1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Przeanalizuj schemat i wykonaj polecenie.

RtKXLfIL1nQ9I
Funkcje państwa w gospodarce wolnorynkowej
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R15qbzWjPdGCb
Dokończ zdanie.
W gospodarce wolnorynkowej obowiązkiem państwa jest... Możliwe odpowiedzi: 1. utrzymanie szkolnictwa, administracji i ochrony zdrowia., 2. planowanie gospodarcze., 3. tworzenie miejsc pracy., 4. wprowadzanie systemów socjalnych.
1
Ćwiczenie 2

Przeanalizuj tekst źródłowy i wykonaj polecenie.

1
John Maynard Keynes The General Theory of Employment, Interest and Money

Gdyby skarb państwa wypełniał stare butelki banknotami, zagrzebywał je w opuszczonych szybach węglowych na dostępnej głębokości i zasypał te szyby śmieciami, a następnie pozostawił wydostanie tych banknotów – w myśl doskonale wypróbowanych zasad laissez faire – prywatnym przedsiębiorcom (oczywiście po uzyskaniu dzierżawy terenu banknotonośnego), bezrobocie zostałoby przezwyciężone, a w wyniku tego zarówno dochód realny społeczeństwa, jak i jego kapitał rzeczowy osiągnęłyby prawdopodobnie poziom znacznie wyższy aniżeli istniejący obecnie. Rozumniej zapewne byłoby budować domy itp., jeżeli jednak stoją temu na przeszkodzie trudności natury politycznej i praktycznej, lepiej już zakopywać banknoty niż w ogóle nic nie robić.

cw Źródło: John Maynard Keynes, The General Theory of Employment, Interest and Money, 1936 r., dostępny w internecie: cytatybaza.pl [dostęp 25.06.2020 r.].
RDoxqOEZXUI2Z
Wskaż, co Keynes uważał za sposoby na przezwyciężenie kryzysu gospodarczego. Możliwe odpowiedzi: 1. organizowanie przez państwo robót publicznych, 2. brak działań ze strony państwa, 3. wprowadzenie zasady leseferyzmu do gospodarki, 4. jakiekolwiek działania, których celem byłoby ograniczenie bezrobocia
2
Ćwiczenie 3

Przeanalizuj tekst źródłowy i wykonaj polecenie.

1
Ludwig von Mises

Celem liberalizmu jest pokojowa współpraca wszystkich ludzi, jak również pokój między narodami. Jeśli wszędzie własność środków produkcji będzie się znajdowała w rękach prywatnych, a prawa, sądy i administracja będą traktowały obcokrajowców i obywateli na takich samych warunkach, to nie będzie miało dużego znaczenia to, gdzie przebiegają granice państw. (…) Nie będzie się już opłacało prowadzić wojen; nie będzie powodów do agresji. (…) Wszystkie narody będą mogły współistnieć w pokoju…

cw1 Źródło: Ludwig von Mises, dostępny w internecie: wikiquote.org [dostęp 8.04.2020 r.].
Ro3qITe0OCUNv
Wskaż, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Zdaniem autora, wprowadzenie zasad liberalizmu może doprowadzić do pokojowego współistnienia ludzi na świecie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ludwig von Mises był zwolennikiem upaństwowienia środków produkcji. Nawiązywał w tym do myśli Hayeka. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do realizacji celów liberalizmu gospodarczego potrzebne jest sprawne i otwarte na inne narodowości państwo. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Metodą napędzania wzrostu gospodarczego, zdaniem liberałów, jest rozwój armii i przemysłu zbrojeniowego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
2
Ćwiczenie 4

Przeanalizuj tekst źródłowy i wykonaj polecenie.

1
Friedrich August von Hayek Droga do zniewolenia

Uzasadniając swoje stanowisko, liberalizm opowiada się za najlepszym możliwym użyciem sił konkurencji jako środka koordynacji ludzkich przedsięwzięć, nie zaś za pozostawieniem wszystkiego w niezmiennym stanie rzeczy. Stanowisko to opiera się na przekonaniu, że w sytuacji gdy możliwe jest stworzenie konkurencji, staje się ona lepszym sposobem ukierunkowywania jednostkowych działań niż jakakolwiek inna metoda. Liberalizm nie tylko nie neguje, ale wręcz kładzie nacisk na niezbędność istnienia starannie przemyślanych ram prawnych, po to by konkurencja dawała korzystne rezultaty, oraz zwraca uwagę, że ani obecne, ani dawne reguły prawne nie są pod tym względem wolne od poważnych defektów. Nie przeczy on także, że tam, gdzie niemożliwe jest stworzenie warunków koniecznych dla skutecznej konkurencji, trzeba uciec się do innych metod ukierunkowywania działalności gospodarczej.

cw2 Źródło: Friedrich August von Hayek, Droga do zniewolenia, 2003, s. 48.
RrALr98eYFqbo
Uzupełnij tekst. Zwolennicy 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa są zwolennikami inicjatyw 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa. Uważają oni, że drogą do rozwoju jest 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa, ponieważ wymusza ona odpowiedzialność jednostki za własne życie. Zdaniem zwolenników liberalizmu 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa jest najlepszym sposobem dla poprawy warunków życia i rozwoju gospodarczego. Uważają jednak, że wszelkie 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa powinny odbywać się na podstawie i w granicach 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa, którego strażnikiem jest 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa. Zdaniem Hayeka, w sytuacjach wyjątkowych możliwa jest 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa państwa w 1. państwo, 2. działań zbiorowości, 3. liberalizmu gospodarczego, 4. ujednolicenie, 5. konserwatyzmu gospodarczego, 6. państwowych, 7. konkurencyjność gospodarki, 8. doktryny politycznej, 9. konkurencja, 10. indywidualnych, 11. gospodarkę, 12. pomoc, 13. działania gospodarcze, 14. politykę, 15. ingerencja, 16. społeczeństwo, 17. ruchy wolnościowe, 18. ujednolicenie gospodarki, 19. prawa w celu pobudzenia inicjatyw prywatnych.
31
Ćwiczenie 5

Przeanalizuj tekst źródłowy i wykonaj polecenie.

