Zwróć uwagę na nastrój uroczystości, elementy wystroju kościoła, oprawę pogrzebu, formę wypowiedzi księdza, sposób prezentacji dokonań zmarłego

Przykładowa odpowiedź:

Pogrzeb Michała Wołodyjowskiego – patrioty i dzielnego rycerza dramaturgią i oprawą nawiązuje do sarmackich obyczajów funeralnych. Uroczystość cechuje podniosły nastrój, któremu towarzyszy uzewnętrznianie silnych emocji przez zgromadzonych w kościele żałobników: „leżał oto wysoko, wśród światła, w chwale niezmiernej, ale w ciszy śmierci”, „żółte błyski od świec oświecały srogie, strapione twarze wojowników i odbijały się błyszczącemi skrami we łzach płynących z oczu”, „Wezbrały rycerskie piersi i płacz powszechny zerwał się w kościele i zrywał się jeszcze kilkakrotnie”. Na bogatą oprawę pogrzebu składają się, podobnie jak w pompa funebris: 1) uroczysta procesja, 2) tłumnie zgromadzeni goście („Kościół zapełniony był tłumem szlachty i żołnierzy, którzy ostatni raz chcieli rzucić okiem na trumnę i pierwszego Rzeczypospolitej kawalera.”), 3) „wysoki katafalk, rzęsiście obstawiony świecami”, 4) podwójna trumna („ołowiana i drewniana”), 5) bicie dzwonów, odgłosy werbli, a przede wszystkim 6) forma i treść kazania podkreślającego walory zmarłego. Ksiądz teatralnie gestykuluje i wypowiada się z emfazą (przesadną emocjonalnością), heroizuje Wołodyjowskiego (nazywając go „Hektorem kamienieckim”) i wychwala jego wojenne dokonania oraz „cnotę, miłość ojczyzny i męstwo”.

Zwróć uwagę na zestaw przedmiotów. Z jakimi symbolami można je powiązać? Posłuż się wybranymi epitetami: ciekawy, szokujący, żartobliwy, teatralny, koszmarny, pomysłowy, niezrozumiały, nieczytelny, interesujący, przewrotny, nostalgiczny, melancholijny, niesamowity, parodystyczny, makabryczny, zatrważający, ironiczny

Przykładowa odpowiedź:

Obraz można uznać za współczesną wersję martwej natury vanitas. Stara walizka, stos zabytkowych lalek, niemodny bucik, zasuszona róża i zepsute zegarki to symbole upływającego czasu. Ludzka czaszka przypomina o nieuchronności śmierci. Obraz jest melancholijny, nostalgiczny i nieco teatralny, ponieważ przedmioty użyte do stworzenia kompozycji przypominają rekwizyty do jakiejś makabrycznej sztuki.

Zwróć uwagę na obraz śmierci wykreowany przez poetę, jakimi słowami ją opisuje, z jakimi emocjami i barwami wiąże.

Przykładowa odpowiedź:

Żaden z zaprezentowanych barokowych obrazów nie byłby dobrą ilustracją wiersza, ponieważ zawierają one alegorie śmierci, które wzbudzają trwogę i przerażenie lub symbole przypominające o marności życia doczesnego. Natomiast z wiersza Kraszewskiego wyłania się wizja śmierci‑wybawicielki, „słodkiego anioła” przynoszącego „błogo wieczny sen”. Ciemna, poważna, posępna kolorystyka, a zwłaszcza dominująca w barokowych dziełach czerń nie pasuje do tonacji wiersza. U Kraszewskiego śmierć jest jasna, biała, czysta i świetlista. Jedynie dwa pierwsze wersy można by zestawić z motywami barokowych martwych natur vanitas.