Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
R1DEVfxPs1Wau1
Ćwiczenie 1
Dokończ zdanie.

Strefowość gleb na kuli ziemskiej jest uwarunkowana Możliwe odpowiedzi: 1. budową geologiczną., 2. stopniem antropopresji., 3. warunkami klimatycznymi., 4. czasem powstawania gleby.
1
Ćwiczenie 2
RpI0NRuI2xYI3
Uszereguj ciąg przyczynowo-skutkowy przedstawiający etapy procesu glebotwórczego charakterystycznego dla strefy umiarkowanie ciepłej. Elementy do uszeregowania: A. Rozkład szczątków organicznych, B. Pojawienie się roślin pionierskich, C. Wykształcenie poziomów glebowych, D. Zwiększenie zawartości próchnicy, E. Rozwój roślin zielnych, krzewów i drzew, F. Wietrzenie skały macierzystej.

Uzupełnij ciąg przyczynowo-skutkowy przedstawiający etapy procesu glebotwórczego charakterystycznego dla strefy umiarkowanie ciepłej, wpisując litery w odpowiednie miejsca schematu:

A. Rozkład szczątków organicznych
B. Pojawienie się roślin pionierskich
C. Wykształcenie poziomów glebowych
D. Zwiększenie zawartości próchnicy
E. Rozwój roślin zielnych, krzewów i drzew
F. Wietrzenie skały macierzystej

.................
.................
.................
.................
.................
.................
R78LCe5o5cbbp
Wybierz prawidłową kolejność w ciągu przyczynowo-skutkowym przedstawiającym etapy procesu glebotwórczego charakterystycznego dla strefy umiarkowanie ciepłe. Możliwe odpowiedzi: 1. A. Rozkład szczątków organicznych, B. Pojawienie się roślin pionierskich, C. Wykształcenie poziomów glebowych, D. Zwiększenie zawartości próchnicy, E. Rozwój roślin zielnych, krzewów i drzew, F. Wietrzenie skały macierzystej, 2. F. Wietrzenie skały macierzystej, A. Rozkład szczątków organicznych, B. Pojawienie się roślin pionierskich, E. Rozwój roślin zielnych, krzewów i drzew, C. Wykształcenie poziomów glebowych, D. Zwiększenie zawartości próchnicy
R1Eukt1EmRNim1
Ćwiczenie 3
Wskaż prawidłową odpowiedź:

Procesy glebotwórcze zachodzą najszybciej w klimacie: Możliwe odpowiedzi: 1. suchym i gorącym, 2. umiarkowanym, 3. wilgotnym i gorącym, 4. zimnym i wilgotnym
2
Ćwiczenie 4

Dopasuj zdjęcie gleby do zdjęcia typu krajobrazu, w którym powstała. Określ pas glebowy i przypuszczalny typ gleby.

