Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RvSV5VFZj3Ebt1
Ćwiczenie 1
Zaznacz, co jest istotą przypowieści. Możliwe odpowiedzi: 1. sens, 2. język, 3. miejsce i czas akcji
REHpJpOlwAA5b1
Ćwiczenie 2
Zaznacz cechy charakteryzujące przypowieść: Możliwe odpowiedzi: 1. dydaktyzm treści, 2. znaczna objętość i rozbudowana fabuła, 3. odniesienie do przełomowych wydarzeń historycznych, 4. dynamika akcji, 5. niewielkie rozmiary
31
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z fragmentem Ewangelii św. Mateusza. Zapisz, jak Jezus wyjaśnia słuchaczom, dlaczego zwraca się do nich za pomocą przypowieści.

Mt 13, 10–14

10 Przystąpili do Niego uczniowie i zapytali: «Dlaczego w przypowieściach mówisz do nich?» 11 On im odpowiedział: «Wam dano poznać tajemnice królestwa niebieskiego, im zaś nie dano. 12 Bo kto ma, temu będzie dodane, i nadmiar mieć będzie; kto zaś nie ma, temu zabiorą również to, co ma. 13 Dlatego mówię do nich w przypowieściach, że otwartymi oczami nie widzą i otwartymi uszami nie słyszą ani nie rozumieją. 14 Tak spełnia się na nich przepowiednia Izajasza: Słuchać będziecie, a nie zrozumiecie, patrzeć będziecie, a nie zobaczycie.

7 Źródło: Mt 13, 10–14, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, oprac. Zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań-Warszawa 1990, s. 1138.
R9bdyr5EYzegi
(Uzupełnij).
RjJUmmQTxarsi11
Ćwiczenie 4
Dopasuj podane opisy uniwersalnych sensów przypowieści biblijnych do tytułów. Przypowieść o siewcy Możliwe odpowiedzi: 1. Jeśli człowiek, który zszedł na złą drogę, okaże skruchę, może liczyć na przebaczenie., 2. „Im więcej dajesz, tym więcej masz” – należy dzielić się z innymi ludźmi, dzięki temu stajemy się bogatsi w wymiarze duchowym., 3. Ziemia jest symbolem Słowa Bożego, które w zależności od tego, do jakiego człowieka zostanie skierowane, przyniesie określony skutek – albo wyda żyzny plon, albo nie wykiełkuje, czyli nie zostanie zrozumiane. Rozmnożenie chleba Możliwe odpowiedzi: 1. Jeśli człowiek, który zszedł na złą drogę, okaże skruchę, może liczyć na przebaczenie., 2. „Im więcej dajesz, tym więcej masz” – należy dzielić się z innymi ludźmi, dzięki temu stajemy się bogatsi w wymiarze duchowym., 3. Ziemia jest symbolem Słowa Bożego, które w zależności od tego, do jakiego człowieka zostanie skierowane, przyniesie określony skutek – albo wyda żyzny plon, albo nie wykiełkuje, czyli nie zostanie zrozumiane. Przypowieść o synu marnotrawnym Możliwe odpowiedzi: 1. Jeśli człowiek, który zszedł na złą drogę, okaże skruchę, może liczyć na przebaczenie., 2. „Im więcej dajesz, tym więcej masz” – należy dzielić się z innymi ludźmi, dzięki temu stajemy się bogatsi w wymiarze duchowym., 3. Ziemia jest symbolem Słowa Bożego, które w zależności od tego, do jakiego człowieka zostanie skierowane, przyniesie określony skutek – albo wyda żyzny plon, albo nie wykiełkuje, czyli nie zostanie zrozumiane.
21
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z przypowieścią Mijający nas ludzie Franza Kafki. Następnie wymień postacie i omów sens dosłowny oraz przenośny.

Franz Kafka Mijający nas ludzie

Jeśli przechadzamy się nocą po ulicy i w naszą stronę biegnie jakiś człowiek, widoczny już z daleka – gdyż ulica wznosi się przed nami stromo w górę i jest pełnia księżyca – nie będziemy próbowali pochwycić biegnącego, chociażby był słaby i obdarty, chociażby nawet pędził za nim z krzykiem jakiś inny człowiek, ale pozwolimy mu pobiec przed siebie bez przeszkód. Albowiem jest noc i nie z naszej winy ulica w pełnym blasku księżycowym wznosi się stromo w górę, a ponadto jest możliwe, że tamci dwaj wdali się w tę gonitwę dla rozrywki, może też obydwaj ścigają kogoś trzeciego, może zresztą ściga się tego pierwszego bezpodstawnie, być może, że ten drugi chce pierwszego zamordować, a my staniemy się współwinni morderstwa, możliwe również, że ci dwaj nic o sobie nawzajem nie wiedzą i każdy z nich spieszy na własną odpowiedzialność do swego łóżka, może to są lunatycy, może ten pierwszy jest uzbrojony.
A wreszcie, czyż nie wolno nam odczuwać zmęczenia, czy wypiliśmy dosyć wina? Jesteśmy więc zadowoleni, że również ten drugi człowiek zniknął nam już z oczu.

