Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R1aoF11QX3Fiq11

Ćwiczenie 1

Odpowiedz na pytania lub uzupełnij tekst. 1. Jak nazywa się inaczej związki powierzchniowo czynne?, 2. Jak nazywa się typ układu koloidalnego podlegający najmniejszej kontroli.? 3. Jak nazywa się efekt związany z rozproszeniem światła przez koloid, na skutek którego można zaobserwować charakterystyczny stożek świetlny., 4. Mydła potasowe, mydła sodowe, lanolina, lecytyna, to tu uzupełnij, 5. Nazwij kulisty twór utworzony na skutek agregacji odpowiednio zorientowanych cząsteczek surfaktantów, 6. Wymień jedną z metod otrzymywania roztworów koloidalnych, wykorzystujących odpowiednie rozdrobnienie cząstek.

Ćwiczenie 1

R9YIUmvsd3tui

Dokończ zdania. 1. Związki powierzchniowo czynne nazywamy inaczej
1. efektem Tyndalla, 2. aerozolem, 3. micelą, 4. sufraktantami, 5. dyspersyjną, 6. emulgatory.
2. Typ układu koloidalnego, który podlega najmniejszej kontroli nazywamy 1. efektem Tyndalla, 2. aerozolem, 3. micelą, 4. sufraktantami, 5. dyspersyjną, 6. emulgatory.
3. Efekt związany z rozproszeniem światła przez koloid, na skutek którego można zaobserwować charakterystyczny stożek świetlny nazywamy 1. efektem Tyndalla, 2. aerozolem, 3. micelą, 4. sufraktantami, 5. dyspersyjną, 6. emulgatory.
4. Mydła potasowe, mydła sodowe, lanolina, lecytyna to
1. efektem Tyndalla, 2. aerozolem, 3. micelą, 4. sufraktantami, 5. dyspersyjną, 6. emulgatory.
5. Kulisty twór, utworzony na skutek agregacji odpowiednio zorientowanych cząsteczek surfaktantów nazywamy 1. efektem Tyndalla, 2. aerozolem, 3. micelą, 4. sufraktantami, 5. dyspersyjną, 6. emulgatory.
6. Jedną z metod otrzymywania roztworów koloidalnych, wykorzystującą odpowiednie rozdrobnienie cząstek nazywamy metodą 1. efektem Tyndalla, 2. aerozolem, 3. micelą, 4. sufraktantami, 5. dyspersyjną, 6. emulgatory.

Ćwiczenie 2

Dopasuj do pojęć odpowiednią definicję.

R1ErvNwpfAfvS

piana Możliwe odpowiedzi: 1. układ koloidalny, który powstaje na skutek dyspersji gazu w fazie ciekłej lub stałej, np. szkło piankowe, pumeks, 2. układ koloidalny, w którym fazą zdyspergowaną jest ciało stałe lub ciecz, a ośrodek rozpraszający stanowi faza gazowa, np. dym lub mgła, 3. układ koloidalny, który składa się z dwóch niemieszających się cieczy, np. mieszaniny wody i benzenu emulsja Możliwe odpowiedzi: 1. układ koloidalny, który powstaje na skutek dyspersji gazu w fazie ciekłej lub stałej, np. szkło piankowe, pumeks, 2. układ koloidalny, w którym fazą zdyspergowaną jest ciało stałe lub ciecz, a ośrodek rozpraszający stanowi faza gazowa, np. dym lub mgła, 3. układ koloidalny, który składa się z dwóch niemieszających się cieczy, np. mieszaniny wody i benzenu aerozol Możliwe odpowiedzi: 1. układ koloidalny, który powstaje na skutek dyspersji gazu w fazie ciekłej lub stałej, np. szkło piankowe, pumeks, 2. układ koloidalny, w którym fazą zdyspergowaną jest ciało stałe lub ciecz, a ośrodek rozpraszający stanowi faza gazowa, np. dym lub mgła, 3. układ koloidalny, który składa się z dwóch niemieszających się cieczy, np. mieszaniny wody i benzenu

RuBdBLKfnIUBT1

Ćwiczenie 3

Wskaż, który z poniższych zestawów przedstawia roztwory koloidalne. Możliwe odpowiedzi: 1. Mgła, dym, mleko., 2. Mleko, solanka, dym., 3. Powietrze, dym, krew., 4. Krew, mleko, błoto.

Ćwiczenie 4

Wymień trzy typy układów koloidalnych i krótko je opisz.

RwPevcUzv4Vxu

Odpowiedź: (Uzupełnij).

