Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R2TUGFwH2O7yc11
Ćwiczenie 1
Uzupełnij tekst, wybierając właściwe sformułowania. Opisany w cyklu sonetów Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach krajobraz można interpretować jako pejzaż wewnętrzny/zewnętrzny. Była to jedna z podstawowych kategorii poetyki impresjonizmu/symbolizmu. Młodopolscy twórcy korzystali z niej, aby w sposób bezpośredni/niebezpośredni opisać uczucia podmiotu lirycznego. Ich celem było wyrażenie stanów duszy/wrażeń zmysłowych, które nie mają adekwatnego określenia w języku.
11
Ćwiczenie 2
RRLQQ3y3oyl7U
Słowo klucz 1. (Uzupełnij) 2. (Uzupełnij) 3. (Uzupełnij) 4. (Uzupełnij) Uzasadnienie 1. (Uzupełnij) 2. (Uzupełnij) 3. (Uzupełnij) 4. (Uzupełnij)
11
Ćwiczenie 3

W klasycznym sonecie dwie pierwsze strofy są zazwyczaj opisowe, a dwie kolejne – refleksyjne. Przeczytaj wszystkie sonety z cyklu Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach i zastanów się, czy schemat klasycznego sonetu można zastować do całości cyklu. Sformułuj odpowiedź pisemną.

R1V4XWX08iZtv
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Odpowiedz na pytanie: Jak budowa cyklu sonetów wpływa na odbiór tych utworów?

R16LG1MqvJXOp
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 5

Wskaż personifikacje zawarte w sonecie i wyjaśnij, jakie funkcje pełnią w utworze.

Jan Kasprowicz Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach

I

W Ciemnosmreczyńskich skał zwaliska,
Gdzie pawiookie drzemią stawy,
Krzak dzikiej róży pąs swój krwawy
Na plamy szarych złomów ciska.

U stóp mu bujne rosną trawy,
Bokiem się piętrzy turnia śliska,
Kosodrzewiny wężowiska
Poobszywały głaźne ławy…

Samotny, senny, zadumany,
Skronie do zimnej tuli ściany,
Jakby się lękał tchnienia burzy.

Cisza… O liście wiatr nie trąca,
A tylko limba próchniejąca
Spoczywa obok krzaku róży.

6 Źródło: Jan Kasprowicz, Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach, [w:] Wybór poezji, oprac. J.J. Lipski, Kraków 1990, s. 136.
RmdGTFFuiR3G4
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

W poniższym fragmencie książki Marii Podrazy‑Kwiatkowskiej Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski badaczka zestawia funkcjonujące w kulturze znaczenia symboliki drzewa. Wybierz to, które twoim zdaniem najlepiej pasuje do próchniejącej limby z sonetów Kasprowicza i wyjaśnij dlaczego.

Maria Podraza-Kwiatkowska Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski

I – znowu – kłopoty z bezwzględną oryginalnością symbolu. Wszystkie owe świerki, sosny, limby, a także bliżej nie sprecyzowane „drzewo” w Próżni Stanisława Korab‑Brzozowskiego, krzak dzikiej róży i próchniejąca limba w utworze Kasprowicza Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach itp., itp., należą do wielkiej rodziny symbolu „drzewa”.
Symbolika drzewa jest wieloraka. Autor hasła „drzewo” w słowniku ChevalieraChevalierChevaliera pisze, że bibliografia pozycji dotyczących symboliki drzewa utworzyłaby całą książkę. Jest drzewo rajskie, drzewo życia, drzewo męki, drzewo filozoficzne; drzewo stanowi oś między niebem i ziemią; symbolizuje mitycznego przodka, życie w wiecznej ewolucji, życie ludzkie itp. W wierzeniach ludowych występuje jako „zewnętrzna dusza”, spełniająca niejako rolę sobowtóra: śmierć drzewa, które jest odpowiednikiem jakiejś osoby, wróży jej śmierć.

5 Źródło: Maria Podraza-Kwiatkowska, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1975, s. 198.
R1TIcdzLrBNfr
(Uzupełnij).
Chevalier
RSsinSdrtHL881
Ćwiczenie 7
O czym mówią sonety z cyklu Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach? Zaznacz wszystkie możliwe interpretacje. Możliwe odpowiedzi: 1. o przemijaniu, 2. o tatrzańskim krajobrazie, 3. o duchowej radości, 4. o nostalgicznych uczuciach podmiotu lirycznego, 5. o potędze sztuki, 6. o przyrodzie zagrożonej dewastacją
31
Ćwiczenie 8

Przeczytaj wiersz Jana Kasprowicza Ach! nieraz mi się zdaje, który pochodzi z tomu Krzak dzikiej róży (1898). Wypisz podobieństwa między nim a tytułowym cyklem sonetów.

Jan Kasprowicz Ach! nieraz mi się zdaje

Ach! nieraz mi się zdaje,
gdy tak samotny kroczę
W zachodu cichem złocie,
zadumą ogarnięty,
Że cień, co długi wstaje
spod nóg mych i swe mrocze
Na ziół tych ściele krocie,
nie ze mnie jest poczęty.

Lecz że z przeszłości fali
czy z przyszłych dni głębiny –
Hen! Tam, gdzie ziemi końce –
Byt jakiś, tu nie znany,
Wychylił się w oddali
i że cień jego siny
Dnia dzisiejszego słońce,
mrąc, rzuca na te łany.

I tęskność duszę chwyta
na wirchy gdzieś tajemne,
Lecz wraz ku memu łonu
zbliża się lęk ponury:
Ach! widzę jak okryta
w całuny mgławic ciemne,

U stóp mych przepaść dyszy
głębokiem, cichem tchnieniem…
Jak przed zjawiskiem skonu,
zwrócony do purpury
Zachodu, drżę w tej ciszy –
przed swoim własnym cieniem…

4 Źródło: Jan Kasprowicz, Ach! nieraz mi się zdaje, [w:] Jan Kasprowicz, Wybór poezji, oprac. J.J. Lipski, Kraków 1990, s. 128–129.
R16v7Vlb6H73A
(Uzupełnij).
Praca domowa

Poszukaj informacji o faunie i florze występującej dzisiaj w Tatrach i porównaj z nimi krajobraz opisany w cyklu Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach.