Wskaż formy powstające w wyniku kolizji dwóch płyt kontynentalnych (zaznaczanie odpowiedzi, poziom łatwy). Możliwe odpowiedzi: 1. doliny ryftowe, 2. grzbiety śródoceaniczne, 3. góry fałdowe, 4. góry zrębowe
Wskaż formy powstające w wyniku kolizji dwóch płyt kontynentalnych.
Doliny ryftowe.
Grzbiety śródoceaniczne.
Góry fałdowe.
Góry zrębowe.
Roq8btZkw4qbG1
Ćwiczenie 2
Dokończ zdanie .
Alpejski system górski powstał w wyniku kolizji… Możliwe odpowiedzi: 1. dwóch płyt oceanicznych., 2. płyty oceanicznej i płyty kontynentalnej., 3. dwóch płyt kontynentalnych.
Dokończ zdanie.
Alpejski system górski powstał w wyniku kolizji
dwóch płyt oceanicznych.
płyty oceanicznej i płyty kontynentalnej.
dwóch płyt kontynentalnych.
dwóch płyt kontynentalnych i jednej oceanicznej.
R1bqgg9oTtNqU1
Ćwiczenie 3
Łączenie par. Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe . Kolizji płyt litosfery towarzyszą zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kordyliery i Andy powstały w wyniku kolizji dwóch płyt oceanicznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kolizję zapoczątkowuje proces subdukcji, polegający na wsuwaniu się płyty kontynentalnej pod płytę oceaniczną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Obdukcja polega na nasuwaniu się płyty oceanicznej na płytę kontynentalną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Większość współczesnych łuków wyspowych znajduje się w pobliżu brzegów płyt kontynentalnych (głównie w północnej i zachodniej części Oceanu Spokojnego).. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe . Kolizji płyt litosfery towarzyszą zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kordyliery i Andy powstały w wyniku kolizji dwóch płyt oceanicznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kolizję zapoczątkowuje proces subdukcji, polegający na wsuwaniu się płyty kontynentalnej pod płytę oceaniczną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Obdukcja polega na nasuwaniu się płyty oceanicznej na płytę kontynentalną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Większość współczesnych łuków wyspowych znajduje się w pobliżu brzegów płyt kontynentalnych (głównie w północnej i zachodniej części Oceanu Spokojnego).. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
Stwierdzenie
Prawda
Fałsz
Kolizji płyt litosfery towarzyszą zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi.
□
□
Kordyliery i Andy powstały w wyniku kolizji dwóch płyt oceanicznych.
□
□
Kolizję zapoczątkowuje proces subdukcji polegający na wsuwaniu się płyty kontynentalnej pod płytę oceaniczną.
□
□
Subdukcja polega na nasuwaniu się płyty oceanicznej na płytę kontynentalną.
□
□
Większość współczesnych łuków wyspowych znajduje się w pobliżu brzegów płyt kontynentalnych (głównie w północnej i zachodniej części Oceanu Spokojnego).
□
□
RHXgb8SL1hfcC2
Ćwiczenie 4
Uzupełnij brakujące wyrazy w tekście. Wybierz je z podanego pod tekstem zestawu. Kolizja płyt jest podstawowym pojęciem z zakresu 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji płyt 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Kolizję zapoczątkowuje proces 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji, polegający na wsuwaniu się płyty 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Z czasem płyta 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji ulega usunięciu, co prowadzi do kolizji płyt 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Żadna z nich nie zanurza się z powodu 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. W strefie ich kontaktu dochodzi do miażdżenia i 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji osadów 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Efektem tego procesu są 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji kolizyjne (np. 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji).
Uzupełnij brakujące wyrazy w tekście. Wybierz je z podanego pod tekstem zestawu. Kolizja płyt jest podstawowym pojęciem z zakresu 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji płyt 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Kolizję zapoczątkowuje proces 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji, polegający na wsuwaniu się płyty 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Z czasem płyta 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji ulega usunięciu, co prowadzi do kolizji płyt 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Żadna z nich nie zanurza się z powodu 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. W strefie ich kontaktu dochodzi do miażdżenia i 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji osadów 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji. Efektem tego procesu są 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji kolizyjne (np. 1. orogeny, 2. dużej wyporności, 3. oceaniczna, 4. litosfery, 5. tektoniki, 6. Alpy i Himalaje, 7. oceanicznej pod płytę {kontynentalną, 8. geosynklinalnych, 9. fałdowania, 10. kontynentalnych, 11. subdukcji).
Uzupełnij brakujące wyrazy w tekście. Wybierz je z podanego pod tekstem zestawu.
dużej wyporności, orogeny, oceaniczna, geosynklinalnych, litosfery, fałdowania, Alpy i Himalaje, subdukcji, oceanicznej, kontynentalną, tektoniki, kontynentalnych
Kolizja płyt jest podstawowym pojęciem z zakresu .................................... płyt ..................................... Kolizję zapoczątkowuje proces .................................... polegający na wsuwaniu się płyty .................................... pod płytę ..................................... Z czasem płyta .................................... ulega usunięciu, co prowadzi do kolizji płyt ..................................... Żadna z nich nie zanurza się z powodu ..................................... W strefie ich kontaktu dochodzi do miażdżenia i .................................... osadów ..................................... Efektem tego procesu są .................................... kolizyjne np. .....................................
Dopasuj nazwy płyt tektonicznych i schematy do wariantu kolizji.
R10eRm3oRLucQ
Ilustracja
A
R1XGWd2CaoKih
Ilustracja
B
R1K0YxcLbewxM
Ilustracja
C
Rn6I4ClwlYolC
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Kolizja płyt oceanicznych, Kolizja płyt kontynentalnych, Kolizja płyty kontynentalnej i oceanicznej
Wariant kolizji
Nazwa płyty
Nazwa płyty
Schemat
Kolizja płyt oceanicznych
Kolizja płyt kontynentalnych
Kolizja płyty kontynentalnej i oceanicznej
Warianty kolizji płyt tektonicznych
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
2
Ćwiczenie 5
R1Lk3VuWmWVHh
Uzupełnij tekst. Himalaje powstały podczas orogenezy 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany w wyniku kolizji kontynentu 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany z platformą dekańską, która wcześniej była częścią prakontynentu 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany. Dzisiejsze tereny najwyższych gór świata były niegdyś morzem, a ściślej częścią Oceanu 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany.
Uzupełnij tekst. Himalaje powstały podczas orogenezy 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany w wyniku kolizji kontynentu 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany z platformą dekańską, która wcześniej była częścią prakontynentu 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany. Dzisiejsze tereny najwyższych gór świata były niegdyś morzem, a ściślej częścią Oceanu 1. alpejskiej, 2. Pangei, 3. Temidy, 4. karelskiej, 5. azjatyckiego, 6. indochińskiego, 7. Tetydy, 8. Gondwany.
31
Ćwiczenie 6
Mapa przedstawia charakterystyczne formy powstałe w wyniku kolizji płyt litosfery. Zidentyfikuj je, a następnie określ ich genezę.
RkU7kgvvAvpkS
Ilustracja
Źródło: NOAA, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
R1Y6ZALyEiVeH
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie przebieg kolizji różnych płyt litosfery i ich skutki.
Mapa przedstawia łuki wysp w północnej części Oceanu Spokojnego. Powstają one wskutek kolizji dwóch płyt oceanicznych. Łuk wyspowy od strony płyty ulegającej subdukcji jest obrzeżony przez rów oceaniczny.
3
Ćwiczenie 6
R2MQNZbL7VljL
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7
Mapa przedstawia granice płyt litosfery. Zaznacz granice zbieżne wskazujące na występowanie kolizji płyt.
RyaWMrUDEwtHx
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Granice płyt litosfery
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
Teoria tektoniki płyt pozwala naukowcom poznać zmiany, jakim ulegała powierzchnia naszej planety na przestrzeni setek milionów lat. Założenia badawcze wskazują, że dryft (zwany też wędrówką płyt tektonicznych) kontynentów (epejroforeza) może odbywać się nieprzerwanie od 2,5 miliarda lat. Pierwsza teoria opisująca przemieszczenie się lądów powstała w 1929 r. Stworzył ją niemiecki geofizyk Alfred Wegener. Jedną z teorii wysunął już w 1912 r., ale nie zyskała zwolenników, bo nie wyjaśniała sposobu przemieszczania się kontynentów. Dowody Wegenera na poparcie swojej teorii:
- dowody topograficzne - kontury kontynentów pasują do siebie jak elementy układanki (zauważył to już w 1620 r. Francis Bacon),
- dowody biologiczne - na oddalonych współcześnie kontynentach występują podobne skamieniałości,
- dowody geologiczne - na różnych kontynentach występują te same skały i złoża mineralne,
- dowody klimatyczne - np. występowanie węgla świadczy o ciepłym i wilgotnym klimacie, a gliny zwałowe w Afryce - o zlodowaceniach karbońskich.
R1129GCIIzxLZ
Ilustracja
3
Ćwiczenie 7
R1WzZ5UqK6uTU
Zaznacz prawidłowe nazwy płyt tektonicznych. Możliwe odpowiedzi: 1. płyta kokosowa, 2. płyta filipińska, 3. płyta malezyjska, 4. płyta komoryjska, 5. płyta indyjska, 6. płyta Himalajów, 7. płyta eurazjatycka
31
Ćwiczenie 8
Rysunek przedstawia jeden ze scenariuszy kolizji płyt tektonicznych.
R11rKvVfq2nyW
Ilustracja
Zidentyfikuj płyty litosfery przedstawione na schemacie literami A i B.
R1REIbs9WcidF
A Możliwe odpowiedzi: 1. płyta kontynentalna, 2. płyta oceaniczna B Możliwe odpowiedzi: 1. płyta kontynentalna, 2. płyta oceaniczna
A Możliwe odpowiedzi: 1. płyta kontynentalna, 2. płyta oceaniczna B Możliwe odpowiedzi: 1. płyta kontynentalna, 2. płyta oceaniczna
płyta kontynentalna, płyta oceaniczna
A
B
Zidentyfikuj obiekty oznaczone na schemacie cyframi 1 i 2.
RwoRswzuekLCu
1 Możliwe odpowiedzi: 1. osady geosynklinalne sfałdowane i wypiętrzone, 2. osady w dnie geosynkliny 2 Możliwe odpowiedzi: 1. osady geosynklinalne sfałdowane i wypiętrzone, 2. osady w dnie geosynkliny
1 Możliwe odpowiedzi: 1. osady geosynklinalne sfałdowane i wypiętrzone, 2. osady w dnie geosynkliny 2 Możliwe odpowiedzi: 1. osady geosynklinalne sfałdowane i wypiętrzone, 2. osady w dnie geosynkliny
osady w dnie geosynkliny, osady geosynklinalne sfałdowane i wypiętrzone
1
2
Omów przebieg przedstawionego na rysunku procesu.
R7J3gl74Fxmih
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie różne scenariusze kolizji płyt litosfery.
Rysunek przedstawia kolizję dwóch płyt kontynentalnych, między którymi istnieje geosynklina wypełniona osadami dennymi. Wskutek kolizji płyt następuje zamykanie basenu oceanicznego oraz sfałdowanie, wypiętrzenie i nasunięcie w postaci płaszczowin na obszar lądowy osadów zalegających w jego dnie.