Sprawdź się
Uporządkuj akty prawa pierwotnego Unii Europejskiej w kolejności chronologicznej.
- Traktaty rzymskie
- Jednolity akt europejski
- Traktat amsterdamski
- Traktat z Maastricht
- Traktat lizboński
Rozstrzygnij, do której kategorii należą wymienione dokumenty.
Traktat ateński, Traktat paryski, Traktat nicejski, Traktat amsterdamski
traktat założycielski | |
---|---|
traktat akcesyjny | |
traktat rewizyjny |
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenia.
Traktat o Unii EuropejskiejArtykuł 9
We wszystkich swoich działaniach Unia przestrzega zasady równości swoich obywateli, którzy są traktowani z jednakową uwagą przez jej instytucje, organy i jednostki organizacyjne. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo Unii ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastępuje go.
Źródło: Traktat o Unii Europejskiej, „Dziennik Urzędowy (Dz.U. C 202 z 7.6.2016)”, dostępny w internecie: eur-lex.europa.eu [dostęp 15.09.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Polska konstytucja ważniejsza od prawa unijnegoZasada pierwszeństwa [prawa unijnego] nie została sformułowana w traktatach. Nie została też do nich wprowadzona w wyniku kolejnych reform. Według orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu (ETS) zasada ta wynika bezpośrednio ze szczególnej natury Wspólnoty Europejskiej. Gdyby normy wewnętrzne państw członkowskich mogły korzystać z pierwszeństwa przed prawem wspólnotowo‑unijnym lub je modyfikować, prawo wspólnotowo‑unijne utraciłoby swój szczególny charakter i zamieniło się jedynie w zbiór zaleceń od których można w każdej chwili odstąpić. To z kolei podważyłoby sens istnienia Wspólnot, obecnie także UE.
Źródło: Stefan Hambura, Polska konstytucja ważniejsza od prawa unijnego, 8.11.2010 r., dostępny w internecie: rp.pl [dostęp 15.09.2020 r.].
Rozstrzygnij, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej nad prawem państw członkowskich wynika wprost z umów międzynarodowych wiążących te państwa. | □ | □ |
Zasadę pierwszeństwa prawa unijnego wywodzi się z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. | □ | □ |
Kwestionowanie zasady pierwszeństwa prawa unijnego nad prawem krajowym państw członkowskich podważa sens istnienia Unii Europejskiej. | □ | □ |
Materiał źródłowy do ćwiczeń 5 i 6.
Traktat Lizboński a wspólnotowe wartości europejskieJednym z podnoszonych argumentów na rzecz odrzucenia Traktatu [lizbońskiego] była kwestia utraty suwerenności przez Polskę. Niewątpliwie taki apel ukierunkowany był (a pewnie i jest nadal) na osiągnięcie doraźnych, partykularnych celów politycznych, niewiele (bądź nic) mając wspólnego z tą kategorią. To właśnie możliwość ratyfikacji tegoż aktu, a wcześniej, co ważniejsze, dobrowolne przystąpienie państwa do Wspólnot i transfer swych kompetencji innym organom, na zasadzie „zlecenia”, jest niczym innym jak realizacją idei suwerenności z jednej strony, z drugiej natomiast, mamy do czynienia z integratywnym reżimem suwerenności opartym raczej o kilka suwerenności, wzajemnie się uzupełniających; od poziomu ponadnarodowego Unii Europejskiej poprzez państwo członkowskie aż do poziomu subnarodowego (regionalnego). W tym kontekście, warto zaznaczyć, iż to państwa członkowskie są nadal „panami traktatów” i to w nich należy upatrywać kierunków rozwoju Unii.
Źródło: Maciej Banaszak, Traktat Lizboński a wspólnotowe wartości europejskie, „Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM” 2010 r., nr 1, dostępny w internecie: pressto.amu.edu.pl [dostęp 24.02.2021 r.].
Artykuł 8Możliwe odpowiedzi: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
1. Ustanawia się obywatelstwo Unii. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego.
2. Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w niniejszym Traktacie.
