczone, rozwój biologiczny się zatrzymał, a rozpoczął się rozwój cywilizacyjny. Doprowadził on do wielu udogodnień w życiu i działalności człowieka, ale też wprowadził duże zmiany i wytworzył nowy porządek, który z czasem stanął w opozycji do natury. Przyśpieszenie rozwoju cywilizacyjnego, które obserwujemy od końca XVIII wieku, obok osiągnięć spowodowało wyczerpanie zasobów naturalnych, ubożenie biosfery, zachwianie równowagi ekologicznej oraz przyniosło wiele zniszczeń, klęsk i zagrożeń. Nasza rozwijająca się ciągle cywilizacja naukowo‑techniczna, stanęła wobec poważnego kryzysu o charakterze globalnym. Faktem jest, że od dłuższego czasu związki człowieka z przyrodą prowadzą do narastania problemów cywilizacyjnych, przejawiających się w zachwianiu społecznej i biologicznej struktury bytowania człowieka. Pogodzenie rozwoju cywilizacji z prawidłowym funkcjonowaniem naturalnego środowiska jest w tej chwili rzeczą skomplikowaną i trudną.

Alternatywą wobec takiego stanu rzeczy jest kontynuacja dalszego rozwoju cywilizacyjnego w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju (sustainable development). Idea ta przedstawia szereg rozwiązań prowadzących do ochrony i zabezpieczenia trzech członów rozwoju, a więc społeczeństwa (kultury), przyrody (natury) i gospodarki (ekonomii). Zakłada ona przewartościowanie dotychczasowego sposobu myślenia i działania, nie rezygnując, a nawet nie obniżając dotychczasowego poziomu rozwoju cywilizacyjnego. Koncepcja zrównoważonego rozwoju polega na włączeniu środowiska naturalnego do rozwoju społeczno‑gospodarczego regionu, kraju czy w ujęciu globalnym całego świata. Zakłada trwałą poprawę jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń, co integralnie łączy się z poprawą stanu środowiska człowieka. Wskazuje też na potrzebę rozwoju duchowego człowieka i zamianę celów rozwojowych z materialnych na niematerialne. Wprowadzenie zrównoważonego rozwoju w skali globalnej jest szansą dalszego prawidłowego rozwoju cywilizacyjnego. Niestety to wprowadzenie jest utrudniane dzisiaj przez światowy unilateralizm.

cyt3 Źródło: Antoni Skowroński, Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego, dostępny w internecie: yadda.imc.edu.pl [dostęp 3.01.2020 r.].
RTRNCFmDoVL0w2
Ćwiczenie 5
Łączenie par. Rozstrzygnij, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe. Przejście ludzkości w etap rozwoju cywilizacyjnego możliwe było dzięki wypracowaniu umiejętności przekraczania ograniczeń wyznaczonych przez biologiczne uwarunkowania funkcjonowania społeczeństw. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Autor postrzega rozwój cywilizacyjny jako zjawisko wyłącznie negatywne. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zdaniem autora rozwój cywilizacji wyklucza prawidłowe funkcjonowanie środowiska naturalnego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz.
31
Ćwiczenie 6
R1OpKp4Hs5nOw
Na podstawie tekstu źródłowego, sformułuj definicję zrównoważonego rozwoju. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7
R163ZuCf7J3yI
Wyjaśnij, w jaki sposób światowy unilateralizm utrudnia wprowadzanie zrównoważonego rozwoju w skali globalnej. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.

1
Podsumowanie raportu „Nie marnuj jedzenia 2018” oraz debaty z udziałem ekspertów

W tegorocznych badaniach do marnowania żywności przyznało się 42% osób, czyli o 10% więcej w porównaniu do lat poprzednich.

– »Marnujemy dużo i praktycznie większości z nas zdarza się czegoś nie spożytkować i wyrzucić do kosza, co nie oznacza, że chętnie o tym mówimy. To, ile Polaków marnuje żywność, a to, ile osób się do tego przyznaje, to dwie różne kwestie. Cieszy nas, że konsumenci coraz odważniej i bardziej świadomie potrafią określić swoje postawy. To tworzy grunt do rozmów z nimi na temat skutków marnowania i większej otwartości z ich strony na zmianę« – podkreśla Marek Borowski, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.

cyt4 Źródło: Podsumowanie raportu „Nie marnuj jedzenia 2018” oraz debaty z udziałem ekspertów, 16.10.2018 r., dostępny w internecie: bankizywnosci.pl [dostęp 3.01.2020 r.].
ReQlMqgwtE1XM
Rozstrzygnij, czy na podstawie powyższego tekstu można stwierdzić, że w Polsce marnuje się coraz więcej żywności. Uzasadnij swoją odpowiedź. Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).