Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R3JbGfF3OdK4h11

Ćwiczenie 1

Spośród poniższych stwierdzeń dotyczących reakcji benzenu, wybierz zdania prawdziwe.

Substytucja elektrofilowa to reakcja substytucji (podstawienia).
W substytucji elektrofilowej czynnikiem atakującym jest elektrofil.
W substytucji elektrofilowej czynnikiem atakującym jest nukleofil.
Do reakcji substytucji elektrofilowej należą reakcje nitrowania, halogenowania, alkilowania, acylowania i sulfonowania.
Do reakcji substytucji elektrofilowej należą wyłącznie reakcje halogenowania i nitrowania.

Ćwiczenie 2

Dopasuj główny produkt organiczny do wymienionych reakcji, wstawiając wyraz w odpowiednie miejsce.

R19QhaP5ZDHJx1

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RNYDTvPF10qCi

111

Ćwiczenie 3

Podaj zalecane przez IUPAC nazwy związków organicznych, których wzory podano poniżej.

R1NRscgOACbVT

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ćwiczenie 3

R1BFO6B2O2zia

111

Ćwiczenie 4

Uzupełnij równania reakcji o brakujące reagenty lub katalizatory. Następnie zapisz je w pustych polach i przeciągnij w odpowiednie miejsca. Jeden z nich jest już narysowany, a więc przenieś go tylko do odpowiedniego równania.

RZgEDb9SINAIw

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ćwiczenie 4

R1N1MAERbNe0m

211

Ćwiczenie 5

Zapisz reakcję benzenu, prowadzącą do powstania 1‑fenylo‑2-metylopropan‑1-onu. W produkcie głównym zaznacz kółkiem grupę fenylową. Do jakiego typu reakcji substytucji elektrofilowej należy ta reakcja?

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Grupą funkcyjną ketonów jest grupa $C = O$ .

Ćwiczenie 5

R1csO0SnwAh5M

211

Ćwiczenie 6

Przedstaw struktury rezonansowe cyklicznych karbokationów tworzących się w reakcji nitrowania oraz etylowania benzenu.

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Ćwiczenie 6

R1OPiomheTDrv

Ćwiczenie 7

Benzen oraz produkt jego chlorowania zmieszano w stosunku molowym 1:9. Oblicz procent masowy głównego produktu chlorowania w mieszaninie. Wynik zaokrąglij do drugiego miejsca po przecinku.

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RvP6R8P3Av3dN

Oblicz masę benzenu:

n = \frac{m}{M_{mol}}

m_{benzen} = 1 mol \cdot 78 \frac{g}{mol} = 78 g

Oblicz masę chlorobenzu:

m_{chlorobenzen} = 9 mol \cdot 112,5 \frac{g}{mol} = 1012,5 g

Oblicz masę mieszaniny:

78 g + 1012,5 g = 1090,5 g

Oblicz % masowego chlorobenzenu:

% m_{chlorobenzen} = \frac{1012,5 g}{1090,5 g} \cdot 100 % = 92,85 %

Ćwiczenie 8

Czy karbokation wraz ze strukturami rezonansowymi, tworzący się jako produkt przejściowy w mechanizmie substytucji elektrofilowej, jest związkiem aromatycznym? Odpowiedź uzasadnij.

Rg63LGnfjvzQ9

Odpowiedź:

Zgodnie z regułą Hückla, związkiem aromatycznym jest ten, który spełnia regułę $4 n + 2$ . Jeżeli przyrówna się sumę elektronów $π$ do równania $4 n + 2$ , a $n$ okaże się liczbą całkowitą w przedziale od $0$ do $6$ , to oznacza, że związek jest aromatyczny. Np. dla benzenu:

$4 n + 2 = 6$ (6 elektronów pi)

$n = 1$

Benzen jest związkiem aromatycznym.

Animacja

Dla nauczyciela