Sprawdź się
Zaznacz elementy charakterystyczne dla polityki gospodarczej Ronalda Reagana.
Dopasuj podane pojęcia do definicji.
Spadek produkcji przy jednoczesnym wzroście bezrobocia oraz inflacji., Jedna z dwóch głównych sił politycznych w Stanach Zjednoczonych, obok Partii Demokratycznej. Jej członkowie prezentują konserwatywne poglądy w kwestiach obyczajowych, zaś w gospodarce są zwolennikami wolnego rynku., Teoria ekonomiczna zalecająca bezpośrednią ingerencję państwa w gospodarkę., Sytuacja, w której wydatki w budżecie danej instytucji są wyższe niż jej dochody w danym okresie rozliczeniowym., Grupy młodzieży w USA, która rozpoczęła życie zawodowe na początku lat 80. XX w. Yuppies cechował profesjonalizm oraz zamiłowanie do luksusu., Nazwa koncepcji ekonomicznych, społecznych, politycznych i etycznych nawiązujących bezpośrednio do założeń ideologii „klasycznego” liberalizmu ekonomicznego z czasów epoki oświecenia.
Wyjaśnienie | Pojęcie |
---|---|
Spadek produkcji przy jednoczesnym wzroście bezrobocia oraz inflacji. | |
Jedna z dwóch głównych sił politycznych w Stanach Zjednoczonych, obok Partii Demokratycznej. Jej członkowie prezentują konserwatywne poglądy w kwestiach obyczajowych, zaś w gospodarce są zwolennikami wolnego rynku. | |
Teoria ekonomiczna zalecająca bezpośrednią ingerencję państwa w gospodarkę. | |
Sytuacja, w której wydatki w budżecie danej instytucji są wyższe niż jej dochody w danym okresie rozliczeniowym. | |
Grupy młodzieży w USA, która rozpoczęła życie zawodowe na początku lat 80. XX w. Yuppies cechował profesjonalizm oraz zamiłowanie do luksusu. | |
Nazwa koncepcji ekonomicznych, społecznych, politycznych i etycznych nawiązujących bezpośrednio do założeń ideologii „klasycznego” liberalizmu ekonomicznego z czasów epoki oświecenia. |
Poglądy polityczne prezydenta Reagana budziły i wciąż budzą skrajne emocje. Zapoznaj się z opiniami zwolenników i krytyków reaganomiki, a następnie przyporządkuj je do odpowiednich kategorii.
Tekst dostępny online: asbiro.pl., 2. „Reaganomics” zakończyła się głęboką recesją pod koniec lat 80., zaś polityka gospodarcza Busha oparta na tych samych założeniach – wielkie cięcia podatków dla bogatych, ogromne wydatki na przemysł zbrojeniowy i cele militarne, duży deficyt budżetowy – doprowadzi do jeszcze większej recesji, co zresztą już widać.
Jan Kazimierz Kruk, dziennikarz i publicysta., 3. Reagan wierzył w niewidzialną rękę wolnego rynku i dążył do ograniczenia do minimum roli państwa w gospodarce. […] Prezydent obniżał podatki, dążył do prywatyzacji sektora publicznego i decentralizacji gospodarki, a także zdusił inflację, kontrolując ilość pieniędzy w obiegu. Jednocześnie rozpoczął program forsownych zbrojeń, dzięki któremu USA miały wygrać wyścig militarny z ZSRS. W rezultacie pierwsze lata reform skutkowały ogromnym wzrostem zadłużenia państwa, niemniej amerykańska gospodarka ruszyła szybko do przodu.
Fragment artykułu dostępnego online: wiadomosci.wp.pl., 4. Reagan pozostawił kolejnym pokoleniom, wprowadzone za jego kadencji, reformy, które długofalowo odbiły się zarówno na amerykańskim, jak i europejskim rynku gospodarczym. Chodzi o obcięcie świadczeń socjalnych, obniżenie podatków dla najbogatszych i deficyt budżetowy. […] Zamiast poprawić wydajność światowej giełdy, banków i Unii Europejskiej, zaowocowało to głęboką depresją.
Tony Kushner, amerykański pisarz i publicysta., 5. Religijny charakter szkoły neoliberalnej polega właśnie na tym, że nie dopuszcza do tego, by jej prawdy podważone zostały przez rzeczywistość. Jeśli coś nie funkcjonuje, to winna jest zawsze błędna polityka albo inne zewnętrzne czynniki. […] To rozumowanie […] ignoruje wielką rolę, jaką państwa odegrały w tworzeniu współczesnych rynków finansowych.
Joseph Vogl, niemiecki kulturoznawca., 6. [Reagan] całkowicie negując keynesowską ideę państwa opiekuńczego pojmowanego jako rozdawnictwo centralne […] – wybudził (z letargu) wolnorynkowego ducha Ameryki, ergo: wyrwał z apatii miliony rodaków, rewitalizując kreatywność i przedsiębiorczość, obniżając podatki i „socjal”.
