1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1

Znajdź w wierszu Muzy rzeczownik, którym podmiot liryczny określa siebie. Kim jest podmiot liryczny? Określ jego cechy.

Kazimierz Wierzyński Muzy

Nie przekroczę tej nocy,
Ciemność jest twarda
I zegar zmęczony i senny.
Zapalcie u progu
Zorzę pomocy,
ŚwiecznikŚwiecznikŚwiecznik dziewięcioramienny

Nie przekroczę tych zwłok
Nie przejdę tych ruin,
Przed którymi tu stoję
I cofam się wciąż przerażony,
Waszego światła mi trzeba
Chórów, liry i nieba, Anioły moje I dziwożonydziwożonydziwożony

Nie pomogły mi znaki tajemne,
Nie pomogli ziemscy prorocy
Ani długie nocne godziny:
Silniejsza jest śmierć i gruzy,
Za wami się błąkam tej nocy,
U Wag i Plejad szukam pomocy,
Córki Jowisza i MnemozynyMnemozynyMnemozyny

Wyprowadźcie mnie stąd, lutnistę
Ciemnego czasu i losu,
Wyprowadźcie ze zbrodni i zdrad.
Waszych chcę dotknąć się włosów

I waszej skrzydlatej głowy,
Wasze światło jest czyste,
Wasza prawda prawdziwa,
Wasze sny rzeczywiste
I poza zgubą
Jedyny zaiste
Jest Orfeuszowy
Świat.

muzy Źródło: Kazimierz Wierzyński, Muzy, [w:] Jan Marx, Skamandryci, Warszawa 1993, s. 233–234.
RRdwmEX3ACrbY
Rzeczownik (Uzupełnij). Objaśnienie (Uzupełnij). Cechy podmiotu lirycznego (Uzupełnij).
Świecznik
dziwożony
Waga
Mnemozyny
R14IrJTy9Dwsc1
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj rzeczowniki występujące w wierszu Muzy do dwóch obszarów tematycznych utworu: Zło Możliwe odpowiedzi: 1. lira, 2. noc, 3. zwłoki, 4. ruiny, 5. światło, 6. prawda, 7. gruzy, 8. zguba, 9. sny, 10. dziwożony, 11. ciemność, 12. Muzy Sztuka Możliwe odpowiedzi: 1. lira, 2. noc, 3. zwłoki, 4. ruiny, 5. światło, 6. prawda, 7. gruzy, 8. zguba, 9. sny, 10. dziwożony, 11. ciemność, 12. Muzy
RQCCS8Vz2UBb71
Ćwiczenie 3
Uporządkuj wydarzenia tak, by odzwierciedlały one doświadczenia podmiotu lirycznego i jego oczekiwania dotyczące przyszłości. Elementy do uszeregowania: 1. Odbudowa świata, 2. Natchnienie artystyczne, 3. Wojna, 4. Zniszczenie wartości, 5. Zagubienie
11
Ćwiczenie 4

Na podstawie fragmentu wiersza Muzy nazwij środki artystyczne użyte w każdym z wersów.

Wasza prawda prawdziwa,
Wasze sny rzeczywiste

RqTkbgrzd7zTq
prawda prawdziwa: (Uzupełnij). sny rzeczywiste: (Uzupełnij).
211
Ćwiczenie 5

Uzupełnij tabelę przedstawiającą środki artystyczne w wierszu Muzy i ich funkcje.

RrwOoR8hZl0DB
NAZWA ŚRODKA ARTYSTYCZNEGO. CYTAT Z TEKSTU. FUNKCJA. (Uzupełnij). (Uzupełnij). wyrażenie sposobu odczuwania przez podmiot liryczny czasu: jako trudnego do przeczekania, płynącego zbyt wolno. (Uzupełnij). „Panny moje, Muzy”. (Uzupełnij). paralelizm składniowy. (Uzupełnij). (Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 6

Spośród poniższych obrazów wybierz ten, którego wymowa koresponduje z przesłaniem wiersza Muzy.

R1HBCDpCAyAmX
A. Gustave Moreau, Orfeusz przy grobie Eurydyki, ok. 1891, Muzeum Gustave’a Moreau w Paryżu Obraz przedstawia półnagą męską postać, która ma osłonięte biodra i nogi zwojem materiału. Mężczyzna klęczy, opiera się lewym ramieniem i lewą ręką o pień drzewa znajdującego się tuż za nim. Prawą dłoń trzyma w pobliżu twarzy. Za jego plecami znajduje się duży, murowany grobowiec, a także liczne drzewa. W tle ciemne niebo pełne chmur oraz księżyc w pełni. ==== B. Pierre Puvis de Chavannes, Poeta, 1896, Narodowe Muzeum Sztuki, Architektury i Designu, Oslo Obraz przedstawia młodego mężczyznę w tunice sięgającej kolan. Mężczyzna ma długie włosy, jego oczy są zamknięte. Z jego lewej ręki wypada niewielka lira. Mężczyzna stoi na skalistej skarpie. Za jego plecami unosi się w powietrzu anioł z kobiecą twarzą. Obejmuje on stojącego mężczyznę rękami, jakby go podtrzymywał. W tle gęste, zielone krzewy i drzewa, w oddali morze. ==== C. Frans Francken, Orfeusz w podziemiach, 1600 – 1642, Muzeum Sztuk Pięknych w Nîmes. Obraz przedstawia scenę rodzajową. Na pierwszym planie znajduje się mężczyzna grający na małej harfie. Mężczyzna stoi przed siedzącą królewską parą. Kobieta jest w długiej sukni, z obnażonymi piersiami. Mężczyzna w koronie jest wpółnagi. Jest owinięty na biodrach i prawej nodze zwojem materiału. Para siedzi pod namiotem. Za grającym mężczyzną i królewską parą znajduje się wiele nagich i półnagich postaci, które stoją, leżą bądź czołgają się. W oddali, w tle znajduje się płonący zamek, w jego pobliżu znajdują się demoniczne postacie.
Źródła ilustracji: domena publiczna
RxU8ZxPcVTmH2
Możliwe odpowiedzi: 1. A, 2. B, 3. C
31
Ćwiczenie 7

Podaj co najmniej dwa podobieństwa między sytuacją i emocjami Orfeusza pokazanymi na wybranym przez ciebie obrazie a sytuacją podmiotu lirycznego wiersza.

R1b9rdMGFQSUn
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Objaśnij, dlaczego zdaniem podmiotu lirycznego sztuka przewyższa rzeczywistość. Jaki inny twórca okresu powojennego wyrażał podobne przekonanie? Podaj imię i nazwisko wybranego autora, tytuł jego dzieła i objaśnij, jakie racje na rzecz nadrzędnej roli sztuki zostały w nim wyrażone.

RVPtgMIGxWsDu
(Uzupełnij).