Konstytucja Portugalii z dnia 19 marca 1933 r.

Art. 5

Państwo portugalskie jest jednolitą korporacyjną republiką opartą na równości obywateli przed prawem, równym dostępie wszystkich warstw społecznych do dobrodziejstw cywilizacji i zaangażowaniu wszystkich elementów struktury narodu w zarządzanie kraju i kształtowanie prawa.

Art. 6

Do państwa należy:

1. koordynowanie, pobudzanie i kierowanie wszelkimi działaniami społecznymi przez zaprowadzanie należnej harmonii interesów przy jednoczesnym uwzględnianiu słusznego podporządkowania interesów prywatnych interesowi społecznemu;

2. przyczynianie się do jedności moralnej i umacniania porządku prawnego Narodu poprzez określanie i egzekwowanie przestrzegania praw i gwarancji, które wynikają z natury lub ustawy na korzyść jednostki, rodziny, wspólnot lokalnych i korporacji moralnych (prawnych) lub ekonomicznych;

3. pilne czuwanie nad poprawą położenia mniej uprzywilejowanych warstw społecznych poprzez przeciwdziałanie spadkowi poziomu ich życia poniżej minimalnego poziomu ludzkiej egzystencji (…).

Art. 17

Prawo wyboru do rad gmin należy wyłącznie do rodzin. (…)

Art. 20

Opinia publiczna jest podstawowym elementem polityki i administracji kraju, a do państwa należy jej obrona przed wszelkim czynnikami zniekształcającymi prawdę, sprawiedliwość, dobrą administrację i wspólne dobro. (…)

Art. 29

Ekonomiczna organizacja Narodu winna zapewnić maksimum produkcji i społecznie użytecznego bogactwa i tworzyć społeczne życie, z którego powstaje siła państwa i sprawiedliwość między obywatelami. (…)

Art. 63

Budżet ogólny państwa jest corocznie opracowywany i wprowadzany w życie przez Rząd w zgodzie z obowiązującymi przepisami ustawowymi, a w szczególności z ustawą o finansach przewidzianą w pkt 4 art. 91 Konstytucji. (…)

Art. 71

Suwerenność należy do Narodu i jego organów, którymi są Szef Państwa, Zgromadzenie Narodowe, Rząd i Trybunały.

Art. 72

Szefem Państwa jest Prezydent Republiki wybierany przez Naród. Prezydent wybierany jest na siedem lat. (…)

Art. 78

Prezydent Republiki jest odpowiedzialny bezpośrednio i wyłącznie przed narodem za wykonywanie swojego mandatu, a jego urząd jest niezależny od stanowiska Zgromadzenia Narodowego. (…)

Art. 81

Do Prezydenta Republiki należy:

1. powoływanie Prezesa Rady Ministrów i ministrów wybranych spośród obywateli portugalskich i ich odwoływanie;

2. kierowanie orędzi do Zgromadzenia Narodowego (…);

3. ustalanie w zgodzie z ordynacją wyborczą terminów wyborów powszechnych i uzupełniających na deputowanych;

4. udzielanie Zgromadzeniu władzy ustrojodawczej w zgodzie z art. 134 Konstytucji;

5. zwoływanie nadzwyczajnej sesji Zgromadzeni Narodowego (…);

6. rozwiązywanie Zgromadzenia Narodowego, gdy wymaga tego wyższy interes Narodu;

7. reprezentowanie Narodu i kierowanie polityką zagraniczną państwa, zawieranie konwencji międzynarodowych i negocjowanie traktatów pokojowych, sojuszy, układów arbitrażowych i handlowych oraz przedstawianie ich do akceptacji Zgromadzenia Narodowego;

8. darowywanie i łagodzenie kar. Darowanie kary możliwe jest dopiero po wykonaniu co najmniej jej połowy;

9. ogłaszanie ustaw i uchwał Zgromadzenia Narodowego oraz dekretów, rozporządzeń i nakazów przedstawionych mu przez Rząd. (…)

Art. 85

Zgromadzenie Narodowe składa się z 90 deputowanych wybieranych w wyborach bezpośrednich przez obywateli posiadających prawa wyborcze. Mandat deputowanego trwa cztery lata. (…)

1. Projekty niepromulgowane w tym terminie kierowane są do ponownego rozpatrzenia przez Zgromadzenie Narodowe, a jeżeli zostaną ponownie przyjęte większością 2/3 ustawowej liczby deputowanych, Szef Państwa nie może odmówić ich promulgacji. (…)

Art. 106

Rząd składa się z Prezesa Rady Ministrów, który może kierować sprawami należącymi do jednego z kilku ministerstw, oraz z ministrów.

1. Prezes Rady Ministrów jest swobodnie powoływany i odwoływany przez Prezydenta Republiki. Ministrowie i podsekretarze stanu, o ile istnieją, powoływani są przez Prezydenta Republiki na wniosek Prezesa Rady Ministrów, a ich nominacje są przez niego kontrasygnowane, podobnie jak i odwołanie zwalnianych ministrów. (…)

Art. 111

Rząd zależy wyłącznie od zaufania Prezydenta Republiki, a pełnienie przezeń władzy nie zależy od losu projektów ustaw ani od jakiegokolwiek głosowania Zgromadzenia Narodowego. (…)

Art. 118

Sędziowie trybunałów zwyczajnych mianowani są dożywotnio i są nieodwoływalni, przy czym ustawa określa warunki ich powoływania, awansu lub odwołania, zawieszenia, przeniesienia lub wydalenia ze służby sądowniczej. Nie mogą oni przyjmować od Rządu żadnych płatnych funkcji, lecz mogą być powoływani w razie potrzeby w skład komisji stałych lub czasowych.

Art. 119

Sędziowie nie odpowiadają za wydawane wyroki, z wyjątkiem przypadków określonych przez ustawę.

konst Źródło: Konstytucja Portugalii z dnia 19 marca 1933 r.