5 Źródło: Franz Kafka, Mijający nas ludzie, [w:] Opowieści i przypowieści, tłum. Alfred Kowalkowski, Warszawa 2016, s. 12.
R1HhEG7seJTpp
postaci (Uzupełnij) sens dosłowny (Uzupełnij) sens przenośny (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6

Porównaj obrazy Balthasara van CortbemdeVincenta van Gogha zatytułowane Dobry Samarytanin. Wypisz trzy motywy wspólne dla obu dzieł plastycznych i biblijnej przypowieści o miłosiernym Samarytaninie.

Porównaj opisy obrazów Balthasara van Cortbemde i Vincenta van Gogha zatytułowane Dobry Samarytanin. Wypisz trzy motywy wspólne dla obu dzieł plastycznych i biblijnej przypowieści o miłosiernym Samarytaninie.

RsAAWJTIMdcFL
Źródło: Balthasar van Cortbemde, Dobry Samarytanin, Wikimedia Commons, domena publiczna.
R1eEW4HpbxDSG
Źródło: Vincent van Gogh, Dobry Samarytanin, Wikimedia Commons, domena publiczna.
R1UJaet8DUShq
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 7

Wypisz cechy przypowieści biblijnej na postawie fragmentu Ewangelii św. Mateusza. Wykorzystaj kontekst obyczajowy opisany we fragmencie książki ks. Wojciecha Pikora Przypowieści Jezusa. Narracyjny klucz do lektury.

Ks. Wojciech Pikor Przypowieści Jezusa. Narracyjny klucz lektury

Wesele w czasach Jezusa było zawierane w dwóch etapach. Pierwszym były zaręczyny, które miały rangę zaślubin: młodzi, mimo że dalej żyli osobno, stawali się rzeczywistym małżeństwem, które mogło być zerwane tylko rozwodem. Drugi etap miał miejsce rok później i łączył się z uroczystością weselną. W wigilię uroczystości narzeczony w towarzystwie przyjaciół udawał się po narzeczoną do domu jej rodziców. Orszak weselny, w którym oblubienica była niesiona w lektyce, przybywał do domu oblubieńca, gdzie rodzice wypowiadali formułę błogosławieństwa, a następnie wszyscy obecni składali życzenia. Wieczór upływał na zabawie, jednak oblubienica pozostawała z przyjaciółkami w oddzielnym pokoju. Następny dzień przypominał swoim charakterem festyn ludowy. Pod wieczór miał miejsce ceremoniał zaślubin. Oblubienica otoczona druhnami z zapalonymi lampami zajmowała miejsce pod baldachimem (hebr. chuppa) i oczekiwała przybycia swego oblubieńca. Gdy przybył, stawał pod baldachimem i następowało urzędowe potwierdzenie małżeństwa (przez przedstawiciela synagogi), po czym miało miejsce wesele z ucztą, śpiewami i tańcami. Święto trwało siedem dni, ale już pierwszego wieczoru młoda para znikała, by małżeństwo zostało dopełnione poprzez współżycie. W tamtych czasach nie znano praktyki podróży poślubnej.

1 Źródło: Ks. Wojciech Pikor, Przypowieści Jezusa. Narracyjny klucz lektury.
Mt 25, 1–13

Przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych

25. 1 Wtedy podobne będzie królestwo niebieskie do dziesięciu panien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. 2 Pięć z nich było nierozsądnych, a pięć roztropnych. 3 Nierozsądne wzięły lampy, ale nie wzięły z sobą oliwy. 4 Roztropne zaś razem z lampami zabrały również oliwę w naczyniach. 5 Gdy się pan młody opóźniał, zmorzone snem wszystkie zasnęły. 6 Lecz o północy rozległo się wołanie: „Pan młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie!” 7 Wtedy powstały wszystkie owe panny i opatrzyły swe lampy. 8 A nierozsądne rzekły do roztropnych: „Użyczcie nam swej oliwy, bo nasze lampy gasną”. 9 Odpowiedziały roztropne: „Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć. Idźcie raczej do sprzedających i kupcie sobie!” 10 Gdy one szły kupić, nadszedł pan młody. Te, które były gotowe, weszły z nim na ucztę weselną, i drzwi zamknięto. 11 W końcu nadchodzą i pozostałe panny, prosząc: „Panie, panie, otwórz nam!” 12 Lecz on odpowiedział: „Zaprawdę, powiadam wam, nie znam was”. 13 Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny.

2 Źródło: Mt 25, 1–13, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, oprac. Zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań-Warszawa 1990.
R1PCVILykDc58
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie poznanych cech przypowieści, zredaguj własną przypowieść.

R1PCVILykDc58
(Uzupełnij).