Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

Oceń prawdziwość zdań.

R6ZdvYWw8Xx5C

Zdanie do weryfikacji	Prawda	Fałsz
Alkohole pierwszorzędowe utleniają się do aldehydów pod wpływem tlenku miedzi(II) pod wpływem ogrzewania.	□	□
Alkohole pierwszorzędowe utleniają się do ketonów pod wpływem tlenku miedzi(II) pod wpływem ogrzewania.	□	□
Alkohole drugorzędowe utleniają się do ketonów pod wpływem tlenku miedzi(II) pod wpływem ogrzewania.	□	□
Alkohole drugorzędowe utleniają się do aldehydów pod wpływem tlenku miedzi(II) pod wpływem ogrzewania.	□	□
Alkohole trzeciorzędowe utleniają się do ketonów pod wpływem tlenku miedzi(II) pod wpływem ogrzewania.	□	□
Alkohole trzeciorzędowe utleniają się do aldehydów pod wpływem tlenku miedzi(II) pod wpływem ogrzewania.	□	□

Ćwiczenie 2

Uzupełnij zapis równania reakcji chemicznej.

R1DZ3La2Ph3F8

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RghiFRP9xqdHd

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Ćwiczenie 2

R78NdyvfB8C89

Ćwiczenie 3

Ustal, jaki stopień utlenienia przyjmują atomy węgla połączone z grupą hydroksylową w poniższych wzorach alkoholi.

R1crm8mnGqrTd

Ilustracja — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R14214y4fRQ3b

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Ćwiczenie 3

RvGzvJR4v6OMt

Ćwiczenie 4

Zaprojektuj doświadczenie chemiczne, w którym wykażesz, że alkohole drugorzędowe utleniają się pod wpływem tlenku miedzi(II) i ogrzewania.

Uzupełnij schemat doświadczenia korzystając z odczynników chemicznych przedstawionych poniżej.W doświadczeniu wykorzystano zestaw

R1X8lyY3fZAfI

Źródło: Benedict Seidl, zmodyfikowane, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

W doświadczeniu użyto probówki z butan‑2-olem, miedzianego drutu i palnika. Jak wykazać, że alkohole drugorzędowe utleniają się pod wpływem tlenku miedzi(II) i ogrzewania? Zastanów się, a następnie uzupełnij tekst, wybierając poprawne określenia.

Uzupełnij obserwacje, wybierając poprawne określenia.

RODkkaIaEYDTS

butan-1-olu, czarnym, brunatnego, ołowianego, zielonym, niebieski, czarnej, niebieskim, brunatnej, butan-2-olu, zielony, pomarańczowoczerwonej, miedzianego, pomarańczowoczerwonego, czarny, czarnego, żelaznego

Po ostygnięciu ogrzewanego .............................................. drutu .............................................. można zaobserwować, że pokrył się on .............................................. nalotem. Po zanurzeniu go w .............................................. i wyjęciu, można zaobserwować, że .............................................. nalot zanikł, a drut powrócił do swojej .............................................. barwy.

Zaznacz równanie reakcji obrazujące utlenianie butan‑2-olu za pomocą tlenku miedzi(II).

Rlbj0vjK0Qz75

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RQ3Lae9BOQaqw

Ćwiczenie 5

Podaj nazwy systematyczne alkoholi, których należy użyć w reakcji z tlenkiem miedzi(II) i ogrzewania, w celu otrzymania:

R1QablCIx2HsY

RXjVkgU0HLpt1

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Ćwiczenie 5

RreGFGelSOSI8

Ćwiczenie 6

Zapisz równanie reakcji chemicznej utleniania za pomocą tlenku miedzi(II) w podwyższonej temperaturze alkoholu o wzorze sumarycznym $C_{8} H_{10} O$ , o którym wiesz, że ulega reakcji nitrowania i jest alkoholem drugorzędowym.

RLYr4pZKeuuvi

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RiN7IhCn7MAXn

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Ćwiczenie 6

RKdUW1hXWwceZ

Ćwiczenie 7

Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo‑elektronowy) równanie reakcji redukcji i utleniania zachodzących podczas utlenienia etanolu za pomocą tlenku miedzi(II) i ogrzewania.

