Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1KhYGCAGdPBD11
Ćwiczenie 1
Połącz cytaty z Legendy o św. Aleksym z fragmentami Biblii i innych dzieł religijnych. Jimiał kożdy swe złote pasy.
Chował siroty i wdowy,
Dał jim osobne trzy stoły.
Za czwartym pielgrzymi jedli […].
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17) Miły synu, każę tobie,
Pojim zajegoć żonę sobie;
Ktorej jedno będziesz chcieć,
Ślubię tobie, tę masz mieć.
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17) Cokole mi chcesz kazać,
Po twej woli ma się to zstać.
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17) Ostawiam cię przy twym dziewstwie,
Wroć mi ji, gdy będziewa oba w niebieskim [krolewstwie].
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17) Rozdał swe rucho żebrakom,
Śrebro, złoto popom, żakom.
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17) Więc sam pod kościołem siedział,
A o jego księstwie nikt nie wiedział.
Więc to zawżdy wstawał reno,
Ano kościoł zamkniono,
Więc tu leżał podle proga
Falę, proszę swego Boga.
Ano z wirzchu szła przygoda:
Niegdy mroz, niegdy woda.
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17) A więc świętemu Aleksemu,
Temu księdzu wielebnemu,
Nieluba mu fała była,
Co się mu ondzie wodziła.
Możliwe odpowiedzi: 1. Nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Łk 14, 33), 2. Jak bowiem u mężczyzn całość dobrych obyczajów sprawia i zachowuje roztropność, tak u kobiet żywicielką, opiekunką i stróżem wszystkich moralnie pięknych czynów jest wstydliwość. Albowiem wstydliwość czuwa nad zachowaniem czystości, […] panuje nad lubieżnością […] (O dwunastu stopniach nadużyć), 3. W istocie próżna chwała to nieszczęście, to największa marność, ponieważ odwodzi od chwały prawdziwej i pozbawia łaski niebieskiej (Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa), 4. Bierzcie sobie żony i rodźcie synów i córki! Wybierajcie żony dla waszych synów i dawajcie córkom waszym mężów, by rodziły synów i córki! (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Jr 29, 6), 5. Kto się boi Pana, ten czci rodzice i jako panom służyć będzie tym, którzy go porodzili (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Syr. 3, 8), 6. Powinnaś sobie przypominać, że Chrystus został poniżony aż do najhaniebniejszego rodzaju śmierci […] i tak został poniżony, że był uważany za trędowatego. […] Jeżeli jesteś służebnicą Chrystusa […], powinnaś zasługiwać na poniżenie i wzgardę i powinnaś być pokorna (Św. Bonawentura, Do sióstr o doskonałości życia), 7. Czy odmawiałem prośbie nędzarzy i pozwoliłem zagasnąć oczom wdowy? Czy chleb swój sam spożywałem, czy nie jadł ze mną sierota? (Pismo Starego i Nowego Testamentu, Hi 31, 16-17)
Cytaty przywołane za: Paweł Stępień, Między miłością do Boga a miłością do bliskich. Legenda o św. Aleksym, [w:] Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach, Warszawa 2003, s. 117‑220.
R13Y5GJ2FqgvF1
Ćwiczenie 2
Zaznacz poprawne odpowiedzi. Do cudów potwierdzających świętość Aleksego należały: Możliwe odpowiedzi: 1. objawienie się postaci Matki Bożej, 2. fakt, że dzwony same zaczęły bić, 3. uzdrawianie chorych przez zapach ciała Aleksego, 4. rozmnożenie pokarmów, 5. wskrzeszanie umarłych
11
Ćwiczenie 3

Wyjaśnij różnicę znaczeniową i emocjonalną między wyrazami cudownycudaczny.

R2kmkj2viaErm
(Uzupełnij).
RL9BuJL5BQNut11
Ćwiczenie 4
Zaznacz poprawnie użyte słowa w poniższym tekście. Aleksy prowadził ascetyczne życie, ale nie był (tu wybierz: anachoretą / świętym). Świadczy o tym fakt, że po opuszczeniu domu nie udał się na pustkowie, lecz zamieszkał w odległym (tu wybierz: mieście / klasztorze) – nadal więc żył (tu wybierz: wśród ludzi / z dala od ludzi).
21
Ćwiczenie 5

Odpowiedz na pytanie, czemu służy w opowieści o św. Aleksym obszerny fragment poświęcony bogactwu i wysokiej pozycji społecznej jego rodziców?

RIYk4NkkAtoKu
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6

Wymień wszystkie wartości, które odrzucił Aleksy, najpierw decydując się opuścić dom rodzinny w noc poślubną, a później znosząc cierpienie u progu pałacu Eufamijana.

RDSxFWJI9rtUc
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Odpowiedz na pytanie, w jaki sposób propozycja złożona Famijanie w noc poślubną ma związek z wzorcem ascety? Odpowiedź uzasadnij.

R16podHaBHt1h
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, jaki był stosunek Aleksego‑ascety do pieniędzy.

RFuAglzIRpZEo
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Napisz liczący co najmniej 120 słów tekst, w którym scharakteryzujesz św. Aleksego jako ascetę.

RrJHRFEeReuKH
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Wyjaśnij, dlaczego Aleksy, mimo że uciekał od bogactwa, „wiesioł był”, gdy otrzymywał jałmużnę od sług swego ojca.

RmmmQFydrE9CP
(Uzupełnij).
Praca domowa

Napisz wypracowanie na temat: „Sens ascezy w średniowieczu i w naszych czasach”. W swojej pracy wykorzystaj odpowiednie cytaty z Legendy o św. Aleksym.

R1F1DnXKyChOB
(Uzupełnij).