Sprawdź się
Uporządkuj procedury stanowienia prawa pochodnego Unii Europejskiej na te przed traktatem lizbońskim i po nim.
procedura konsultacji, procedura współdecydowania, procedura współpracy instytucjonalnej, szczególna procedura prawodawcza, zwykła procedura prawodawcza, procedura zgody, tworzenie prawa przez Radę UE
| przed traktatem lizbońskim | |
|---|---|
| po traktacie lizbońskim |
Uzupełnij schemat.
Składa się z przedstawicieli Rady (bądź ich członków) oraz Parlamentu Europejskiego, w jego pracach uczestniczy również Komisja. Ma na celu uzgodnienie wspólnego stanowiska Rady UE i PE. Musi ono zostać przyjęte większością kwalifikowaną głosów przez przedstawicieli Rady oraz większością głosów przez przedstawicieli PE., Komisja Europejska przekazuje projekt aktu prawnego do PE i Rady UE. PE w pierwszym czytania uchwala swoje stanowisko i przekazuje je do Rady Unii Europejskiej., Przyjęcie aktu zgodnego ze stanowiskiem Rady bądź niepodejmowanie żadnych kroków – akt zostaje ostatecznie przyjęty., Odrzucenie stanowiska Rady większością głosów – akt uważa się wówczas za nieprzyjęty., Wprowadza poprawki do aktu zaakceptowanego przez Radę. Trafią one wówczas do Rady i Komisji, która je opiniuje. W przypadku pozytywnej opinii Komisji co do poprawek PE (większością kwalifikowaną głosów) bądź w przypadku negatywnej opinii (jednomyślnie)., Nie przyjmuje tym samym stanowiska PE i przekazuje je do PE. Następnie Komisja informuje PE o swoim stanowisku wobec Rady, a projekt wraz z stanowiskami Rady i Komisji trafi a do PE, gdzie odbywa się drugie czytanie.
Spośród podanych aktów prawnych zaznacz te, które są przykładami aktów prawa pochodnego Unii Europejskiej.
- Traktat o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych reguł przywozu
- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw konsumentów
- Traktat nicejski o zmianie traktatu o Unii Europejskiej
- Opinia UE pakiet środków „czyste powietrze dla Europy”
- Jednolity akt europejski
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
(…)Procedura współdecyzji pojawiła się w 1992 r., a w 1999 r. poszerzyła swój zakres. (…) To główna metoda przyjmowania unijnych aktów. Ma zastosowanie do ok. 85 obszarów polityki.
Źródło: (…), dostępny w internecie: europarl.europa.eu [dostęp 2.02.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Przestrzeganie prawa UE przez państwa członkowskie w 2018 r.Aby przedsiębiorstwa i obywatele mogli czerpać korzyści z prawa UE, państwa członkowskie muszą transponować europejskie dyrektywy do krajowych porządków prawnych w określonych terminach. W 2018 r. liczba nowych postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego związanym z opóźnieniami w transpozycji gwałtownie spadła o jedną czwartą (z 558 spraw w 2017 r. do 419 w 2018 r.).
Źródło: Przestrzeganie prawa UE przez państwa członkowskie w 2018 r., 4.07.2019 r., dostępny w internecie: europedirect.um.warszawa.pl [dostęp 12.03.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Między młotem a kowadłem. Prawo unijne kontra krajoweEuropejski nakaz aresztowania (ENA) istnieje w polskim porządku prawnym od momentu przystąpienia kraju do Unii Europejskiej, tj. od maja 2004 roku.
W 2005 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 607t § 1 kodeksu postępowania karnego, który zezwala na przekazanie obywatela polskiego do państwa członkowskiego UE w ramach ENA, był niezgodny z art. 55 (1) Konstytucji RP. Zgodnie z naszą konstytucją ekstradycja obywatela polskiego była zakazana.
Sprzeczność między prawem unijnym a krajowym została rozwiązany przez zmianę przepisu w Konstytucji. W 2006 Parlament uchwalił zmiany. Od tego momentu ekstradycja obywatela polskiego jest dozwolona, o ile wynika to z umów międzynarodowych.
Źródło: Alicja Deneka, Między młotem a kowadłem. Prawo unijne kontra krajowe, 12.04.2019 r., dostępny w internecie: prawo.gazetaprawna.pl [dostęp 12.03.2020 r.].
Zapoznaj się z tabelą i wykonaj ćwiczenie.
Jakie są minusy członkostwa Polski w UE?
Najczęstsze odpowiedzi | II 2014 | III 2019 |
|---|---|---|
Nadmiernie ograniczona suwerenność, ingerencja w sprawy Polski, rządy Brukseli, presja unijna | 8,00% | 23,00% |
Konieczność dostosowania prawa polskiego do prawa unijnego, prawo unijne jest ponad prawem polskim | 6,00% | 6,00% |
Brak równości Polski z innymi krajami unijnymi, dominacja Niemiec i Francji, słaba pozycja Polski w UE | 2,00% | 5,00% |
Zastrzeżenia do przepisów prawa unijnego, biurokracja: nadmierne regulacje prawne, drobiazgowe przepisy | 12,00% | 4,00% |
Nagonka na Polskę, złe traktowanie Polski – ogólnie | 0,00% | 1,00% |
Reforma wymiaru sprawiedliwości – spór Polski z UE | 0,00% | 1,00% |
Zaostrzenie przepisów dotyczących ochrony środowiska, zbyt duże wymogi w tym zakresie | 1,00% | 0,00% |
Źródło: CBOS, 15 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Komunikat z badań 59/2019, dostępny w internecie: cbos.pl [dostęp 12.03.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Procedury legislacyjne w Unii Europejskiej po traktacie lizbońskimNajstarszą procedurą była tradycyjna procedura konsultacyjna (…). W procedurze tej Rada przyjmowała akt na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim. W procedurze tej Rada mogła przyjąć akt nawet wbrew stanowisku PE, aczkolwiek wymagało to jednomyślności w łonie Rady. (…) Ta procedura najpowszechniej stosowana była w początkach działania Wspólnot i stopniowo traciła na znaczeniu. Większość przepisów TWE odnoszących się do procedury konsultacji została w wyniku wejścia w życie 1 lipca 1987 r. Jednolitego aktu europejskiego (JAE) (…) zastąpiona procedurą współpracy. (…)
W określonych decyzjach Parlament Europejski dla przyjęcia aktu prawnego musiał wyrazić jednoznaczną zgodę. Braku tej zgody nie mogła zastąpić nawet jednomyślność Rady.
Źródło: Grzegorz Janusz, Procedury legislacyjne w Unii Europejskiej po traktacie lizbońskim, dostępny w internecie: cejsh.icm.edu.pl [dostęp 12.03.2020 r.].