Sprawdź się
Rozstrzygnij, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Rzymianie nie rozwinęli mozaiki. | □ | □ |
| Do największych pomników w Rzymie należał kolos Hadriana. | □ | □ |
| Amfiteatr Antoninów to inaczej Koloseum. | □ | □ |
| Największe termy w Rzymie wybudował Karakalla. | □ | □ |
| Weryzm był rozpowszechniony u schyłku republiki. | □ | □ |
| Wszystkie posągi cesarskie były idealizowane. | □ | □ |
| Najpiękniejsze freski rzymskie zachowały się w Pompejach. | □ | □ |
| Insule były zamieszkiwane przez najbogatszych Rzymian. | □ | □ |
Przyporządkuj definicję do terminu.
cyrk, amfiteatr, akwedukt, forum, kuria, bazylika
| Definicja | Termin |
|---|---|
| cyrk | |
| amfiteatr | |
| akwedukt | |
| forum | |
| kuria | |
| bazylika |
Indeks dolny Wszystkie definicje pochodzą z Internetowej Encyklopedii PWN. Indeks dolny koniecWszystkie definicje pochodzą z Internetowej Encyklopedii PWN.
Przyporządkuj nazwy budowli na makiecie Rzymu z IV w.
Forum Romanum, Świątynia Jowisza Kapitolińskiego, Forum Trajana, Świątynia Klaudiusza, Panteon, Circus Maximus, Wielka Szkoła, Termy Karakalli, Koloseum
Ilustracja przedstawia fragment tzw. Tabula Peutingeriana, XIII‑wiecznej kopii mapy powstałej w IV w. Rozstrzygnij, czy fragment poniższej mapy może ilustrować słynne powiedzenie „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu”. Uzasadnij odpowiedź, podając dwa argumenty.
Wyjaśnij, która budowla, zrealizowana przez Agatiasza, sprawiła, że miasto stało się piękniejsze, niż było. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do poniższego tekstu.
Dawniej stanowiłam miejsce o odstręczającym wyglądzie, całkiem poprzedzielane [na przegrody] glinianymi murami, [miejsce], gdzie cudzoziemcy, miejscowi i wieśniacy z brzucha z grzmotem wyrzucali ekskrementy. Jednak Ojciec Miasta, Agatiasz, zupełnie mnie odmienił, z najpośledniejszej świetną mnie czyniąc.
Źródło: Antologia Palatyńska 9.662, tłum. A. Wypustek.
Przyporządkuj poniższe zabytki do odpowiedniej epoki.
1, 2, 3, 4
| Rzeźba schyłku republiki | |
| Rzeźba okresu cesarstwa idealistyczna | |
| Rzeźba okresu cesarstwa realistyczna | |
| Rzeźba schyłku cesarstwa |
Odrębną kwestię stanowią portrety fajumskie, które powstawały w Egipcie między I a IV w. n.e. Były wykonywane na płótnie lub 1. deskach, 2. malowidłami naściennymi, 3. podłogi, 4. mumii, 5. pochodów triumfalnych wodzów rzymskich, 6. mozaika i umieszczane na 1. deskach, 2. malowidłami naściennymi, 3. podłogi, 4. mumii, 5. pochodów triumfalnych wodzów rzymskich, 6. mozaika.
Poniżej list Pliniusza Młodszego, namiestnika Bitynii i Pontu, do cesarza Trajana (98–117). Na podstawie lektury oceń prawdziwość stwierdzeń w tabeli. Następnie zaznacz na czerwono zdania listu, w których Pliniusz używa środków retorycznych, aby skłonić cesarza do pozytywnej odpowiedzi.
