Sprawdź się
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu terroryzmu została przyjęta w roku 1947 r. | □ | □ |
Walka z terroryzmem we współczesnym świecie przybiera formy jedynie ofensywne. | □ | □ |
Policyjna Grupa Robocza ds. terroryzmu przy Radzie Europy ściśle współpracuje z Europolem. | □ | □ |
W ramach ochrony przed terroryzmem poszczególne państwa zabezpieczają zarówno osoby, jak i elementy infrastruktury. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Raport o terroryzmie. Niepokojący trendW 2018 roku wskutek terroryzmu zginęło 15 952 osób, co stanowi spadek o 15,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Liczba ta spadła również o ponad połowę w porównaniu do roku 2014, kiedy z rąk terrorystów zginęło na całym świecie ponad 33,5 tys. osób. Autorzy raportu łączą ten wyraźny spadek z upadkiem Państwa Islamskiego i zwycięstwami nad powstańcami al‑Shabab w Somalii.
„Upadek Państwa Islamskiego w Syrii i Iraku był jednym z czynników, który spowodował, że kraje Europy Zachodniej odnotowały najniższą liczbę incydentów terrorystycznych od 2012 roku” – powiedział szef instytutu Steve Killelea. W Europie Zachodniej spadła też liczba ofiar terroryzmu. W 2017 r. wynosiła 200, a rok później 62.
Zanotowano natomiast wzrost liczby krajów dotkniętych terroryzmem. W 2018 roku aż w 71 państwach z tego powodu zginęła co najmniej jedna osoba. Jak wskazują autorzy raportu, liczba ta jest jedną z najwyższych od początku wieku.
Materiał źródłowy do ćwiczeń 6 i 7.
Ekspertka ds. terroryzmu: Neonaziści wiedzą, jak daleko mogą się posunąćDW: Z raportu Federalnego Urzędu Ochrony Konstytucji wynika, że w Niemczech rośnie liczba ekstremistów. Czego powinniśmy się bać?
Nauel Semaan: W Niemczech istnieje niewielka tendencja wzrostowa w zakresie ekstremizmu. Wysokie liczby zanotowano zarówno w 2015 roku w trakcie tzw. kryzysu uchodźczego, jak i w 2019, gdy doszło m.in. do zamachu na synagogę w Halle. To poważny problem, z którym należy walczyć wszelkimi sposobami. Nie należy jednak się bać. Terroryści postawili sobie za cel szerzenie strachu jako środka nacisku, aby osiągać swoje cele.
DW: W jaki sposób należy z nimi walczyć?
Nauel Semaan: Powinniśmy skupić się na walce z ekstremistami – źródłem terroryzmu. Liczba ataków islamistów w Niemczech spadła w ciągu ostatnich dwóch, trzech lat. Organy bezpieczeństwa muszą jednak kontynuować walkę z islamizmem i dżihadyzmem. Długoterminowa i zrównoważona strategia kontroli jest niezbędna do skutecznego zwalczania problemu. Bardziej dotkliwym niebezpieczeństwem obecnie jest zjawisko prawicowego ekstremizmu. Jego wpływ jest bardzo dynamiczny zarówno w Niemczech, jak i na arenie międzynarodowej.
DW: Po lewej stronie liczby również rosną…
Nauel Semaan: W ostatnich latach lewicowy ekstremizm przybiera nową formę. Chęć użycia przemocy ze strony radykalnej lewicy rośnie i coraz częściej skierowana jest ona nie tylko przeciwko publicznemu mieniu, ale też ludziom, zwłaszcza policjantom. Musimy obserwować to niebezpieczeństwo i zwalczać je na wczesnym etapie, aby zapobiec większej radykalizacji i szkodom. (…)
DW: Terroryzm pełni funkcję teatru, jak twierdzi amerykański ekspert ds. terroryzmu i bezpieczeństwa Brian M. Jenkins. Na ile prawicowi terroryści chcą zwrócić na siebie uwagę, a na ile ich motywem jest nienawiść?
