Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
RTp10etl4dv1P1
Ćwiczenie 2
allosomy Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci allel Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci autosomy Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci hemizygota Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci hemofilia Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci nosiciel Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci
allosomy Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci allel Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci autosomy Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci hemizygota Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci hemofilia Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci nosiciel Możliwe odpowiedzi: 1. osobnik XY mający jeden allel danego genu związany tylko z chromosomem X, 2. jedna z form tego samego genu, zajmująca to samo miejsce w chromosomach, ale wywołująca odmienne wykształcenie się tej samej cechy, 3. każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci, 4. krwawiączka, dziedziczna skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 5. osobnik zdrowy mający nieprawidłową wersję genu warunkującego chorobę genetyczną w sposób recesywny, 6. chromosomy decydujące o płci
R1JE7E71OH3p11
Ćwiczenie 3
Hemofilia jest to choroba sprzężona z płciąniesprzężona z płcią. Jej występowanie lub brak określamy, stosując oznaczenia alleli A,a H, h. Za wystąpienie choroby odpowiada allel dominującyrecesywny genu. Mężczyzna nie możemoże być nosicielem hemofilii.
Hemofilia jest to choroba sprzężona z płciąniesprzężona z płcią. Jej występowanie lub brak określamy, stosując oznaczenia alleli A,a H, h. Za wystąpienie choroby odpowiada allel dominującyrecesywny genu. Mężczyzna nie możemoże być nosicielem hemofilii.
RJVRKm0mEdd2J2
Ćwiczenie 4
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
2
Ćwiczenie 4
Rk1ocbjiR6fpj
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Daltonizm (inaczej: ślepota barw) polega na zaburzeniu rozpoznawania barw – głównie czerwonej i zielonej. Mutacje powodujące tę chorobę dotyczą genów odpowiedzialnych za syntezę światłoczułych barwników znajdujących się w czopkach. Barwniki te są wrażliwe na fale o odpowiedniej długości. Przyczyną daltonizmu jest allel recesywny d genu umiejscowionego w chromosomie X. Allel dominujący D tego samego genu warunkuje prawidłowe postrzeganie barw.
Fenotypowo zdrowy mężczyzna posiada genotyp X indeks górny duża litera D Y. Kobieta będąca nosicielką allelu daltonizmu ma genotyp X indeks górny duża litera D X indeks górny mała litera D. Krzyżówka prezentująca genotypy pokolenia potomnego tej pary przedstawia się następująco. W kolumnach oznaczono allele matki. W pierwszej kolumnie znajduje się allel X indeks górny duża litera D. W kolumnie drugiej znajduje się allel X indeks górny mała litera D. W wierszach oznaczono allele ojca. W pierwszym wierszu znajduje się allel X indeks górny duża litera D. W drugim wierszu znajduje się allel Y. W wyniku krzyżówki otrzymujemy cztery genotypy: X indeks górny duża litera D X indeks górny duża litera D. X indeks górny duża litera D X indeks górny mała litera D. X indeks górny duża litera D Y. X indeks górny mała litera D Y. Przekłada się to na cztery różne fenotypy, kolejno: Zdrowa dziewczynka, dziewczynka będąca nosicielką allelu daltonizmu, zdrowy chłopiec, chłopiec daltonista.
RQat0Xim2twsE2
Ćwiczenie 5
Dystrofia uwarunkowana jest mutacją genu 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny, czyli białka komórki 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny, położonego na chromosomie 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny. Przenoszona jest przez 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny, ale chorują na nią niemal wyłącznie 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny.
Dystrofia uwarunkowana jest mutacją genu 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny, czyli białka komórki 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny, położonego na chromosomie 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny. Przenoszona jest przez 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny, ale chorują na nią niemal wyłącznie 1. mężczyźni, 2. kobiety, 3. nerwowej, 4. mięśniowej, 5. X, 6. kobiety, 7. kinezyny, 8. mężczyzn, 9. Y, 10. dystrofiny.
21
Ćwiczenie 6
R1DYl4cYElbAC
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R10eb1BxtEZiY
Ilustracja
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R13sUHC4sycO2
Możliwe odpowiedzi: 1. I, C, 2. I, B, 3. II, A, 4. III, D, 5. IV, A
2
Ćwiczenie 6
RG53quvUZNgPo
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
31
Ćwiczenie 7
1
RMWdLHCYbbvpT
a) Jakie genotypy mają rodzice? (Uzupełnij).
R1GbIooHjW792
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
R1dLE1O2F3cUi
c) Jakie jest prawdopodobieństwo, że ta kobieta i mężczyzna będą mieli syna chorego na daltonizm? Odpowiedź uzasadnij, podając genotyp chorego syna. (Uzupełnij).
