Sprawdź się
Wskaż państwa, które przystąpiły do NATO wraz z Polską w 1999 r.
- Czechy
- Litwa
- Łotwa
- Rumunia
- Słowacja
- Węgry
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe.
Zdanie | Prawda | Fałsz |
Po rozwiązaniu Układu Warszawskiego sekretarz generalny bezzwłocznie wystosował do jego dawnych członków zaproszenie do NATO. | □ | □ |
W 1999 r. do NATO zostały przyjęte wszystkie państwa Grupy Wyszehradzkiej. | □ | □ |
Partnerstwo dla Pokoju przygotowało Polskę do wstąpienia do NATO. | □ | □ |
Starania o przyjęcie do NATO Polska prowadziła wspólnie z Czechami i {Słowacją}/{#Węgrami}/{Litwą}. W roku {1991}/{#1994}/{1999} Polska przystąpiła do Partnerstwa dla Pokoju. W ramach tego programu żołnierze polscy uczestniczyli w misji w {Iraku}/{#Kosowie}/{Afganistanie}. Pełnoprawnym członkiem NATO Polska stała się w 1999 r. za prezydentury {Lecha Wałęsy}/{#Aleksandra Kwaśniewskiego}/{Lecha Kaczyńskiego}.
Przeanalizuj tekst źródłowy, a następnie wskaż na mapie wymienione w nim obszary działań żołnierzy polskich.
Po Bałkanach przyszedł czas na Afganistan, najpierw u boku Amerykanów, a potem formalnie całego NATO od 2004 roku w ramach misji ISAF. Od 2003 roku polscy żołnierze byli też w Iraku, jednak formalnie nie w ramach Sojuszu, choć we współpracy z jego najważniejszym członkiem, czyli USA. Obie te wyprawy były największymi operacjami bojowymi polskiego wojska po II wojnie światowej. Przez oba kontyngenty przewinęło się około 30 tysięcy ludzi.
Polscy żołnierze są w Afganistanie i Iraku do dzisiaj, choć w znacznie mniejszej skali. Teraz to formalnie „doradcy” oficjalnie odpowiadający za szkolenie lokalnego wojska. W większości to komandosi z jednostek specjalnych.
Polskie wojsko angażuje się obecnie bardziej w misje na terenie Europy. […] od 2018 roku kompania czołgów stacjonuje na Łotwie, a od tego roku kompania piechoty zmotoryzowanej na transporterach Rosomak w Rumunii, w ramach wysuniętych sił NATO.
Cytat za: artykuł Tam było polskie wojsko. W misjach NATO zginęło 52 żołnierzy, 2019, wiadomości.gazeta.pl.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wskaż dwa zdania zgodne z jego treścią.
Fragment oświadczenia Krzysztofa Skubiszewskiego z 4 października 1993 r., będące odpowiedzią na sprzeciw Jelcyna w sprawie przyjęcia Polski do NATONasz przyszły udział w NATO nie jest sprzeczny z interesem Rosji lub jakiegokolwiek innego państwa. A nawet więcej – włączenie Polski do Sojuszu rozszerza strefę bezpieczeństwa euroatlantyckiego na korzyść wszystkich, także Rosji. Polska – jako państwo wobec Rosji przyjazne – przyczyni się w Sojuszu do dobrej z Rosją współpracy w regionie. Tak jak będziemy przeciwni izolowaniu Rosji, tak równie stanowczo odrzucamy lokowanie Polski w strefie buforowej lub szarej między Zachodem a Wschodem. […] Polskie dążenie do NATO jest nieodwracalne […].
Źródło: Fragment oświadczenia Krzysztofa Skubiszewskiego z 4 października 1993 r., będące odpowiedzią na sprzeciw Jelcyna w sprawie przyjęcia Polski do NATO. Cytat za: Janusz Zuziak, Droga Polski do NATO [w:] 10 lat Polski w NATO, red. nauk. A. Skrabacz, Warszawa 2009, s. 54.
- Zagwarantowanie bezpieczeństwa Polski przez jej przyjęcie do NATO poprawi bezpieczeństwo w Europie.
- NATO powinno zaostrzyć politykę wobec Rosji.
- Przyłączenie Polski do NATO zwiększy przewagę NATO nad Rosją.
- Polska jako członek NATO będzie dążyła do poprawy stosunków NATO z Rosją.
- Jedyną drogą do zapewnienia bezpieczeństwa w Europie jest marginalizacja Rosji.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na jego podstawie wyjaśnij, co było przyczyną niechęci państw‑członków NATO do rozszerzenia organizacji o państwa Europy Środkowo‑Wschodniej.
Ambasador Andrzej Krzeczunowicz o relacjach pomiędzy byłymi państwami Układu Warszawskiego a Paktem Północnoatlantyckim na początku lat 90.[…] inicjatywy w kierunku związania się z NATO czy ze Wspólnotą Europejską wychodziły bez wyjątku z Europy Środkowej. Na dobrą sprawę cele i programy Wschodu i Zachodu były odmienne. Europa Środkowa chciała się pozbyć wojsk sowieckich, Układu Warszawskiego, RWPG i wszelkich tego rodzaju ograniczeń suwerenności, zarazem dążyła do zbliżenia, a następnie trwałego związania się z zachodnimi strukturami bezpieczeństwa i instytucjami gospodarczo‑politycznymi. Zachodowi chodziło […] przede wszystkim o to, żeby z Europą Środkową nie było kłopotów, żeby proces zjednoczenia Niemiec był ściśle kontrolowany i żeby Rosja nie czuła się zbyt sfrustrowana po utracie imperium.