czerwony
Kiedy rozmyślam nad ogromem Twojego szczęścia i mądrości, najstosowniejsze wydaje mi się ukazać ci dzieła nie mniej godne Twojej nieśmiertelności, co chwały i odznaczające się w równym stopniu pięknem i użytecznością. W granicach Nikomedii znajduje się rozległe jezioro, po którym marmur, owoce, drewno i budulec, przy niskim nakładzie kosztów i pracy, spławia się statkami do drogi publicznej, skąd przy sporym wysiłku i jeszcze większych kosztach przewozi się nad morze. To przedsięwzięcie wymagające pracy wielu rąk, a tych nie brakuje, bo po wsiach jest wielu ludzi, a w miastach jeszcze więcej i należy się spodziewać, że wszyscy z ochotą przystąpią do dzieła tak pożytecznego dla ogółu. Pozostaje jedynie, byś, o ile tak zadecydujesz, przysłał tu hydrotechnika lub architekta […]. Odkryłem w tym miejscu kanał wydrążony przez króla [pana tych ziem przed Rzymianami], ale nieukończony, więc nie wiadomo, czy miał być to kanał odpływowy dla wód z okolicznych pól czy kanał łączący jezioro z rzeką. Nie wiadomo również, czy prace przerwano na skutek śmierci władcy czy też zwątpiono w powodzenie przedsięwzięcia. Fakt ten, daruj mą nadgorliwość, bo to ku Twej chwale, rozpala we mnie pragnienie tego, by Tobie udało się to, czego królowie jedynie próbowali.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Namiestnik prowincji samodzielnie podejmował decyzje o budowie kanału. | □ | □ |
| Do obowiązków namiestnika należało dbanie o dobry stan. | □ | □ |
| Budowę finansował cesarz. | □ | □ |
| Namiestnik miał prawo powołać ludność lokalną do robót budowlanych. | □ | □ |
| Pomysł inwestycji budowlanej przedstawiał namiestnikowi cesarz. | □ | □ |
| Sukces przedsięwzięcia budowlanego zawsze przypisywano cesarzowi. | □ | □ |
Poniżej list Pliniusza Młodszego, namiestnika Bitynii i Pontu, do cesarza Trajana (98–117). Na podstawie lektury oceń prawdziwość stwierdzeń w tabeli. Następnie wskaż zdania listu, w których Pliniusz używa środków retorycznych, aby skłonić cesarza do pozytywnej odpowiedzi.
Kiedy rozmyślam nad ogromem Twojego szczęścia i mądrości, najstosowniejsze wydaje mi się ukazać ci dzieła nie mniej godne Twojej nieśmiertelności, co chwały i odznaczające się w równym stopniu pięknem i użytecznością. W granicach Nikomedii znajduje się rozległe jezioro, po którym marmur, owoce, drewno i budulec, przy niskim nakładzie kosztów i pracy, spławia się statkami do drogi publicznej, skąd przy sporym wysiłku i jeszcze większych kosztach przewozi się nad morze. To przedsięwzięcie wymagające pracy wielu rąk, a tych nie brakuje, bo po wsiach jest wielu ludzi, a w miastach jeszcze więcej i należy się spodziewać, że wszyscy z ochotą przystąpią do dzieła tak pożytecznego dla ogółu. Pozostaje jedynie, byś, o ile tak zadecydujesz, przysłał tu hydrotechnika lub architekta […]. Odkryłem w tym miejscu kanał wydrążony przez króla [pana tych ziem przed Rzymianami], ale nieukończony, więc nie wiadomo, czy miał być to kanał odpływowy dla wód z okolicznych pól czy kanał łączący jezioro z rzeką. Nie wiadomo również, czy prace przerwano na skutek śmierci władcy czy też zwątpiono w powodzenie przedsięwzięcia. Fakt ten, daruj mą nadgorliwość, bo to ku Twej chwale, rozpala we mnie pragnienie tego, by Tobie udało się to, czego królowie jedynie próbowali.
W 20 r. p.n.e. król Partów Fraates, chcąc uniknąć wojny z Rzymem (August zgromadził wielkie siły na granicy rzymsko‑partyjskiej), zdecydował się zwrócić Augustowi orły legionowe, które w 53 r. p.n.e. utracił w bitwie pod Carrhae Marek Licyniusz Krassus. Orły legionowe stanowiły symbol legionów rzymskich, a ich utrata była uznawana za wielką hańbę. Poniżej rzeźba Augusta (tzw. August z Prima Porta, obecnie w Muzeach Watykańskich), która odnosi się do tych wydarzeń. Na podstawie analizy przedstawienia ukazanego na pancerzu cesarza zaproponuj interpretację tej płaskorzeźby, wydobywając jej propagandowy charakter.
Identyfikacja postaci z płaskorzeźby:
1. Celeus, bóg nieba.
2. Aurora, bogini brzasku i Luna, bogini księżyca.
3. Personifikacja podbitych przez Rzym ludów.
4. Diana, bogini łowów.
5. Ceres, bogini ziemi i urodzaju.
6. Apollo, bóg słońca.
7. Personifikacja ludów zależnych od Rzymu, lecz niepodbitych.
8. Sol, bóg słońca, na swojej kwadrydze.
9. Sfinksy.