Nauel Semaan: Prawicowi terroryści nie próbują jedynie zwrócić na siebie uwagi. Często są głęboko zradykalizowani i konsekwentnie przekonani o swojej ideologii. Dziś ta radykalizacja w coraz większym stopniu odbywa się za pośrednictwem sieci internetowych, a nie tylko poprzez członkostwo w „tradycyjnych” lokalnych grupach. Indoktrynacja polega na znalezieniu większej przestrzeni na platformach internetowych, takich jak 4chan czy 8chan. Ostatnich zamachowców w Halle, Hanau czy Christchurch łączyło również to, że nie byli zintegrowani w społeczeństwie. Żyli praktycznie wyłącznie w świecie online, podążali za teoriami spiskowymi oraz wykazywali oznaki chorób psychicznych. Chodzi nie tylko o uwagę, ale także o nadanie sensu życiu poprzez akt motywowany terroryzmem.
DW: Dotychczas w 2020 roku zakazano działalności takim grupom prawicowych ekstremistów jak Nordadler czy Combat 18 Deutschland. Na ile tego typu działania można ocenić jako wystarczające, biorąc pod uwagę, że nadal zdarzają się okazjonalne parady neonazistów?
Nauel Semaan: Z prawnego punktu widzenia nie jest łatwo zakazać działalności takim grupom; nawet jeśli te nie kryją się z przekonaniami. Neonaziści często wiedzą, jak daleko mogą się posunąć, by uniknąć postępowania karnego. Unikają na przykład publicznego hitlerowskiego pozdrowienia, ponieważ jest to przestępstwo. Rzadko można też ujrzeć flagę ze swastyką podczas neonazistowskich marszów. Wiele grup po zdelegalizowaniu powraca również pod nową nazwą i symboliką, ale z tymi samymi ideami.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Narodowy Program Antyterrorystyczny na lata 2015–2019Pomimo podwyższonego poziomu zagrożenia zamachami terrorystycznymi na świecie i zaangażowania naszego kraju w działania w ramach międzynarodowych koalicji antyterrorystycznych, zagrożenie terrorystyczne w Polsce ze strony osób lub organizacji pochodzących z tzw. krajów podwyższonego ryzyka lub niestabilnych politycznie utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie, a terytorium RP traktowane jest jedynie jako cel rezerwowy ewentualnych ataków. Nie odnotowano również informacji potwierdzających zagrożenie zamachami ze strony rodzimych środowisk odwołujących się do radykalnych ideologii.
Istnieje jednak, o czym świadczą ataki terrorystyczne w innych krajach, realne zagrożenie ze strony pojedynczych osób, niezwiązanych bezpośrednio z organizacjami terrorystycznymi, tzw. samotnych wilków. Sprawcy ci wykorzystują m.in. improwizowane ładunki wybuchowe skonstruowane z materiałów ogólnodostępnych, które mogą być nabywane na terenie innych krajów niż miejsca przeprowadzenia zamachów, co w znaczny sposób utrudnia ich wykrycie. Źródłem radykalizacji tych osób jest często Internet, z którego ekstremiści czerpią jednocześnie wiedzę na temat konstruowania ładunków wybuchowych, jak i sposobów pozyskiwania komponentów do ich przygotowania. Radykalizacja może być również następstwem bezpośrednich kontaktów z osobami o skrajnych poglądach, będącymi w rzeczywistości emisariuszami środowisk ekstremistycznych bądź organizacji terrorystycznych. Motywacje działań podejmowanych przez tego rodzaju osoby mogą mieć zarówno charakter religijny, jak i polityczny, czy będący skutkiem niechęci wobec określonych osób czy środowisk.
Potencjalnie działalność terrorystyczna na terytorium RP może być prowadzona również wobec obywateli innych państw przebywających w Polsce czy istotnych z ich perspektywy miejsc i obiektów, w tym miejsc kultu czy przedstawicielstw dyplomatycznych i placówek kulturalnych.
Czynnikiem sprzyjającym podejmowaniu działalności terrorystycznej pozostaje fakt, że na terenie Polski przebywają osoby z państw i regionów podwyższonego ryzyka. Geograficzne położenie RP oraz uwarunkowania prawne wynikające z członkostwa w Unii Europejskiej, w tym przynależność do strefy Schengen sprawiają, że Polska dla obywateli państw podwyższonego ryzyka pełni zazwyczaj rolę kraju tranzytowego na drodze do zachodniej i północnej Europy. Możliwe jest także podejmowanie prób wykorzystania terytorium RP do budowy zaplecza logistycznego w celu prowadzenia zamachów w innych krajach europejskich.