Źródło: Ambasador Andrzej Krzeczunowicz o relacjach pomiędzy byłymi państwami Układu Warszawskiego a Paktem Północnoatlantyckim na początku lat 90. Cytat za: Janusz Zuziak, Droga Polski do NATO [w:] 10 lat Polski w NATO, red. nauk. A. Skrabacz, Warszawa 2009, s. 45.
Przeanalizuj wykresy ilustrujące wyniki badań opinii publicznej, a następnie na podstawie danych przedstaw granice akceptacji społeczeństwa polskiego dla zaangażowania się Polski w działania NATO.
- raczej słusznie; Wartość: 51; Udział procentowy: 51%
- raczej niesłusznie; Wartość: 33; Udział procentowy: 33%
- trudno powiedzieć; Wartość: 16; Udział procentowy: 16%
Czy uważa Pan(i) za słuszne, czy też niesłuszne, aby po przystąpieniu Polski do NATO na terenie Polski stacjonowały wojska NATO?
-
Label : raczej słusznie
Value : 51%
-
Label : raczej niesłusznie
Value : 33%
-
Label : trudno powiedzieć
Value : 16%
- raczej słusznie; Wartość: 55; Udział procentowy: 55%
- raczej niesłusznie; Wartość: 30; Udział procentowy: 30%
- trudno powiedzieć; Wartość: 15; Udział procentowy: 15%
Czy uważa Pan(i) za słuszne, czy też niesłuszne, aby po przystąpieniu Polski do NATO żołnierze polscy uczestniczyli w ramach NATO w operacjach wojskowych w rejonach konfliktów w innych krajach?
-
Label : raczej słusznie
Value : 55%
-
Label : raczej niesłusznie
Value : 30%
-
Label : trudno powiedzieć
Value : 15%
- raczej słusznie; Wartość: 8; Udział procentowy: 8%
- raczej niesłusznie; Wartość: 83; Udział procentowy: 83%
- trudno powiedzieć; Wartość: 9; Udział procentowy: 9%
Czy uważa Pan(i) za słuszne, czy też niesłuszne, aby po przystąpieniu Polski do NATO na terenie Polski rozmieszczona była broń atomowa NATO?
-
Label : raczej słusznie
Value : 8%
-
Label : raczej niesłusznie
Value : 83%
-
Label : trudno powiedzieć
Value : 9%
Indeks dolny Źródło: Aleksandra Skrabacz, Społeczne aspekty członkostwa Polski w NATO [w:] 10 lat Polski w NATO, red. nauk. A. Skrabacz, Warszawa 2009, s. 131–133. Indeks dolny koniecŹródło: Aleksandra Skrabacz, Społeczne aspekty członkostwa Polski w NATO [w:] 10 lat Polski w NATO, red. nauk. A. Skrabacz, Warszawa 2009, s. 131–133.
Zapoznaj się z fragmentem przemówienia Aleksandra Kwaśniewskiego (źródło A) i z wynikami badań opinii publicznej (źródło B), a następnie rozstrzygnij, czy dane sondażowe potwierdzają opinię prezydenta na temat poparcia społeczeństwa polskiego dla przystąpienia Polski do NATO.
Źródło A
Przemówienie Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego na placu Zamkowym podczas wizyty prezydenta USA Billa ClintonaWszystko, co dzieje się w tych dniach, ma wymiar historyczny. Nadchodzi kres porządku jałtańskiego. Powiększa się obszar stabilności i bezpieczeństwa. Umacnia się pokojowy ład. Polska od stuleci nie miała lepszej niż dziś sytuacji. […]
Żyjemy w epoce, której symbolami są nie mury, ale mosty między ludźmi. Nie wrogość, ale współpraca. Nie równowaga strachu, ale wspólne bezpieczeństwo. […]
Jeżeli dziś cieszymy się z zaproszenia Polski do NATO, to właśnie jednomyślność wobec tego celu ludzi, którzy nie szczędzą sobie krytyk i złośliwości w innych sprawach, jest naszym nie do przecenienia kapitałem. Nasi partnerzy muszą wiedzieć: udział w NATO to cel wpisany w naszą polską rację stanu. Polityka zagraniczna Polski jest jedna, ponadpartyjna i niezmienna. Wybór przez nas orientacji euroatlantyckiej nie nastąpił pod wpływem okoliczności, chwili. Za uczestnictwem Polski w NATO wypowiada się ogromna większość polskiego społeczeństwa, wszystkie liczące się ugrupowania polityczne. To wybór naturalny, logiczny, uzasadniony ponadtysiącletnią historią naszego państwa.
Źródło: Przemówienie Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego na placu Zamkowym podczas wizyty prezydenta USA Billa Clintona, Warszawa, 10 lipca 1997 [„Gazeta Wyborcza” nr 160/1997].
Źródło B
![Schemat przedstawiający odpowiedzi na pytanie: Czy Pan/Pani osobiście popiera przystąpienie Polski do NATO czy jest też temu przeciwny/przeciwna? Odpowiedzi z 24 lutego – 1 marca 1999: zdecydowanie popieram 33%, raczej popieram 27% (łącznie 60%), jest mi to obojętne 23%, jestem raczej przeciwny 6%, jestem zdecydowanie przeciwny/przeciwna 5% (łącznie 11%), trudno powiedzieć 6%. Odpowiedzi z 4 – 9 marca 1999: zdecydowanie popieram 35%, raczej popieram 32% (łącznie 67%), jest mi to obojętne 18%, jestem raczej przeciwny 6%, jestem zdecydowanie przeciwny/przeciwna 4% (łącznie 10%), trudno powiedzieć 5%.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1SyD9Iiq10Yb/1618408575/2eoYdqCchgsxoAESkhGENhuKgc1XEWa7.png)
Rozstrzygnięcie:
- tak
- nie