Wergiliusz Ekloga ósma

Co śpiewali Alfezyb i Damon pasterze,
Na których spór drapieżne dumiałodumiałodumiało się zwierzę,
Którym nie pomnąc paszy dziwiły się trzody
I spoczęły w korytach zatrzymane wody –
Damona  z Alfezybem opowiemy pienie [...].
Zaledwie chłodnej nocy zszedł z nieba zmrok ciemny,
Zroszone trawki trzodzie niosły karm przyjemny,
Gdy na lasce oliwnej wsparty Damon smutny
Tak zaczął: – Dzień, JutrzenkoJutrzenkaJutrzenko, przyspieszaj okrutny
Zamęściem Nizy – w mojej miłości zapale
Uwiedziony niegodnie, gdy bogom się żalę,
Choć mi swą obecnością pomóc nie raczyli,
Wzywam ich w tej ostatniej tchu mojego chwili.
Pomóż mi, moja fletni, pomóż w moim ża
I zacznij ze mną pieśni brzmiące na MenaluMenalMenalu!
Gwarzących z sobą sosen, szumnych gajów wrzawa
Na wyniosłym Menalu nigdy nie ustawa,
On zawsze słyszy żale pasterzów miłośne
I PanaPanPana, który fletniom nadał tony głośne. [...]
Niza idzie zaidzieidzie za Mopsa – czegóż po tej dobie,
Kochankowie, już wróżyć nie możemy sobie?
[...]
To Damon. Co Alfezyb śpiewał po Damonie,
Dziewice, wy na górnym mówcie HelikonieHelikonHelikonie [...].
Ja z niecnego Dafnisa goreję przyczyny,
Przeciwko Dafnisowi palę te wawrzynyprzeciwkowawrzyny.
Sprawcie to waszą mocą, czarowne uroki,
Niech Dafnis do mnie z miasta powraca bez zwłoki!
Jak gdy schnąca od ognia, co w jej żyłach tleje,
Błędna, szukając pary przez góry i knieje,
Ciołka pada na trawie przy chłodzącym stoku
Nie pomnąc zejść, choć późna noc przysparza zmroku,
Niech się zajmie w Dafnisa miłość taka łonie,
A ja niech się do żadnej ulgi nie nakłonię.
Sprawcie to waszą mocą, czarowne uroki,
Niech Dafnis do mnie z miasta powraca bez zwłoki!

5 Źródło: Wergiliusz, Ekloga ósma, [w:] tegoż, Bukoliki, tłum. K. Koźmian, Warszawa 1998, s. 87–91.

Wergiliusz Eneida

Broń i mężamążmęża opiewam, co z Troi wybrzeża
Do Italii, gnan losem, pierwszy na brzeg zmierza
LawińskiBrzegLawiński, po mórz głębi i lądach pędzony
Mocą niebian, pamiętny gniew znosząc JunonyJunonaJunony;
Wiele też w boju cierpiał, nim dźwignął mur miasta
I bogi wniósł do Lacjum, skąd plemię urasta
Latynów, ojce AlbyAlbaAlby i wielkiej gród Romy. 
Muzo, wskaż mi przyczyny, jaki żal kryjomy
Lub boleść skłania bogów królową, iż męża
Zbożnego tylu przygód i prac uciemięża
Brzemieniem? Więc gniew taki i niebian pierś pali? 
Był gród stary — tyryjscytyryjskityryjscy nim kmiecie władali —
Naprzeciw ujść tybrowych Italii: KartagoKartagoKartago,
Przepychem bogactw sławny i bitew przewagą.
Nad wszystkie on, jak mówią, był drogi Junonie,
Nad SamosSamosSamos czci go więcej: tam były jej bronie,
Tam wózwózwóz; ludom stolicę w nim bogini śmiała,
Jeśliby los dozwolił, już wtedy wznieść chciała.
Lecz wzięła wieść, że z Trojan krwi zbudzi się plemię,
Co kiedyś zamki Tyruzamkizamki Tyru obali na ziemię,
Że stamtąd sławny w bojach lud z królem przybłędą
Na zgubę Libii przyjdzie: — tak ParkiParkiParki nić przędą.
Przed tym córka SaturnaSaturnSaturna drży, w myśli jej stoi
Bój, który za swe ArgosArgosArgos wiodła u bram Troi;
Nie zgasło w sercu złości i cierpień zarzewie;
Głęboko w duszy skryty, utwierdza ją w gniewie
Parysa sądParysaParysa sąd krzywdzący, zapomnieć się nie da
Ród wrogi, porwanego chwała GanimedaGanimedesGanimeda.
Tym wzburzona, miotanych w krąg po morzu całem
Resztki Trojan, co zbiegły przed Achilla szałem,
Wstrzymywała od Lacjum z dala; przez lat wiele
Błądzili, gnani losem w mórz wszystkich topiele:
Taki trud był, gród Romy na trwałym wznieść zrębie.

6 Źródło: Wergiliusz, Eneida, oprac. S. Stabryła, tłum. T. Karyłowski, Wrocław 1981, s. 3–5.

Wergiliusz Georgiki

Gdy WagaWagaWaga zrówna we dnie godziny i we śnie
Świat między światło i cień podzieli, rolnicy,
Pędźcie woły i jęczmień siejcie na równicy,
I tak po okres deszczów bezlitosnej zimy,
W ten czas i lnu ziarenka ziemią otulimy,
I mak Cererymakmak Cerery; puścim nie tracą chwil pługi,
Póki ziemia jest sucha i chmur wiszą smugi.
Bób wiosną sadzą; wtedy zwilgotniałe rosą
Skiby koniczkoniczkonicz przyjmują, uprawia się proso,
Złotym rogiem BykBykByk świetlny blasku rok otwiera,
PiesPiesPies ustępuje gwieździe, która nań spoziera.
Lecz jeśli pod pszenicę lub silne orkisze
Orzesz ziemię i liczysz, że ci kłos dopisze,
Pozwól córom Atlasacórkicórom Atlasa zejść z drogi Jutrzence,
Konstelacji AriadnyAriadnyKonstelacji Ariadny pogasić gwiazd wieńce,
Należne ziarno w skibach pośpiesznie rozsiejesz,
Niechętnej ziemi znowu dasz roku nadzieję.

7 Źródło: Wergiliusz, Georgiki, tłum. A.L. Czerny, Warszawa 1956, s. 26.