1
Dawid R. Kamerschen, Richard B. McKenzie, Clark Nardinelli Ekonomia

Konkurencja, jeśli nic nie stanie jej na przeszkodzie, sprzyja wytworzeniu takiego układów stosunków, w którym, po pierwsze: będzie wytwarzane dobro każde, które ktoś wie, jak produkować i jak sprzedawać z zyskiem po cenie, przy której kupujący będą je przedkładać nad możliwe alternatywy, po drugie, to wszystko, co jest wytwarzane, jest wytwarzane przez tych, którzy potrafią to produkować co najmniej tak tanio jak ktokolwiek inny, kto faktycznie nie wytwarza tego, i po trzecie, wszystko będzie sprzedawane po cenach niższych niż lub co najmniej tak niskich jak te, przy których może ono być sprzedawane przez kogokolwiek, kto w rzeczywistości tego nie robi.

cw3 Źródło: Dawid R. Kamerschen, Richard B. McKenzie, Clark Nardinelli, Ekonomia, Warszawa 1989.
R4rKklH5chbnf
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: zwolennicy idei Keynesa, zwolennicy idei Hayeka) Uzasadnienie: (Uzupełnij).

Materiał źródłowy do ćwiczeń 6 i 7.

1
Jacek Tembinka Węgiel skruszony żelazem

U źródeł nieuchronnej konfrontacji Thatcher ze związkowcami leżało jednak przede wszystkim jej spojrzenie na sposoby rozwiązania problemów gospodarczych, na jakie cierpiała Wielka Brytania; chodziło głównie o nieefektywny sektor państwowy i zbyt duże znaczenie związków zawodowych. Miękki konserwatyzm Heatha i elity partii nie odpowiadał nowej premier. Thatcher zaraziła się ideą liberalizmu ekonomicznego po lekturze Friedricha Hayeka. Obrona wolności i walka z socjalistycznym państwem odpowiedzialnym za upadek Wielkiej Brytanii stały się jej celami politycznymi.

cw4 Źródło: Jacek Tembinka, Węgiel skruszony żelazem, „Polityka” 2015, nr nr 5 (2994), s. 46.
R12L60Cg2xxje3
Ćwiczenie 6
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wskaż, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.. Zdaniem M. Thatcher, głównym powodem problemów gospodarczych Wielkiej Brytanii był nieefektywny sektor przedsiębiorstw państwowych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zdaniem M. Thatcher, aby uzdrowić gospodarkę Wielkiej Brytanii, należało ograniczyć wpływy związków zawodowych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. M. Thatcher w swojej polityce gospodarczej kontynuowała politykę swoich konserwatywnych poprzedników i współpracowała ze związkami zawodowymi. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Głównym sposobem wybrnięcia przez M. Thatcher z kłopotów gospodarczych Wielkiej Brytania były inwestycje państwowe w sektor wydobywczy. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 7
RurBDMpAvqtdm
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: teoria Keynesa, teoria Hayeka) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
R1eMpM1bm9kSf3
Ćwiczenie 8
Wykorzystując źródła z ćwiczeń 1–6, przyporządkuj poglądy do ich autorów. J.M. Keynes Możliwe odpowiedzi: 1. Państwo powinno kształtować popyt wewnętrzny poprzez zatrudnianie obywateli i wprowadzanie godziwych płac., 2. Wolny rynek poradzi sobie w sposób naturalny z kryzysami gospodarczymi, a cykle koniunkturalne są naturalne., 3. Państwo powinno przeciwdziałać bezrobociu., 4. W przypadku braku pieniędzy w budżecie państwo może się zadłużać, aby inwestować., 5. Liberalizm gospodarczy jest zabezpieczeniem przed zwycięstwem populistów., 6. Gospodarka, aby niwelować efekty kryzysów, potrzebuje interwencji państwa., 7. Gospodarka wolnorynkowa wyzwala inicjatywę w obywatelach i sprzyja rozwojowi gospodarczemu., 8. Zadaniem państwa jest realizowanie usług publicznych finansowanych z pieniędzy podatników., 9. Inwestycje państwowe są motorem napędzającym rozwój gospodarczy., 10. W krajach o gospodarce wolnorynkowej nie są potrzebne zależne od państwa przedsiębiorstwa. F.A. von Hayek Możliwe odpowiedzi: 1. Państwo powinno kształtować popyt wewnętrzny poprzez zatrudnianie obywateli i wprowadzanie godziwych płac., 2. Wolny rynek poradzi sobie w sposób naturalny z kryzysami gospodarczymi, a cykle koniunkturalne są naturalne., 3. Państwo powinno przeciwdziałać bezrobociu., 4. W przypadku braku pieniędzy w budżecie państwo może się zadłużać, aby inwestować., 5. Liberalizm gospodarczy jest zabezpieczeniem przed zwycięstwem populistów., 6. Gospodarka, aby niwelować efekty kryzysów, potrzebuje interwencji państwa., 7. Gospodarka wolnorynkowa wyzwala inicjatywę w obywatelach i sprzyja rozwojowi gospodarczemu., 8. Zadaniem państwa jest realizowanie usług publicznych finansowanych z pieniędzy podatników., 9. Inwestycje państwowe są motorem napędzającym rozwój gospodarczy., 10. W krajach o gospodarce wolnorynkowej nie są potrzebne zależne od państwa przedsiębiorstwa.