Emulsja, piany, aerozole.

A. Emulsja – układ koloidalny, który składa się z dwóch niemieszających się cieczy.

B. Piany – układy koloidalne, które powstają na skutek dyspersji gazu w fazie ciekłej lub stałej.

C. Aerozole – układy koloidalne, w których fazą zdyspergowaną jest ciało stałe lub ciecz, a ośrodkiem rozpraszającym jest faza gazowa.

Ćwiczenie 5

Podaj przykład koloidów na podstawie fazy zdyspergowanej i ośrodka dyspersyjnego.

A. Faza zdyspergowana - ciało stałe, ośrodek rozpraszający – woda.

B. Faza zdyspergowana – ciecz, ośrodek rozpraszający – ciało stałe.

C. Faza zdyspergowana – ciecz, ośrodek rozpraszający – ciecz.

D. Faza zdyspergowana – gaz (dwutlenek węgla), ośrodek rozpraszający – ciecz (woda).

E. Faza zdyspergowana - ciecz, ośrodek rozpraszający – gaz.

RPJCcyP5ZM60n

Odpowiedź: (Uzupełnij).

Postaraj się znaleźć przykłady z życia codziennego:

A. Przykładem może być skrobia + woda

B. Galaretka

A. skrobia w wodzie

B. galaretka

C. mleko

D. woda gazowana

E. mgła

Ćwiczenie 6

Wyjaśnij, na czym polega zdolność myjąca mydeł.

R1Q7Z8gPC1jA2

Odpowiedź: (Uzupełnij).

Zwróć uwagę na ich amfifilowy, czyli hydrofilowo‑hydrofobowy charakter.

W trakcie usuwania brudu na zatłuszczonych (zabrudzonych) powierzchniach osadza się (adsorbuje) na nich związek powierzchniowo czynny, orientując się niepolarną - hydrofobową częścią do powierzchni tłuszczu, brudu.

Polarna - hydrofilowa część związku powierzchniowo czynnego pozostaje na zewnątrz i umożliwia zwilżanie zabrudzonej powierzchni wodą. W nieobecności związków powierzchniowo czynnych proces zwilżania byłby znacznie utrudniony, ze względu na to, że tłuszcz i woda wzajemnie się nie mieszają. W procesie mycia, w kontakcie związków powierzchniowo czynnych z tłuszczem lub brudem, formują się kropelki. W wyniku takich procesów mechanicznych, jak tarcie, mieszanie, itp., stosowanych w czasie czyszczenia zabrudzonej powierzchni, następuje oderwanie się wspomnianych kropelek od czyszczonej powierzchni i rozproszenie ich w wodzie. Uzyskuje się emulsję brudu oraz wody.

Ćwiczenie 7

Zapisz przykłady oraz zastosowanie: emulsji, piany i aerozolu.

RuvmrBwf35W5W

Odpowiedź: (Uzupełnij).

Emulsje, np. majonez, krem.
Piany, np. gaśnice piankowe, bita śmietana.
Aerozole, np. pyły, dymy.

Inne przykłady poprawnych odpowiedzi:

Emulsje, np. majonez, krem, maść, balsam, farba. Zastosowania: przemysł spożywczy, farmaceutyczny, kosmetyczny, chemiczny, malarski.
Piany, np. szkło piankowe, pumeks, gaśnice piankowe, bita śmietana. Zastosowania: pożarnictwo, przemysł spożywczy, budownictwo (izolacja akustyczna i termiczna), metalurgia.
Aerozole, np. pyły, dymy, mgły, chmury. Zastosowania: kserokopiarki, inhalatory. Występują w niekorzystnych dla środowiska pyłach przemysłowych.

Ćwiczenie 8

R1KCS8iI502NH

Uczeń miał za zadanie otrzymać emulsję. Aby to osiągnąć, napełnił probówkę wodą do 13 objętości, a następnie dodał do niej cztery krople oliwy (lub oleju słonecznikowego). Następnie całość dokładnie wymieszał i otrzymał w ten sposób emulsję. Po krótkim czasie zauważył jednak, że na skutek koalescencji doszło do rozdzielenia się obydwu warstw na dwie odrębne fazy. Zaproponuj doświadczenie, w którym otrzymasz znacznie trwalszą emulsję. Potrzebny sprzęt i odczynniki (Uzupełnij). Instrukcja wykonania doświadczenia (Uzupełnij).

Będziesz potrzebować: szklanej probówki, wody, oliwy lub oleju, emulgatora.

