1
Pokaż ćwiczenia:
R1Dz5J1gR1kSm1
Ćwiczenie 1
Dokończ zdanie.
Organy administracji publicznej dzielą się na… Możliwe odpowiedzi: 1. rządowe i samorządowe., 2. wyższego i niższego szczebla., 3. ogólnokrajowe i lokalne.
R1KHUWMXIt7271
Ćwiczenie 2
Wskaż prawdziwe stwierdzenia na temat stanowisk w administracji rządowej. Możliwe odpowiedzi: 1. O obsadzeniu części stanowisk w administracji rządowej decyduje partia lub koalicja znajdująca się w danym momencie u władzy., 2. O obsadzeniu wszystkich stanowisk w administracji rządowej decyduje partia lub koalicja znajdująca się w danym momencie u władzy., 3. Cywilni pracownicy administracji rządowej zapewniają politycznie neutralne wykonywanie zadań państwa., 4. Cywilni pracownicy administracji rządowej zmieniają się wraz ze zmianą partii lub koalicji rządzącej.

Materiały źródłowe do ćwiczeń 3–5.

Źródło I

1
Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie

Art. 3. 1. Wojewoda jest:

1) przedstawicielem Rady Ministrów w województwie; 

2) zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie (…); 

Art. 13. 1. Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy urzędu wojewódzkiego oraz organów rządowej administracji zespolonej w województwie. (…)

Art. 51. Wojewoda jako zwierzchnik rządowej administracji zespolonej w województwie:

1) kieruje nią i koordynuje jej działalność; 

2) kontroluje jej działalność;

3) zapewnia warunki skutecznego jej działania; 

4) ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej działania.

1 Źródło: Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 28.04.2020 r.].

Źródło II

1
Jerzy Malec Historia administracji i myśli administracyjnej

Jedną z najważniejszych zasad, na których poczęto opierać działania nowożytnej administracji publicznej, była (…) zasada resortowości. Zgodnie z jej założeniami, wykonywanie administracji państwa podzielono pomiędzy niezależne od siebie struktury organizacyjne, zwane resortami (…). Do najważniejszych, a jednocześnie najwcześniej wyodrębnionych resortów należały: sprawy zagraniczne, skarbowość, wojskowość, sprawy wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości (…).

W każdym z resortów dochodziło stopniowo do wykształcenia się swoistych metod i form wykonywania administracji, związanych ze specyfiką prowadzonej działalności. Postępująca od XIX wieku rozbudowa struktur resortowych, przejawiająca się także w tworzeniu nowych organów obok już istniejących, prowadziła często do nadmiernego skomplikowania i zawiłości w obrębie aparatu centralnego, dublowania wielu czynności, a w rezultacie do sporów kompetencyjnych pomiędzy poszczególnymi organami państwa. Przeciwdziałać temu miało koordynowanie działań różnych resortów na szczeblu centralnym (np. za pośrednictwem kolegialnej rady ministrów), natomiast w terenie – zespolenie agend kilku ministrów w ręku jednego i tego samego pionu organizacyjnego (…) hierarchicznie poszczególnym ministrom (…). Zasada zespolenia pozwalała zmniejszać ujemne skutki skrajnej resortowości, podczas gdy zasada specjalizacji prowadziła do silniejszego związania pionów administracji specjalnej (…) z administracją centralną, zwiększała stopień fachowości i koncentracji na specyficznym przedmiocie działania.

2 Źródło: Jerzy Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2003, s. 15–16.
21
Ćwiczenie 3
R3TLTTiFiANK2
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4
R1aehMD8AsKXP
Wskaż dwa negatywne zjawiska, którym przeciwdziała wprowadzenie rozwiązania podporządkowanej wojewodzie administracji zespolonej. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 5
R1S0q9sLk5r8L
Wskaż pozytywną konsekwencję ścisłego (bez pośrednictwa wojewody) powiązania administracji niezespolonej z Radą Ministrów. (Uzupełnij).

Materiały źródłowe do ćwiczeń 6–8.

Źródło I

1
Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie

Art. 3

1. Wojewoda jest: (…)

4) organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności (…).

2. Wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

3 Źródło: Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 28.04.2020 r.].

Źródło II

1
Jerzy Malec Historia administracji i myśli administracyjnej

Do innych fundamentalnych zasad zaliczyć należy: zasadę centralizacji (centralizmu) oraz przeciwstawną jej – zasadę decentralizacji. Chodzi tu przede wszystkim o stosunki zachodzące między organami administracji, w tym o stosunki łączące organy centralne lub wyższe jednostki organizacyjne administracji państwowej z organami niższego szczebla.

Pierwsza oznaczała podporządkowanie organów niższego stopnia organom nadrzędnym oraz skupianie decyzji w organach centralnych i naczelnych, druga – brak tej zależności i rozkład uprawnień decyzyjnych pomiędzy władze centralne i lokalne (terytorialne).

Centralizacja zakłada brak samodzielności organów niższego szczebla i ścisłe ich uzależnienie od struktur nadrzędnych, które kierują ich pracą (…).

