Kultura masowa, czyli kultura dla wszystkich

– Jednym ze sposobów patrzenia na kulturę jest sposób hierarchizujący: wyróżnia on kulturę wyższą i niższą. Tym rozróżnieniem w pierwszej połowie XX wieku zajmował się badacz i pisarz Dwight Macdonald. Spopularyzował on termin „kultura masowa”, cechując go negatywnie – kulturę masową wartościował bowiem nisko, uważał ją za uproszczoną, nieskomplikowaną, banalną – tłumaczyła w audycji dr Ewa Klekot.

cytat1 Źródło: Kultura masowa, czyli kultura dla wszystkich, 6.10.2018 r., dostępny w internecie: polskieradio.pl [dostęp 29.07.2020 r.].

Kultury prefiguratywne w życiu młodzieży

Kultura prefiguratywna wydaje się najbardziej zagadkowa. Nie sposób bowiem przewidzieć przyszłości, jaka czeka najmłodsze pokolenie. Bo to najmłodsi mają najwięcej do powiedzenia, oni kształtują kulturę, a starsi mogą jedynie przyglądać się zmianom wprowadzanym przez młodych i próbować dopasować się do nich. Dlaczego tak się dzieje? Bo świat zmienił się na tyle, że już tylko młode pokolenie potrafi go zrozumieć do końca i poruszać się w nim bezproblemowo. Margaret Mead, która pisała swą książkę na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, widziała dokładnie różnicę między pokoleniem rodziców wychowanych przed II wojną światową i dzieci, które przyszły na świat w całkowicie zmienionych warunkach. Niezwykły rozwój technologii, mediów, zmiany w społeczeństwie – erozja rodziny, feminizm i wyzwolenie kobiet, rewolucja seksualna wyznaczały nową rzeczywistość, której brak było tak charakterystycznej dla kultur postfiguratywnych stabilności i ciągłości. Świat zmieniał się tak szybko, że kierunku zmian nie sposób było przewidzieć. Jedynie elastyczne młode umysły młodego pokolenia mogły za tymi zmianami podążać. Jedyną pewną rzeczą w tym niestabilnym, stale zmieniającym się i nieobliczalnym świecie było to, że przyszłość, jakakolwiek będzie, będzie inna niż przeszłość, że młodych czeka życie zupełnie inne, niż życie ich dziadków i ojców.

cytat2 Źródło: Kultury prefiguratywne w życiu młodzieży, 13.05.2013 r., dostępny w internecie: cestakzivotu.eu [dostęp 29.07.2020 r.].

Pac-Man, czyli „jeść kłapiąc ustami"

Od 40 lat dosłownie każdy może bawić się jedną z gier wszech czasów – Pac‑Manem. Takimi grami zawsze były „Chińczyk”, „Domino”, a w początkach gier komputerowych nieśmiertelny „Tetris”. Jednak w tychże początkach powstała także ta kultowa gra – dokładnie 22 maja 1980 roku – japońska korporacja Namco Ltd. wydała grę o nazwie „Puck‑Man”. Z racji różnych niezręcznych skojarzeń językowych, szczególnie na rynkach anglojęzycznych, nazwę zmieniono na „Pac‑Man”. Jej twórcą w głównej mierze był Tōru Iwatani – japoński projektant gier komputerowych i wieloletni pracownik firmy (…) Pac‑Man stał się swoistą ikoną kultury masowej drugiej połowy XX wieku. Na jego kanwie powstały dwa seriale animowane oraz jeden film fabularny. Powstawały także piosenki i teledyski z motywami tej gry, z wykorzystaniem oryginalnych dźwięków oraz całej ścieżki dźwiękowej. W kolejnych latach gra doczekała się swojej wersji komputerowej oraz na nowoczesne platformy gier. Ogromne rzesze graczy zawsze z nostalgią do niej wracali i choć te kolejne wersje nie były już takim objawieniem jak przed czterdziestu laty, dawały jednak wiele rozrywki i dobrej zabawy. (…)

cytat3 Źródło: Pac-Man, czyli „jeść kłapiąc ustami", 22.05.2020 r., dostępny w internecie: polskieradio.pl [dostęp 29.07.2020 r.].

Anna Dudziak Kultura narodowa w dobie globalizacji

4. Proces globalizacji a miejsce kultury narodowej

I tak jak globalizacja rodzi wśród jej przeciwników obawy o suwerenność państw narodowych, tak niepewność wzbudza przyszłość ich kultur. W dobie globalizacji znaczenie kultury narodowej zyskuje bowiem inny wymiar. Podobnie jak zmienia się funkcjonowanie ponadnarodowych korporacji, których zasięg działania wykracza poza granice państwowe, przeobrażeniom ulega również płaszczyzna kulturowa. Obserwacja nowej rzeczywistości skłoniła R. Kapuścińskiego do stwierdzenia: nikt nie pyta, czy książka jest dobra, czy dany film jest wybitny. Ważne, ilu obejrzało go widzów, jaką zrobił kasę. Globalizacja niesie więc propozycję zmian w sposobie postrzegania i miejsca kultury narodowej. Pojawiają się wątpliwości, czy świat stanie się – przywołując słowa McLuhana – „globalną wioską” w każdym wymiarze, a więc także tym kulturowym.

cytat4 Źródło: Anna Dudziak, Kultura narodowa w dobie globalizacji, dostępny w internecie: repozytorium.amu.edu.pl [dostęp 29.07.2020 r.].