Waldemar Łysiak, pisarz i publicysta. Krytycy Możliwe odpowiedzi: 1. Prawdopodobnie znasz go jako prezydenta Stanów Zjednoczonych. Wielki przywódca, antykomunista, wojownik o wolność. Jako jeden z niewielu przywódców miał przekonania wolnościowe. Wspierał wolny rynek, ograniczając podatki oraz zmniejszając interwencje państwa w życie obywateli.
Tekst dostępny online: asbiro.pl., 2. „Reaganomics” zakończyła się głęboką recesją pod koniec lat 80., zaś polityka gospodarcza Busha oparta na tych samych założeniach – wielkie cięcia podatków dla bogatych, ogromne wydatki na przemysł zbrojeniowy i cele militarne, duży deficyt budżetowy – doprowadzi do jeszcze większej recesji, co zresztą już widać.
Jan Kazimierz Kruk, dziennikarz i publicysta., 3. Reagan wierzył w niewidzialną rękę wolnego rynku i dążył do ograniczenia do minimum roli państwa w gospodarce. […] Prezydent obniżał podatki, dążył do prywatyzacji sektora publicznego i decentralizacji gospodarki, a także zdusił inflację, kontrolując ilość pieniędzy w obiegu. Jednocześnie rozpoczął program forsownych zbrojeń, dzięki któremu USA miały wygrać wyścig militarny z ZSRS. W rezultacie pierwsze lata reform skutkowały ogromnym wzrostem zadłużenia państwa, niemniej amerykańska gospodarka ruszyła szybko do przodu.
Fragment artykułu dostępnego online: wiadomosci.wp.pl., 4. Reagan pozostawił kolejnym pokoleniom, wprowadzone za jego kadencji, reformy, które długofalowo odbiły się zarówno na amerykańskim, jak i europejskim rynku gospodarczym. Chodzi o obcięcie świadczeń socjalnych, obniżenie podatków dla najbogatszych i deficyt budżetowy. […] Zamiast poprawić wydajność światowej giełdy, banków i Unii Europejskiej, zaowocowało to głęboką depresją.
Tony Kushner, amerykański pisarz i publicysta., 5. Religijny charakter szkoły neoliberalnej polega właśnie na tym, że nie dopuszcza do tego, by jej prawdy podważone zostały przez rzeczywistość. Jeśli coś nie funkcjonuje, to winna jest zawsze błędna polityka albo inne zewnętrzne czynniki. […] To rozumowanie […] ignoruje wielką rolę, jaką państwa odegrały w tworzeniu współczesnych rynków finansowych.
Joseph Vogl, niemiecki kulturoznawca., 6. [Reagan] całkowicie negując keynesowską ideę państwa opiekuńczego pojmowanego jako rozdawnictwo centralne […] – wybudził (z letargu) wolnorynkowego ducha Ameryki, ergo: wyrwał z apatii miliony rodaków, rewitalizując kreatywność i przedsiębiorczość, obniżając podatki i „socjal”.
Waldemar Łysiak, pisarz i publicysta.
<span lang="en">Reagan</span> wierzył w niewidzialną rękę wolnego rynku i dążył do ograniczenia do minimum roli państwa w gospodarce. [...] Prezydent obniżał podatki, dążył do prywatyzacji sektora publicznego i decentralizacji gospodarki, a także zdusił inflację kontrolując ilość pieniędzy w obiegu. Jednocześnie rozpoczął program forsownych zbrojeń, dzięki któremu USA miały wygrać wyścig militarny z ZSRS. W rezultacie pierwsze lata reform skutkowały ogromnym wzrostem zadłużenia państwa, niemniej amerykańska gospodarka ruszyła szybko do przodu.<br/><sub>(Fragment artykułu dostępnego online: wiadomosci.wp.pl)</sub>, „Reaganomics” zakończyła się głęboką recesją pod koniec lat 80., zaś polityka gospodarcza <span lang="en">Busha</span> oparta na tych samych założeniach – wielkie cięcia podatków dla bogatych, ogromne wydatki na przemysł zbrojeniowy i cele militarne, duży deficyt budżetowy – doprowadzi do jeszcze większej recesji, co zresztą już widać.<br/><sub>(Jan Kazimierz Kruk, dziennikarz i publicysta)</sub>, Prawdopodobnie znasz go jako prezydenta Stanów Zjednoczonych. Wielki przywódca, antykomunista, wojownik o wolność. Jako jeden z niewielu przywódców miał przekonania wolnościowe. Wspierał wolny rynek ograniczając podatki oraz zmniejszając interwencje państwa w życie obywateli. <br/><sub>(Tekst dostępny online:asbiro.pl)</sub>, Religijny charakter szkoły neoliberalnej polega właśnie na tym, że nie dopuszcza do tego, by jej prawdy podważone zostały przez rzeczywistość. Jeśli coś nie funkcjonuje, to winna jest zawsze błędna polityka albo inne zewnętrzne czynniki.