RjktnLWPBduIQ

Odpowiedź:
Równanie reakcji utleniania

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Równanie reakcji redukcji

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R1MMPVWTLirqN

Równanie reakcji utleniania:

R1RgLidsUzuJd

Na ilustracji jest równanie reakcji: H3C CH3 OH daje: H3C CHO + 2 e − + 2 H + . — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Równanie reakcji redukcji:

RPDErJOqs0307

Na ilustracji jest równanie reakcji: 2 H + + C u O + 2 e − ⟶ C u + H 2 O . — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ćwiczenie 8

Drucik miedziany o masie 2,4 g został spalony w 20% masy w nadmiarze tlenu, po czym umieszczony w 10 ${cm}^{3}$ 55% roztworu butan‑1-olu o gęstości 0,9 $\frac{g}{{cm}^{3}}$ . Oblicz masę powstałego produktu, jeśli reakcja chemiczna zaszła z 75% wydajnością. Wynik podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku.

RIdLxEgJ5FdVa

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RH1QMQQ7SrlUe

1. Obliczenie masy przereagowanej miedzi:

2, 4 g - 100 %

x - 20 %

x = 0, 48 g

2. Obliczenie masy powstałego tlenku miedzi(II):

RxKjKBQb3wZOn

Na ilustracji jest równanie reakcji: 2 C u + O 2 ⟶ 2 C u O . Reakcja zachodzi pod wpływem ogrzewania. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

M_{Cu} = 63, 5 \frac{g}{mol}

M_{CuO} = 79, 5 \frac{g}{mol}

Z 2 moli miedzi powstają 2 mole tlenku miedzi(II):

2 \cdot 63, 5 g - 2 \cdot 79, 5 g

0, 48 g - y

y = 0, 6 g

3. Obliczenie masy roztworu butan‑1-olu:

V_{r} = 10 {cm}^{3}

d_{r} = 0, 9 \frac{g}{{cm}^{3}}

d_{r} = \frac{m_{r}}{V_{r}}

m_{r} = d_{r} \cdot V_{r}

m_{r} = 0, 9 \cdot 10 = 9 g

4. Obliczenie masy butan‑1-olu:

C_{p} = 55 %

m_{r} = 9 g

C_{p} = \frac{m_{s}}{m_{r}} \cdot 100 %

m_{s} = \frac{C_{p} \cdot m_{r}}{100 %}

m_{s} = \frac{55 \cdot 9}{100} = 4, 95 g

5. Sprawdzenie, który z substratów został użyty w niedomiarze:

R1BuFZ6eadVwm

Na ilustracji jest równanie reakcji: substrat o wzorze - od lewej do prawej strony - grupa metylowa ma po prawej stronie szereg zbudowany z trzech grup metylenowych. Ostatnia grupa metylenowa łączy się na dole z OH. Drugim substratem jest CuO. Pod wpływem ogrzewania powstaje szereg - opis od lewej strony grupa metylowa ma po prawej stronie dwie grupy metylenowe oraz grupę CHO + Cu + H indeks dolny O. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

M_{butan - 1 - ol} = 74 \frac{g}{mol}

M_{CuO} = 79, 5 \frac{g}{mol}

1 mol butan‑1-olu reaguje z 1 molem tlenku miedzi(II):

74 g - 79, 5 g

0, 6 g - z

z = 0, 65 g

W niedomiarze został użyty tlenek miedzi(II), natomiast butan‑1-ol został zużyty w nadmiarze o 4,3 g (4,95 - 0,65 = 4,3 g).

6. Obliczenie masy produktu powstającego zgodnie ze stechiometrią:

R1BuFZ6eadVwm

M_{CuO} = 79, 5 \frac{g}{mol}

M_{butanal} = 72 \frac{g}{mol}

Z 1 mola tlenku miedzi(II) powstaje 1 mol butanalu (produktu):

79, 5 g - 72 g

0, 6 g - w

w = 0, 54 g

7. Uwzględnienie wydajności reakcji:

0, 54 g - 100 %

q - 75 %

q = 0, 41 g

Wirtualne laboratorium – S

Dla nauczyciela