Sprawdź się
Poniżej zamieszczono listę warunków niezbędnych do zaistnienia grupy społecznej. Wskaż wśród nich ten, który jest niezbędny również do powstania grupy odniesienia.
- co najmniej trzy osoby
- istnienie więzi grupowej
- symbole odrębności
- normy i wartości
- żaden z wymienionych
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Zachowania konformistyczne pojawiają się dopiero na etapie socjalizacji wtórnej. | □ | □ |
| Grupą odniesienia może być tylko taka grupa, do której jednostka chce być przyjęta. | □ | □ |
| Rolnicy, jako kategoria niebędąca grupą społeczną, mogą być dla kogoś grupą odniesienia. | □ | □ |
| Grupy odniesienia pełnią funkcję socjalizacyjną zarówno na etapie socjalizacji pierwotnej, jak i socjalizacji wtórnej. | □ | □ |
| To, że jednostka należy do grup odniesienia, wskazuje na jej społeczną istotę. | □ | □ |
| Jeśli ktoś ceni wartości i normy grupy zawodowej, do której należy, to zawsze ceni także wartości i normy obowiązujące w innych grupach zawodowych. | □ | □ |
Przyjrzyj się fotografii i wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z poniższym opisem i wykresami, a następnie wykonaj polecenie.
Do nauk społecznych pojęcie grup odniesienia wprowadził w 1942 roku Herbert H. Hyman w analizie wyników badań związanych z identyfikacją przez uczestników badań swojego miejsca w hierarchii statusów. Badani najczęściej wyżej oceniali swe miejsce w hierarchii prestiżu, niżej zaś w hierarchii pozycji ekonomicznej. Różnice te wynikały z cząstkowego porównania własnych cech z właściwościami różnych zbiorowości społecznych. W przypadku pozycji ekonomicznej była to skala dochodów kategorii zawodowej, do której należeli, w przypadku prestiżu byli to znajomi, przyjaciele badanych. Różne obiekty dostarczały im zatem miar do oznaczania swej pozycji w wyróżnionych wymiarach statusu.
Były to grupy odniesienia porównawczego, z którymi podmioty porównują swój poziom życia, prestiż, osiągnięcia i tym podobne ważne dla nich wymiary swego usytuowania. Pytanie, które zadano pracującym studentom Uniwersytetu Wrocławskiego, mające potwierdzić tezę Hymana, brzmiało: „Jak oceniasz siebie w stosunku do innych ludzi w poszczególnych wymiarach: zarobki, kompetencje, szczęście w życiu, poważanie w grupie przyjaciół i znajomych, stanowisko służbowe?”. Badani mogli udzielić jednej z trzech odpowiedzi: 1) wyżej niż inni, 2) tak samo jak inni, 3) niżej niż inni.
Poniżej znajdują się wykresy prezentujące kilka możliwych rozkładów odpowiedzi na to pytanie w badanej grupie.
Zapoznaj się z poniższym dialogiem i wykonaj ćwiczenie.
Wychowawczyni: Antonino! Jak ty wyglądasz? I to ty?! Najlepsza uczennica w klasie?!
Antosia: Phi!
Wychowawczyni: Czy nikt ci nie mówił, że dzisiaj mamy święto szkoły?
Antosia: Eee…
Wychowawczyni: Spójrz na swoje koleżanki. Czy któraś z nich ma na sobie podarte spodnie? Czy któraś przyszła na bosaka jak ty?
Antosia: Też by chciały, ale się boją.
Wychowawczyni: Nooo, to ja ci gratuluję odwagi, bo kiedy dyrektor to zobaczy…
Antosia: Ja się też boję.
Wychowawczyni: Tak?!
Antosia: Nie chcę mieć z nimi nic wspólnego. W ogóle się nie uczą, ściągają od siebie nawzajem, a mnie wyśmiewają i mi dokuczają, a jak przychodzi co do czego, jadą na wazelinie, udając święte.
Wychowawczyni: OK, ale szkoła... Przecież to jej święto. Przypominam ci, że to szkoła cię wysłała na olimpiadę do Madrytu.
Antosia: No i co z tego? Szkoła jest taka sama. Wszyscy tutaj tolerują bylejakość. A polskiego to i tak sama się muszę nauczyć. Polonistka, jaka jest, sama pani wie, a każdy widzi.
Źródło: oprac. własne.