R1Tp0a0mMfUc0
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
R10fNq8FBGR5Z
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
RiyFQGVQyRgqf
Gleba cynamonowa Możliwe odpowiedzi: 1. Pas umiarkowanie chłodny, 2. Pas tropikalny suchy, 3. Pas subtropikalny przejściowy Gleba bielicowa Możliwe odpowiedzi: 1. Pas umiarkowanie chłodny, 2. Pas tropikalny suchy, 3. Pas subtropikalny przejściowy Czerwonoziem Możliwe odpowiedzi: 1. Pas umiarkowanie chłodny, 2. Pas tropikalny suchy, 3. Pas subtropikalny przejściowy
Źródło: Grafiki:
Calimo, CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/
Amdb73, CC BY-SA 4.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/
CC BY-SA 2.5, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/
ProfessorX., Domena publiczna, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/
Domena publiczna, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/
A. Jordán, University of Seville, Sevilla, Spain, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/, [online], dostępny w internecie: https://imaggeo.egu.eu/view/14757/.
RIR6AnLTv0fY9
Wybierz, w jakim pasie klimatu powstała gleba cynamonowa: Możliwe odpowiedzi: 1. pas umiarkowanie chłodny, 2. pas tropikalny suchy, 3. pas subtropikalny przejściowy
RzUTv0SLxjaKJ
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
RsCRSfjGKsCs621
Ćwiczenie 5
Wybierz prawidłowy termin: Przez procesy glebotwórcze/gruntotwórcze rozumie się całokształt zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych zachodzących w podpowierzchniowych/powierzchniowych warstwach skorupy ziemskiej pod wpływem kontaktu z biosferą, atmosferą i hydrosferą, w wyniku których powstają gleby/utwory powierzchniowe. […] Strefa glebowa/gruntowa lub klimatyczno-glebowa obejmuje jeden/kilkanaście lub kilkadziesiąt/kilka typów gleb charakterystycznych dla określonych warunków litologicznych/klimatycznych oraz gleby tzw. środstrefowe/astrefowe, pozastrefowe i niestrefowe. Uwzględniając roczne/dobowe sumy średnich dobowych/miesięcznych temperatur przewyższających 10°C/20°C wydziela się na obu półkulach po 13/5 glebowo-klimatycznych pasów poziomych/pionowych. Stosunki termiczne/wodne charakterystyczne dla poszczególnych pasów klimatycznych wpływają na strukturę/temperaturę gleb, intensywność procesów chemicznych i biologiczną/fizyczną aktywność. Temperatura/ciśnienie i wilgotność klimatu decydują o intensywności parowania/przesiąkania, co ma znaczny wpływ na przebieg procesów geruntotwórczych/glebotwórczych i zróżnicowanie pokrywy roślinnej/glebowej.
Źródło: K. Jeleń, Procesy glebotwórcze, profil glebowy, Geografia24.eu.
R1PqplPgQ0b7Z21
Ćwiczenie 6
Łączenie par. Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. Gleba arktyczna to zwietrzelina skalna powstająca wskutek wietrzenia fizycznego w warunkach marzłociowych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Każdy proces glebotwórczy rozpoczyna się od wietrzenia fizycznego i/lub chemicznego skał podłoża.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W strefie polarnej i umiarkowanie chłodnej o genezie gleb decydują warunki termiczne, a w pozostałych wilgotnościowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wszystkie procesy glebotwórcze w danym pasie glebowym przebiegają w ten sam sposób.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gleby, których geneza jest związana z procesami rozkładu i akumulacji próchnicy należą do gleb żyznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gleby, których geneza związana jest z redukcją związków żelaza powstają w różnych pasach glebowych i mają różne cechy.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
R15kxbzfMMAHw3
Ćwiczenie 7
Podane określenia przyporządkuj do odpowiednich procesów glebotwórczych. Proces glejowy Możliwe odpowiedzi: 1. utwory piaszczyste, 2. utwory lessowe, 3. poziom wzbogacenia, 4. procesy redukcji, 5. strefa umiarkowanie chłodna, 6. dobre właściwości wodno-powietrzne, 7. duża podatność na erozję, 8. klimat wilgotny, gorący, 9. strefa tundry, 10. nadmierne uwilgotnienie, 11. wymywanie krzemionki, 12. uwalnianie żelaza, 13. akumulacja próchnicy, 14. strefa tropikalna, 15. minerały glinokrzemianowe, 16. warunki beztlenowe, 17. wietrzenie chemiczne, 18. duża przepuszczalność, 19. strefa umiarkowanie ciepła, 20. szaroniebieski poziom Proces bielicowania Możliwe odpowiedzi: 1. utwory piaszczyste, 2. utwory lessowe, 3. poziom wzbogacenia, 4. procesy redukcji, 5. strefa umiarkowanie chłodna, 6. dobre właściwości wodno-powietrzne, 7. duża podatność na erozję, 8. klimat wilgotny, gorący, 9. strefa tundry, 10. nadmierne uwilgotnienie, 11. wymywanie krzemionki, 12. uwalnianie żelaza, 13. akumulacja próchnicy, 14. strefa tropikalna, 15. minerały glinokrzemianowe, 16. warunki beztlenowe, 17. wietrzenie chemiczne, 18. duża przepuszczalność, 19. strefa umiarkowanie ciepła, 20. szaroniebieski poziom Proces darniowy Możliwe odpowiedzi: 1. utwory piaszczyste, 2. utwory lessowe, 3. poziom wzbogacenia, 4. procesy redukcji, 5. strefa umiarkowanie chłodna, 6. dobre właściwości wodno-powietrzne, 7. duża podatność na erozję, 8. klimat wilgotny, gorący, 9. strefa tundry, 10. nadmierne uwilgotnienie, 11. wymywanie krzemionki, 12. uwalnianie żelaza, 13. akumulacja próchnicy, 14. strefa tropikalna, 15. minerały glinokrzemianowe, 16. warunki beztlenowe, 17. wietrzenie chemiczne, 18. duża przepuszczalność, 19. strefa umiarkowanie ciepła, 20. szaroniebieski poziom Proces laterytyzacji Możliwe odpowiedzi: 1. utwory piaszczyste, 2. utwory lessowe, 3. poziom wzbogacenia, 4. procesy redukcji, 5. strefa umiarkowanie chłodna, 6. dobre właściwości wodno-powietrzne, 7. duża podatność na erozję, 8. klimat wilgotny, gorący, 9. strefa tundry, 10. nadmierne uwilgotnienie, 11. wymywanie krzemionki, 12. uwalnianie żelaza, 13. akumulacja próchnicy, 14. strefa tropikalna, 15. minerały glinokrzemianowe, 16. warunki beztlenowe, 17. wietrzenie chemiczne, 18. duża przepuszczalność, 19. strefa umiarkowanie ciepła, 20. szaroniebieski poziom
3
Ćwiczenie 8

