Sprawdź się
Filozofię egzystencji J.P. Sartre’a i K. Jaspersa łączy m.in
- uznanie subiektywnego doświadczenia ludzkiego za podstawę człowieczeństwa.
- przyjęcie ludzkiej podmiotowości za punkt wyjścia refleksji filozoficznej.
- uznanie ludzkiego doświadczenia za indywidualne i subiektywne.
- przyjęcie religijnej perspektywy pojmowania człowieka.
Przyporządkuj filozofom charakterystyczne elementy ich myśli.
odpowiedzialność, bliskość, wolność, samotność, komunikacja, miłość
| Jean-Paul Sartre | |
|---|---|
| Karl Jaspers |
Egzystencjalizm teistyczny od egzystencalizmu ateistycznego różni stosunek do
- ludzkiej podmiotowości.
- istnienia transcendencji.
- indywidualności człowieka.
- subiektywności ludzkich doświadczeń.
Przyporządkuj do odpowiednich zbiorów elementy charakterystyczne dla egzystencjalizmów Sartre'a i Jaspersa.
samotność wśród innych, człowiek określający siebie w więzi z Bogiem oraz innymi, współistnienie z innymi, egzystencjalizm teistyczny, człowiek sam decydujący, czym (kim) jest, egzystencjalizm ateistyczny
| Karl Jaspers | |
|---|---|
| Jean-Paul Sartre |
Uzupełnij tabelę kluczowymi pojęciami w poglądach omawianych filozofów.
pozycja wśród innych, relacja z innymi, konsekwencje relacji z innymi
| J.P. Sartre | K. Jaspers | |
|---|---|---|
| pozycja wśród innych | ||
| relacja z innymi | ||
| konsekwencje relacji z innymi |
Kim jest inny dla mnie w rozumieniu J.P. Sartre’a? Odpowiedz, interpretując fragment jego tekstu.
Egzystencjalizm jest humanizmemCzłowiek, który osiąga świadomość siebie samego wprost przez „cogito”, odkrywa również wszystkich innych ludzi i odkrywa ich jako warunek swego istnienia. Dochodzi do zrozumienia, że może być tylko takim (w znaczeniu, w jakim się mówi, że ktoś jest dowcipny, zły czy zazdrosny), jakim go inni ludzie poznają i uznają. Aby mógł znaleźć jakąkolwiek prawdę o sobie, konieczne jest, by przeszedł przez pojęcie drugiego człowieka. Drugi człowiek jest nieodzowny tak dla mego istnienia, jak i dla mego poznania siebie samego.
Źródło: Jean-Paul Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem, tłum. A. Rudzińska. Cytat za: Barbara Markiewicz, Filozofia dla szkoły średniej, Warszawa 1988, s. 443-444.
Kim jest inny dla mnie w rozumieniu K. Jaspersa? Odpowiedz, interpretując fragment jego tekstu.
Wprowadzenie do filozofiiAni cierpienie wywołane brakiem komunikacji, ani jedyna w swoim rodzaju satysfakcja płynąca z komunikacji autentycznej nie wprawiałyby mnie w tak głębokie przejęcie filozoficzne, gdybym mógł upewnić się o prawdzie w absolutnej samotności. Ale jestem tylko z innym człowiekiem – sam jestem niczym.
Źródło: Karl Jaspers, Wprowadzenie do filozofii, tłum. A. Wołkowicz, Wrocław 1995, s. 17.
Ustal, czym się różni intersubiektywność od komunikacji w tekstach J.P. Sartre’a i K. Jaspersa. W tym celu zinterpretuj poniższe fragmenty.
Egzystencjalizm jest humanizmemOdkrycie mego własnego wnętrza odkrywa mi jednocześnie wnętrze innego człowieka, który jest wolnością postawioną wobec mnie, wolnością, której myśl i wola może mnie bądź aprobować, bądź mi się przeciwstawiać. Odkrywamy oto w ten sposób świat, który nazwiemy intersubiektywnością, a w tym świecie człowiek decyduje sam, czym jest on i czym są inni.
Źródło: Jean-Paul Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem, tłum. A. Rudzińska. Cytat za: Barbara Markiewicz, Filozofia dla szkoły średniej, Warszawa 1988, s. 444.
Wprowadzenie do filozofiiPewność właściwego bytu daje tylko taka komunikacja, gdzie moja wolność współistnieje z inną wolnością w bezpardonowym zderzeniu, gdzie zwykłe obcowanie z drugim człowiekiem jest tylko wstępem, zaś w sprawach zasadniczych obie strony stawiają sobie najwyższe wymagania, radykalnie się nawzajem kwestionując. Dopiero w komunikacji urzeczywistnia się wszelka inna prawda, tylko tu jestem sobą, zamiast pędzić życie, zaczynam je spełniać.
Źródło: Karl Jaspers, Wprowadzenie do filozofii, tłum. A. Wołkowicz, Wrocław 1995, s. 17.