(...) To rozumowanie (...) ignoruje wielką rolę, jaką państwa odegrały w tworzeniu współczesnych rynków finansowych. <br/><sub>(Joseph Vogl, niemiecki kulturoznawca)</sub></strong></strong>, [<span lang="en">Reagan</span>] całkowicie negując keynesowską ideę państwa opiekuńczego pojmowanego jako rozdawnictwo centralne [...] – wybudził (z letargu) wolnorynkowego ducha Ameryki, ergo: wyrwał z apatii miliony rodaków, rewitalizując kreatywność i przedsiębiorczość, obniżając podatki i „socjal”.<br/><sub>(Waldemar Łysiak, pisarz i publicysta)</sub>, <span lang="en">Reagan</span> pozostawił kolejnym pokoleniom, wprowadzone za jego kadencji, reformy, które długofalowo odbiły się zarówno na amerykańskim, jak i europejskim rynku gospodarczym. Chodzi o obcięcie świadczeń socjalnych, obniżenie podatków dla najbogatszych i deficyt budżetowy. [...] Zamiast poprawić wydajność światowej giełdy, banków i Unii Europejskiej, zaowocowało to głęboką depresją.<br/><sub>(Tony Kushner, amerykański pisarz i publicysta)</sub>
Zwolennicy | |
---|---|
Krytycy |
Ronald Reagan słynął z tego, że potrafił przemówieniami porwać słuchaczy, zaskarbić sobie ich sympatię oraz przekonać audytorium do swoich racji. Prezydent znany był także z celnych i dowcipnych puent. Dobierz właściwe zakończenia do fragmentów wypowiedzi Ronalda Reagana.
Zapoznaj się z tekstem dotyczącym założeń reaganomiki, a następnie wykonaj polecenie.
Zasady Reaganomiki
Kiedy objął władzę w 1981 r., Prezydent Reagan wprowadził 4 zasady przewodnie omówione poniżej. Administracja Reagana miała na celu zmniejszenie ilości pieniędzy wydawanych przez ministerstwa rządowe. Pomimo zmniejszenia wydatków różnych departamentów, nastąpił wzrost kwoty wydanej na Departament Obrony. Wyższa inwestycja w wojsko polegała na wzmocnieniu instytucji. Wydatki na programy socjalne i niektóre wydziały zostały znacznie zredukowane. […] Reagan poparł politykę monetarną, która ustabilizowała dolara względem walut obcych. Inną strategią krótkoterminową było zaciąganie pożyczek zarówno z zagranicy, jak i w kraju. Pożyczka zamieniła Stany Zjednoczone z największego wierzyciela w największego kraju dłużnika na świecie. Reagan starał się złagodzić ciężar podatku od dochodów osobistych i zysków kapitałowych. Obniżył podatek dochodowy, gdy górny przedział podatkowy został obniżony z 70% do 50% i ostatecznie 28%. Najniższy przedział został zmniejszony do 11% z 14%. Podatek od zysków z zysków z ropy został ostatecznie zniesiony w 1988 r. Aby zaoferować zachęty inwestorom, podatek zapłacony przez przedsiębiorstwa został obniżony z 48% do 34%. W 1986 r. przyjęto ustawę o reformie podatkowej w celu uproszczenia i tak już skomplikowanego systemu podatkowego. Ustawa o reformie podatkowej miała na celu zminimalizowanie progów podatkowych […] oraz wyeliminowanie licznych odliczeń. Administracja Reagana dążyła do zmniejszenia obciążeń przedsiębiorstw w kwestiach regulacyjnych. Ingerencja rządu w przedsiębiorstwa miała miejsce tylko wtedy, gdy było to absolutnie konieczne. Zlikwidowano kontrolę cen w sektorze naftowym, aby umożliwić przejęcie sił popytu i podaży. Deregulacja doprowadziła do liberalizacji usług telewizji kablowej, transportu, bankowości i usług telefonicznych.
Prawda | Fałsz | |
Górny przedział podatkowy dla przedsiębiorstw zmalał za rządów Reagana blisko dwukrotnie w stosunku do górnego przedziału podatku dochodowego z początku jego rządów. | □ | □ |
Konserwatyści podczas rządów Ronalda Reagana podporządkowali sobie media oraz usługi kredytowe dla innych państw. | □ | □ |
Przed rządami Ronalda Reagana Stany Zjednoczone zaciągały liczne pożyczki. | □ | □ |
Stany Zjednoczone pod rządami Reagana starały się wywierać presję na kraje eksportujące ropę naftową, by zwiększyły ceny tego surowca. | □ | □ |
Polityka gospodarcza Ronalda Reagana nie obejmowała zagadnień dotyczących pomocy socjalnej. | □ | □ |
Zaproponuj tytuły do kolejnych części artykułu popularnonaukowego na temat konfliktu premier Margaret Thatcher z górniczymi związkami zawodowymi.