Daltonizm objawia się niemożnością rozróżniania barw z powodu braku niezbędnego białka kodowanego przez allel dominujący genu o symbolu D. U ludzi jest to recesywna cecha sprzężona z płcią. Kobieta, która jest nosicielką genu daltonizmu, ma dzieci z mężczyzną, który jest daltonistą. Udziel odpowiedzi na poniższe pytania.
RYAuXwyPIfwaC
(Uzupełnij).
RXcElGR6mJkVU
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Zastanów się, z którym genem sprzężona jest choroba lub nosicielstwo – X czy Y. Po uzupełnieniu krzyżówki genowej zastanów się, które genotypy z pokolenia dzieci to mężczyźni, a spośród nich wybierz te genotypy, które będą wskazywały na chorobę.
Ilustracja przedstawia szachownicę Punnetta. Ma dwie kolumny i dwa poziome rzędy. W kolumnach są gamety żeńskie, w rzędach męskie. Po połączeniu gamety żeńskiej duża litera X indeks górny duża litera D z gametą męską duża litera X indeks górny mała litera d powstaje genotyp duża litera X indeks górny duża litera D duża litera X indeks górny mała litera d. Po połączeniu gamety żeńskiej o zapisie duża litera X indeks górny duża litera D z gametą męską duża litera Y powstaje osobnik o genotypie duża litera X indeks górny duża litera D duża litera Y. Po połączeniu gamety żeńskiej duża litera X indeks górny mała litera d z gametą męską duża litera X indeks górny mała litera d powstaje genotyp duża litera X indeks górny mała litera d duża litera X indeks górny mała litera d. Po połączeniu gamety żeńskiej duża litera X indeks górny mała litera d z gametą męską duża litera Y powstaje genotyp duża litera X indeks górny mała litera d duża litera Y.
c) Prawdopodobieństwo wynosi 25%. Genotyp chorego syna to XIndeks górny ddY.
31
Ćwiczenie 8
U kotów jedna para alleli (B i b) warunkująca barwę sierści jest sprzężona z płcią. Ruda barwa sierści jest warunkowana przez allel B (XIndeks górny BB), natomiast barwa czarna – przez allel b (XIndeks górny bb). Osobniki heterozygotyczne mają barwę szylkretową (część włosów jest czarnych, część – rudych).
R1cfOLgFS6bOy
Wiemy, że wśród potomstwa samca z rudą samicą jedno kocię było szylkretowe, a troje kociąt było rudych. Czy wśród potomstwa tych kotów mogą pojawić się szylkretowe samce? Odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).
2. Narysuj krzyżówkę genetyczną rodziców z powyższego przykładu:
R1F2vZpERZSUN
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
1. Zastanów się, jaki genotyp posiada szylkretowe kocię i jakiej może być płci.
2. Zastanów się, jaki jest genotyp samca, a jaki samicy. Zauważ, że wśród potomstwa był osobnik szylkretowy.
1. Nie mogą się pojawić, ponieważ szylkretowa barwa sierści pojawia się u heterozygoty – wymaga obecności obu alleli B i b. Mogą one występować jednocześnie tylko u samic, ponieważ samce wraz z jednym chromosomem X otrzymują tylko jeden z tych alleli – nigdy nie występują u nich oba allele jednocześnie.
2.
R4KjRHAQ09HXU
Ilustracja przedstawia szachownicę Punnetta. Ma dwie kolumny i dwa poziome rzędy. W kolumnach są gamety żeńskie, w rzędach męskie. Po połączeniu gamety żeńskiej duża litera X indeks górny duża litera B z gametą męską duża litera X indeks górny mała litera b powstaje genotyp duża litera X indeks górny duża litera B duża litera X indeks górny mała litera b. Po połączeniu gamety żeńskiej o zapisie duża litera X indeks górny duża litera B z gametą męską duża litera Y powstaje osobnik o genotypie duża litera X indeks górny duża litera B duża litera Y. Po połączeniu gamety żeńskiej duża litera X indeks górny duża litera B z gametą męską duża litera X indeks górny mała litera b powstaje genotyp duża litera X indeks górny duża litera B duża litera X indeks górny mała litera b. Po połączeniu gamety żeńskiej duża litera X indeks górny duża litera B z gametą męską duża litera Y powstaje genotyp duża litera X indeks górny duża litera B duża litera Y.
31
Ćwiczenie 9
Rdbw2doRuFVYq3
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Narysuj krzyżówkę genetyczną. Pamiętaj, że u kur domowych samica jest heterozygotyczna (jej genotyp to ZW).