Zdjęcia nr 1, 2 i 3 przedstawiają profile gleb wykształconych w różnych strefach.

Zapoznaj się z opisami zdjęć nr 1, 2 i 3 przedstawiających profile gleb wykształconych w różnych strefach.

  • Zidentyfikuj pasy glebowe, w których występują dane gleby.

  • Określ dominujące procesy wpływające na powstanie gleb.

  • Określ typy gleby.

Za pomocą myszy wprowadź określenia w zaznaczone miejsca. Skorzystaj z podanego zestawu.

Wprowadź określenia w zaznaczone miejsca. Skorzystaj z podanego zestawu.

RK0j2aarvnCIh
Zdjęcie numer 1 przedstawia powierzchnię porośniętą bardzo niską roślinnością, głównie mchami. Pomiędzy nieco wypukłymi, zbliżonymi do kształtu kół fragmentami powierzchni są wąskie strużki wody.
Nr 1
Źródło: H. von Grobe, CC BY-SA 2.5, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/.
RV6CA4tlBcEeI
Zdjęcie numer 2 przedstawia przekrój gleby. Powierzchnia jest porośnięta niską roślinnością. Tuż pod warstwą roślin jest warstwa szarej gleby, następnie cienki pas czarnej warstwy, a pod nią brązowożółty.
Nr 2
Źródło: Nikanos, CC BY-SA 2.5, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/.
RehTaPiMaw1bT
Zdjęcie numer 3 przedstawia zerodowaną glebę, która utworzyła coś na kształt głębokiego kanionu z licznymi uskokami. Gleba ma kolor czerwony.
Nr 3
Źródło: F. Vassen from Brussels, Belgium, originally posted to Flickr as Lavaka (erosion gully), Ankarafantsika National Park, Madagascar, CC BY 2.0, https://creativecommons.org/licenses/by/2.0, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/.
R1aDiP4K1I0tX
.

Pas glebowy:
A. Polarny, tundry  
B. Subtropikalny, wilgotny  
C. Tropikalny, suchy  
D. Umiarkowanie ciepły, wilgotny  
E. Umiarkowanie chłodny, bezmarzłociowy  
F. Subtropikalny, suchy  
G. Tropikalny, wilgotny

Geneza:
A. Wietrzenie chemiczne skał alitowych  
B. Akumulacja próchnicy w poziomie powierzchniowym  
C. Wietrzenie fizyczne, sortowanie materiału wietrzeniowego  
D. Redukcja związków chemicznych  
E. Akumulacja węglanów w środkowej części profilu  
F. Akumulacja soli w poziomach powierzchniowych  
G. Wietrzenie chemiczne i wynoszenie materiału wietrzeniowego

Typ gleby:
A. Bielicowa  
B. Brunatna  
C. Ferralitowa  
D. Poligonalna  
E. Czarnoziem  
F. Cynamonowa  
G. Żółtoziem

Grafika interaktywna
Dla nauczyciela