RYy0WWxbkgZ4N

Sprzęt i odczynniki szklana probówka, woda, oliwa lub olej słonecznikowy, emulgator, np. płyn do mycia naczyń (około dwóch kropli). Instrukcja wykonania doświadczenia 1. Przygotować probówkę napełnioną wodą do 1/3 objętości. 2. Dodać do niej cztery krople oliwy (lub oleju słonecznikowego). 3. Użyć emulgatora. 4. Całość dokładnie wymieszać. Tak powstała emulsja będzie trwalsza znacznie dłużej, niż emulsja otrzymana bez dodatku emulgatora.

Ćwiczenie 9

Na podstawie poniższego rysunku opisz typ emulsji O/W i W/O. Jaki dodatek emulgatora zachowuje się w tych typach emulsji?

Zapoznaj się z opisem rysunku. Opisz typ emulsji O/W i W/O. Jaki dodatek emulgatora zachowuje się w tych typach emulsji?

RH48KIAE1WvHc

Na ilustracji przedstawiono dwa typy emulsji: olej - woda i woda - olej. W emulsji typu olej - woda olej znajduje się w środku, woda otacza olej. W kropli oleju znajdują się cząsteczki emulgatora zbudowane z części hydrofobowej i hydrofilowej. Części hydrofobowe, czyli ogony, skierowane są do wnętrza kropli oleju, części hydrofilowe - głowy otaczają kroplę. W emulsji typu woda - olej w środku znajduje się woda, otacza ją olej. Części hydrofilowe otaczają wodę, a hydrofobowe są skierowane na zewnątrz. — Schemat budowy miceli dla emulsji typu O/W i W/O
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R19hRD6t4zyvp

Odpowiedź: (Uzupełnij).

Emulsja typu O/W to np. olej rozproszony w wodzie, natomiast w emulsji W/O woda jest zdyspergowana w oleju.

Emulsja typu O/W jest koloidem, w którym fazę rozproszoną stanowi np. olej (sub. hydrofobowa), rozproszony w substancji hydrofilowej (w wodzie). Cząsteczki emulgatora w takim typie emulsji otaczają krople substancji niepolarnej, zwracając się do nich hydrofobowymi ogonami. Emulsja typu W/O jest z kolei koloidem, w którym fazę rozproszoną stanowi rozproszona w substancji hydrofobowej (np. oleju) woda (sub. hydrofilowa). Cząsteczki emulgatora otaczają krople substancji polarnej, zwracając się do nich hydrofilowymi głowami.

Ćwiczenie 10

R18BT0YcOJdhK

Poniżej przedstawiono procedurę otrzymywania kremu typu w/o. Zapoznaj się z nią i oblicz udział procentowy (masowy) fazy wodnej i olejowej w tym kremie:. Receptura wazelina 3,00 g; lanolina 0,50 g; olej parafinowy 1,50 g; olej roślinny 2,00 g; wosk pszczeli 0,50 g; boraks 0,03 g; kwas cytrynowy (konserwant) 0,01 g; woda destylowana 2,46 g; kompozycja zapachowa. Wykonanie 1. W parowniczce należy odważyć odpowiednie ilości wazeliny, oleju parafinowego i roślinnego, lanoliny i dodać naważkę wosku pszczelego. 2. Parowniczkę z fazą tłuszczową umieścić w łaźni wodnej, ogrzewanej do temperatury 70-75°C, i pozostawić, aż całkowicie ulegną stopieniu wszystkie składniki. 3. W innym naczyniu, w odpowiedniej ilości wody destylowanej, rozpuścić boraks i kwas cytrynowy. Tak otrzymany roztwór ogrzać do temperatury 70°C. 4. Następnie, przy użyciu mieszadła mechanicznego, należy połączyć obydwie fazy (przy zachowaniu tej samej temperatury) i całość homogenizować, aż do uzyskania stabilnej i jednolitej konsystencji. Pod koniec mieszania można dodać kompozycję zapachową.

RqFgLO70lzrFm

(Uzupełnij).

Rwqw93GEw6WZI

(Uzupełnij).

Przeczytaj uważnie sposób wykonania kremu i zastanów się, które z jego składników rozpuszczają się w jednej, a które w drugiej fazie.

Udział fazy wodnej:

% f . w . = \frac{2,5 g}{10 g} \cdot 100 % = 25 %

Udział fazy olejowej:

% f . o . = \frac{7,5 g}{10 g} \cdot 100 % = 75 %

Grafika interaktywna

Dla nauczyciela

Sprawdź się