Artykuł BMożliwe odpowiedzi: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
Unia stawia sobie następujące cele:
– popieranie zrównoważonego i trwałego postępu gospodarczego i społecznego, w szczególności poprzez utworzenie przestrzeni bez granic wewnętrznych, umacnianie gospodarczej i społecznej spójności oraz ustanowienie unii gospodarczej i walutowej, obejmującej docelowo jedną walutę, zgodnie z postanowieniami niniejszego Traktatu.
Artykuł 2Możliwe odpowiedzi: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
Prawo do życia
1. Każdy ma prawo do życia.
2. Nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu.
Artykuł 4Możliwe odpowiedzi: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
1. Komisja jest odpowiedzialna za wspieranie i ułatwianie badań jądrowych w Państwach Członkowskich oraz za uzupełnianie ich poprzez realizację programu badawczo-szkoleniowego w ramach Wspólnoty.
Artykuł 118Możliwe odpowiedzi: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
1. Mając na względzie urzeczywistnienie celów określonych w artykule 117, Wspólnota wspiera i uzupełnia działania Państw Członkowskich w następujących dziedzinach:
– polepszanie w szczególności środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników;
– warunki pracy;
– informacja i konsultacja z pracownikami;
– integracja osób wyłączonych z rynku pracy, bez uszczerbku dla artykułu 127;
– równość mężczyzn i kobiet w odniesieniu do ich szans na rynku pracy i traktowania w pracy.
Artykuł 9bMożliwe odpowiedzi: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
(…)
2. W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw lub rządów Państw Członkowskich, jak również jej przewodniczący oraz przewodniczący Komisji. W jej pracach uczestniczy wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.
Zaznacz, z jakich dokumentów pochodzą poszczególne cytaty.
„Artykuł 8
1. Ustanawia się obywatelstwo Unii. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego.
2. Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w niniejszym Traktacie”.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
„Artykuł B
Unia stawia sobie następujące cele:
– popieranie zrównoważonego i trwałego postępu gospodarczego i społecznego, w szczególności poprzez utworzenie przestrzeni bez granic wewnętrznych, umacnianie gospodarczej i społecznej spójności oraz ustanowienie unii gospodarczej i walutowej, obejmującej docelowo jedną walutę, zgodnie z postanowieniami niniejszego Traktatu”.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
„Artykuł 2
Prawo do życia
1. Każdy ma prawo do życia.
2. Nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu”.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
„Artykuł 4
1. Komisja jest odpowiedzialna za wspieranie i ułatwianie badań jądrowych w Państwach Członkowskich oraz za uzupełnianie ich poprzez realizację programu badawczo-szkoleniowego w ramach Wspólnoty”.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
„Artykuł 118
1. Mając na względzie urzeczywistnienie celów określonych w artykule 117, Wspólnota wspiera i uzupełnia działania Państw Członkowskich w następujących dziedzinach:
– polepszanie w szczególności środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników;
– warunki pracy;
– informacja i konsultacja z pracownikami;
– integracja osób wyłączonych z rynku pracy, bez uszczerbku dla artykułu 127;
– równość mężczyzn i kobiet w odniesieniu do ich szans na rynku pracy i traktowania w pracy”.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
„Artykuł 9b
(…)
2. W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw lub rządów Państw Członkowskich, jak również jej przewodniczący oraz przewodniczący Komisji. W jej pracach uczestniczy wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa”.
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat rzymski) / Traktat amsterdamski / Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) / Traktat lizboński / Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
Zapoznaj się z materiałami źródłowymi i wykonaj ćwiczenia.
Źródło I
Traktat o Unii EuropejskiejArtykuł 11
4. Obywatele Unii w liczbie nie mniejszej niż milion, mający obywatelstwo znacznej liczby Państw Członkowskich, mogą podjąć inicjatywę zwrócenia się do Komisji Europejskiej o przedłożenie, w ramach jej uprawnień, odpowiedniego wniosku w sprawach, w odniesieniu do których, zdaniem obywateli, stosowanie Traktatów wymaga aktu prawnego Unii.
Źródło: Traktat o Unii Europejskiej, „Dziennik Urzędowy (Dz.U. C 202 z 7.6.2016)”, dostępny w internecie: eur-lex.europa.eu [dostęp 15.09.2020 r.].
Źródło II