Fragment A
Celem rządu premier Thatcher była likwidacja niedochodowych przedsiębiorstw i prywatyzacja jak największej części władanej przez państwo gospodarki. Musiało to prowadzić prędzej czy później do konfrontacji z górnikami. W lutym 1981 r. wycofała się jednak z planów zamknięcia 23 kopalń. Zadecydowały o tym z jednej strony niewielkie zapasy węgla, z drugiej zaś obawa przed porażką, ponieważ ówczesny umiarkowany przywódca związku zawodowego górników Joe Gromley cieszył się sporym poparciem. Do 1982 r. Thatcher nie miała zresztą zbyt silnej pozycji w swoim rządzie. Walka z inflacją kosztem rosnącego bezrobocia – sięgającego rekordowego poziomu 3 mln osób – nie przysparzała jej popularności w społeczeństwie.
Fragment B
Zajęcie przez Argentynę w kwietniu 1982 r. Wysp Falklandzkich na Południowym Atlantyku postawiło w ogóle pod znakiem zapytania przetrwanie Margaret Thatcher jako szefa rządu. Przed polityczną śmiercią uratowała ją ryzykowna decyzja o odbiciu wysp. Zwycięstwo w wojnie falklandzkiej umocniło pozycję premier i przyniosło rok później największy sukces wyborczy, dając pozycję niekwestionowanego przywódcy konserwatystów z mandatem do wprowadzania zmian. Thatcher nie zamierzała tolerować sytuacji, w której liderzy związkowi będą dyktować, jak rządzić krajem, co miało miejsce w czasach jej laburzystowskich poprzedników.
Fragment C
Starcie było nieuniknione. Partia Konserwatywna jeszcze w opozycji przygotowała w 1978 r. plan wygrania ewentualnego konfliktu z górnikami. […] Niewątpliwie prowokacją była decyzja o zamknięciu jako pierwszej kopalni w Cortonwood w Yorkshire. Margaret Thatcher traktowała starcie z górnikami niczym kolejną wojnę o Falklandy, tyle że nie lotniskowce, ale policjanci i łamistrajki byli jej narzędziem. Używała zresztą wobec strajkujących określenia „wróg wewnętrzny”. Powołano specjalny komitet rządowy pod przewodnictwem premier do koordynacji działań przeciw nim. Zaangażowano też wszystkie niezbędne instytucje, w tym służbę bezpieczeństwa MI5, której codzienne raporty o strajku trafiały na biurko Thatcher. Przygotowywano je m.in. na podstawie podsłuchów rozmów telefonicznych działaczy związkowych uznanych za wywrotowych: komunistów lub trockistów.
Fragment D
Kulminacja starć pomiędzy górnikami a tysiącami policjantów nastąpiła w czerwcu, podczas próby zablokowania koksowni w Orgreave. […] Aż 140 tys. policjantów zostało wyposażonych w pałki i tarcze. Pomocne było ogólnokrajowe centrum, które koordynowało działania policji z różnych hrabstw w powstrzymywaniu pikietujących górników przed blokowaniem dostępu do pracujących kopalń. Koszty użycia policji przeciw strajkującym wyniosły ok. 250 mln funtów.
Fragment E
Krytyczny dla rządu Thatcher moment przyszedł w lipcu 1984 r. Nowym zagrożeniem dla rządu był solidarnościowy strajk dokerów, który groził sparaliżowaniem importu węgla i innych surowców, a przede wszystkim żywności. Wybuchł 9 lipca, po tym jak użyto robotników niezrzeszonych w związku zawodowym dokerów do rozładunku stali. […] Po 12 dniach strajk dokerów jednak wygasł, a górnicy pozostali sami. Nie poparli ich także przywódcy Partii Pracy, [a] większość opinii publicznej była daleka od opowiedzenia się za strajkującymi. […] Strajk zakończył się w marcu 1985 r. Górnicy powrócili do pracy, jak w dawnych czasach ze sztandarami i orkiestrami. Nie zawarto żadnego porozumienia. Porażka […] strajkujących przyspieszyła likwidację kopalń.
Stwórz plakat propagandowy promujący lub krytykujący program gospodarczy Margaret Thatcher. Uwzględnij co najmniej dwa hasła oraz trzy elementy graficzne.
Przerób na mem ilustrację przedstawiającą Reagana i Thatcher podczas spotkania w siedzibie brytyjskich szefów rządów.