W przypadku decentralizacji brak jest wspomnianej wyżej zależności, a w jej miejsce przyjmuje się domniemanie samodzielności i niezależności podmiotów. Organ taki nie może być adresatem poleceń służbowych, a jego decyzje nie mogą być zmieniane lub uchylane w trybie nadzoru. W XIX wieku podstawową formę decentralizacji stanowił samorząd, którego istotą było powierzenie zarządu sprawami publicznymi samym zainteresowanym, czyli zrzeszeniu obywateli. Mogło ono mieć charakter terytorialny (zrzeszenie mieszkańców danego obszaru), zawodowy (korporacje lekarskie, adwokackie, notarialne itp.) lub gospodarczy (korporacje przemysłowo‑handlowe, rzemieślnicze, rolnicze).

4 Źródło: Jerzy Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2003, s. 16–17.

Źródło III

1
Anna Renata Wąsowska Administracyjnoprawny status regionalnych izb obrachunkowych i ich kompetencje w zakresie nadzoru i kontroli nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego: praca doktorska

Organ kontroli w przeciwieństwie do organu nadzoru nie jest uprawniony do władczej ingerencji w działalność kontrolowanej [jednostki samorządu terytorialnego – dop. red.]. W przypadku natomiast nadzoru organ może władczo wpływać na działalność danej [jednostki samorządu terytorialnego – dop. red.], czego najbardziej wyrazistym przykładem jest uprawnienie do stwierdzenia nieważności uchwały (zarządzenia) [jednostki samorządu terytorialnego – dop. red.] (…), natomiast w przypadku kontroli organ sam nie może zmienić aktu organu [jednostki samorządu terytorialnego – dop. red.].

5 Źródło: Anna Renata Wąsowska, Administracyjnoprawny status regionalnych izb obrachunkowych i ich kompetencje w zakresie nadzoru i kontroli nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego: praca doktorska, Lublin 2019.

Źródło IV

1
Norbert Szczęch Władza kontrolna – złudzenie czy fakt ustrojowy?

(…) zadaniem [władzy kontrolnej – dop. red.] pozostaje ujawnianie rozbieżności pomiędzy seinsollen [tym, jak jest i jak być powinno – dop. red.]. Wyciąganie konsekwencji należy już do innych władz.

6 Źródło: Norbert Szczęch, Władza kontrolna – złudzenie czy fakt ustrojowy?, [w:] Ius et Veritas. Księga poświęcona pamięci Michała Staszewicza, red. A. Janicka, D. Dudek, W. Staszewicz, Lublin 2003, s. 227.

Źródło V

1
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

Rozdział 10. Nadzór nad działalnością gminną

Art. 85. Nadzór nad działalnością gminną sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem.

Art. 86. Organami nadzoru są Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.

Art. 91.

  1. Uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia (…).

  2. Organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia albo w toku tego postępowania, może wstrzymać ich wykonanie.

7 Źródło: Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 28.04.2020 r.].
31
Ćwiczenie 6
Rivn4mLOdjaHF
Wskaż trzy różnice pomiędzy kompetencjami wojewody wobec jednostek samorządu terytorialnego ustalonymi na mocy art. 3.1 pkt 4 oraz art. 3.2. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7
R1Lmgds623qJW
Wyjaśnij, na czym polega różnica pomiędzy sprawowaniem nadzoru i kontrolą działalności jednostek samorządu terytorialnego. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8
RyWRefwkcH9S3
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z tekstami i wykonaj polecenie.

Źródło I

1
Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Dz. U. z 2017 r. poz. 1261, 2111, z 2018 r. poz. 138, 650, 1490

Art. 7

  1. Państwowa Inspekcja Sanitarna podlega ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.

  2. Państwową Inspekcją Sanitarną kieruje Główny Inspektor Sanitarny jako centralny organ administracji rządowej. (…)

Art. 11

  1. Państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego i jego zastępcę powołuje i odwołuje wojewoda za zgodą Głównego Inspektora Sanitarnego. (…)

  2. Państwowego powiatowego inspektora sanitarnego i jego zastępcę powołuje i odwołuje starosta za zgodą państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

8 Źródło: Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Dz. U. z 2017 r. poz. 1261, 2111, z 2018 r. poz. 138, 650, 1490, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 28.04.2020 r.].

Źródło II

1
Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Dz. U. z 2019 r. poz. 59, z 2020 r. poz. 322, 374, 567

Art. 7

  1. Państwowa Inspekcja Sanitarna podlega ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.

  2. Państwową Inspekcją Sanitarną kieruje Główny Inspektor Sanitarny jako centralny organ administracji rządowej. (…)

Art. 11

  1. Państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego (…) powołuje i odwołuje Główny Inspektor Sanitarny, za zgodą wojewody właściwego ze względu na siedzibę (…) państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego (…).

  2. Zastępcę państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego (…) powołuje i odwołuje Główny Inspektor Sanitarny na wniosek (…) właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego (…).

  3. Państwowego powiatowego inspektora sanitarnego powołuje i odwołuje państwowy wojewódzki inspektor sanitarny po zasięgnięciu opinii wojewody właściwego ze względu na siedzibę państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

9 Źródło: Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Dz. U. z 2019 r. poz. 59, z 2020 r. poz. 322, 374, 567, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 30.04.2020 r.].
R1MgVUg3GdrrU
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: centralizacja, decentralizacja) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Art. 149

Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez Prezesa Rady Ministrów. Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określają ustawy. Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia. Rada Ministrów, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra.

10 Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dostępny w internecie: sejm.gov.pl [dostęp 30.04.2020 r.].
R15F4HRBDi6Py
Przeanalizuj przytoczone przepisy Konstytucji RP i wskaż różnicę w kompetencjach ministra resortowego i „bez teki”. (Uzupełnij).