Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RYsadgm7pCVro1
Ćwiczenie 1
Problem demarkacji w filozofii nauki dotyczy... Możliwe odpowiedzi: 1. rozróżnienia pomiędzy wiedzą teoretyczną a wiedzą praktyczną., 2. rozróżnienia pomiędzy wiedzą prawdopodobną a wiedzą pewną., 3. rozróżnienia pomiędzy wiedzą historyczną a wiedzą aktualną., 4. rozróżnienia pomiędzy wiedzą naukową a nienaukową.
R1XOjE7qXmTnb1
Ćwiczenie 2
Uzupełnij tekst o brakujące wyrażenia. Uwaga: kilka odpowiedzi jest błędnych. Jeżeli teoria naukowa została potwierdzona na drodze eksperymentów, to powiemy, że została ona 1. uprawdopodobnić, 2. uzasadniono, 3. zweryfikowana, 4. zweryfikowano, 5. przeanalizowana, 6. sfalsyfikowana, 7. skrytykowana, 8. porównać, 9. sfalsyfikować, jeżeli zaś znajdzie się przykład, który jest z nią sprzeczny, to oznacza, że została 1. uprawdopodobnić, 2. uzasadniono, 3. zweryfikowana, 4. zweryfikowano, 5. przeanalizowana, 6. sfalsyfikowana, 7. skrytykowana, 8. porównać, 9. sfalsyfikować. Pozytywiści uważali, że o naukowości teorii świadczy to, czy ją 1. uprawdopodobnić, 2. uzasadniono, 3. zweryfikowana, 4. zweryfikowano, 5. przeanalizowana, 6. sfalsyfikowana, 7. skrytykowana, 8. porównać, 9. sfalsyfikować, Popper uważał, że powinniśmy sprawdzić czy można ją potencjalnie 1. uprawdopodobnić, 2. uzasadniono, 3. zweryfikowana, 4. zweryfikowano, 5. przeanalizowana, 6. sfalsyfikowana, 7. skrytykowana, 8. porównać, 9. sfalsyfikować.
RgkGiPlUwsTDT1
Ćwiczenie 3
Jeżeli przyjąć falsyfikacjonizm jako kryterium naukowości, to który z poniższych przykładów świadczyłby o tym, że teoria mówiąca o antropogenicznych (czyli będących konsekwencjami działalności człowieka) przyczynach zmian klimatu jest naukowa? Możliwe odpowiedzi: 1. Badania przeprowadzone przez kilka niezależnych instytucji naukowych okazały się zbieżne., 2. Analiza danych statystycznych z ostatnich stu lat potwierdziła hipotezy., 3. Nie są znane inne przekonujące wyjaśnienia zmian klimatu., 4. Istnieje możliwość przeprowadzenia eksperymentu, który negatywnie zweryfikowałby założenia danej teorii.
R5zLn0OwVYBGq1
Ćwiczenie 4
Zaznacz poprawne odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. W społeczeństwie zamkniętym wolność jednostek jest mocno ograniczona., 2. W społeczeństwie otwartym zmiana rządów następuje zazwyczaj poprzez rewolucję., 3. W społeczeństwie zamkniętym dopuszcza się możliwość przedstawiania wizji politycznych., 4. W społeczeństwie zamkniętym nie ma możliwości prowadzenia publicznych debat., 5. W społeczeństwie zamkniętym nie nie istnienie alternatywna wizja polityki.
R19UbYwuEwXJ22
Ćwiczenie 5
Połacz ze sobą elementy zdania tak, by stanowiły sensowną całość i prezentowały stanowisko Poppera. Dla Poppera państwo Platona to Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie. Do powstania racjonalnego państwa prowadzi Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie. W ramach społeczeństwa otwartego Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie. W społeczeństwie zamkniętym Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie. Dla Poppera państwo komunistyczne to Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie. W społeczeństwie zamkniętym Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie. Dla Poppera społeczeństwo obywatelskie to jedynie Możliwe odpowiedzi: 1. jednostka musi podporządkować się konieczności dziejowej., 2. szereg racjonalnych procesów., 3. państwo totalitarne., 4. społeczeństwo otwarte, 5. utopia., 6. istnieje wolność obywatelska., 7. obywatel nie może swobodnie decydować o swoim losie.
21
Ćwiczenie 6

Od czasu do czasu media informują o różnych proroctwach, które mówią o zbliżającym się końcu świata. Czy takie przekonanie można nazwać – za Karlem Popperem – historycyzmem?

R16SNbm2jaYHg
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z poniższym fragmentem „Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego”,których autorem jest Adam Mickiewicz, a następnie zastanów się, czy do analizy tego tekstu można wykorzystać pojęcie historycyzmu.

Adam Mickiewicz Księgi Narodu Polskiego. Od początku świata aż do umęczenia narodu polskiego

I umęczono naród polski i złożono w grobie, a królowie wykrzyknęli, zabiliśmy i pochowaliśmy Wolność.
A wykrzyknęli głupio, bo popełniając ostatnią zbrodnię, dopełnili miary nieprawości swych, i kończyła się potęga ich wtenczas, kiedy się najwięcej cieszyli.
Bo naród polski nieumarł, ciało jego leży w grobie, a dusza jego zstąpiła z ziemi, to jest z życia publicznego do otchłani, to jest do życia domowego ludów cierpiących niewolę w kraju i za krajem, aby widzieć cierpienia ich.
A trzeciego dnia dusza wróci do ciała, i naród zmartwychwstanie i uwolni wszystkie ludy Europy z niewoli.
I przeszło już dni dwa; jeden dzień zaszedł z pierwszém wzięciem Warszawy, a drugi dzień zaszedł z drugiém wzięciem Warszawy, a trzeci dzień wnidzie ale niezajdzie.
A jako za zmartwychwstaniem Chrystusa ustały na ziemi całej ofiary krwawe, tak za zmartwychwstaniem narodu polskiego, ustaną w Chrześcijaństwie wojny.

1 Źródło: Adam Mickiewicz, Księgi Narodu Polskiego. Od początku świata aż do umęczenia narodu polskiego.
R2EBPr5sYIJWK
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Rozważ, czy społeczeństwo, w którym żyjesz, jest społeczeństwem otwartym czy zamkniętym? Podaj argumenty lub przykłady zjawisk na rzecz Twojej tezy.

RI6WRkEQlgsGu
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Karl Popper postulował, by za kryterium naukowości uznać zasadę falsyfikacjonizmu. Czy jednak sama ta zasada jest falsyfikowalna? Czy filozofia Poppera jest nauką?

RdLNWH4vP4jHs
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Wróćmy do początkowego pytania: czy historia może mieć jakiś sens? Jeżeli zgodzimy się z Popperem, że sensem tym nie mogą być niezmienne prawa rządzące dziejami i że nie istnieje cel, do których one zmierzają, to co nam pozostaje? Czy zgodziłbyś się zatem z konkluzją Poppera, że historia nie ma żadnego sensu? Wyjaśnij swoje stanowisko w kilku zdaniach.

RcgNFZfy8r6QY
(Uzupełnij).