Sprawdź się
Połącz wypowiedź z dominującą w niej funkcją językową.
funkcja fatyczna, funkcja impresywna, funkcja ekspresywna, funkcja informacyjna, funkcja metajęzykowa
| O Boże! | |
| Jedz ten obiad! | |
| Dobry wieczór! | |
| Grzmi. | |
| „Czuję” to czasownik. |
Zastanów się i wynotuj 8 celów, do osiągnięcia których potrzebny jest język. Podaj 8 przykładów innych niż te podane w odpowiedzi.
Trzy z poniższych wypowiedzi nie pełnią funkcji komunikacyjnej, ponieważ nie zawierają informacji o rzeczywistości. Podaj je i napisz, jaką funkcję pełnią.
Abrakadabra!
Magik powiedział „Abrakadabra”.
Ogłaszam was mężem i żoną.
Spełnienia marzeń!
„Abrakadabra” może pełnić funkcję zarówno rzeczownika, jak i wykrzyknika.
Proszę wypowiedzieć czarodziejskie zaklęcie.
Zredaguj dialog, w którym znajdą się przynajmniej trzy wypowiedzi pełniące funkcję informacyjną, jedna wypowiedź pełniąca funkcję ekspresywną, jedna wypowiedź pełniąca funkcję perswazyjną i jedna wypowiedź o funkcji fatycznej.
Wyjaśnij, dlaczego w poniższych sytuacjach komunikacja nie była skuteczna.
1. [Na ulicy]
A: Hola! Qué tal?
B: Przepraszam, nie mówię po hiszpańsku.
2. [Podczas egzaminu na studiach]
Student: Cześć!
Profesor: Proszę opuścić salę i wrócić we wrześniu.
3. A: Halo?
B: Halo! Nie masz zasięgu.
A: Słychać mnie? Halo?
4. [Szpieg podający tajne hasło]
A: „W Paryżu najlepsze kasztany są na placu Pigalle.”
B: Przepraszam, nie wiem, o co panu chodzi. Spieszę się.
5. [Na ulicy]
A: Beata jeść zielona.
B: Zielona? Nie rozumiem.
Tekst do ćwiczenia 8
Potęga smakuTo wcale nie wymagało wielkiego charakteru
nasza odmowa niezgoda i upór
mieliśmy odrobinę koniecznej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
w którym są włókna duszy i chrząstki sumieniaKto wie gdyby nas lepiej i piękniej kuszono
słano kobiety różowe płaskie jak opłatek
lub fantastyczne twory z obrazów Hieronima Boscha
lecz piekło w tym czasie było jakie
mokry dół zaułek morderców barak nazwany pałacem sprawiedliwości
samogonny Mefisto w leninowskiej kurtce
posyłał w teren wnuczęta Aurory
chłopców o twarzach ziemniaczanych
bardzo brzydkie dziewczyny o czerwonych rękachZaiste ich retoryka była aż nazbyt parciana
(Marek Tulliusz obracał się w grobie)
łańcuchy tautologii parę pojęć jak cepy
dialektyka oprawców żadnej dystynkcji w rozumowaniu
składnia pozbawiona urody koniunktiwuTak więc estetyka może być pomocna w życiu
nie należy zaniedbywać nauki o pięknie
Zanim zgłosimy akces trzeba pilnie badać
kształt architektury rytm bębnów i piszczałek
kolory oficjalne nikczemny rytuał pogrzebów
Nasze oczy i uszy odmówiły posłuchu
książęta naszych zmysłów wybrały dumne wygnanieTo wcale nie wymagało wielkiego charakteru
mieliśmy odrobinę niezbędnej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
który każe wyjść skrzywić się wycedzić szyderstwo
choćby za to miał spaść bezcenny kapitel ciała
głowaŹródło: Zbigniew Herbert, Potęga smaku, [w:] tegoż, Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze.
Na podstawie utworu Zbigniewa Herberta Potęga smaku wyjaśnij, w jaki sposób język wpływa na myślenie i postrzeganie świata przez człowieka. Skup się na przedstawionej w wierszu rzeczywistości państwa totalitarnego.
Wybierz osobę, której będziesz przysłuchiwać się przez najbliższe dwa dni. Wypisz z jej wypowiedzi 15 dowolnych komunikatów i nazwij pełnione przez nie funkcje.