Sprawdź się
Wskaż, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.
| Zdanie | Prawda | Fałsz |
| Typowym krajobrazem greckim są równiny. | □ | □ |
| Charakterystyczna dla Grecji była wszechobecność morza. | □ | □ |
| W Grecji występowały duże różnice klimatyczne w zależności do regionu. | □ | □ |
| Grecy znali trójpolówkę. | □ | □ |
| Grecy unikali wypływania na otwarte morze. | □ | □ |
| Transport lądowy nie odgrywał dużej roli w antycznej Grecji. | □ | □ |
| Grecja obfitowała w surowce naturalne. | □ | □ |
| Do tzw. triady śródziemnomorskiej zaliczano pszenicę, winorośl i oliwki. | □ | □ |
Przyporządkuj określenia i bogactwa naturalne do właściwego rejonu.
Tesalia, Macedonia, Lakonia, Attyka, Tazos
| rudy żelaza | |
| srebro | |
| złoto | |
| miedź | |
| kraj hodowców koni |
Na podstawie analizy malowidła na wazie czarnofigurowej (530–510 r. p.n.e.) z Muzeum Brytyjskiego opisz, jak wyglądał zbiór typowych dla Grecji owoców. Wyjaśniaj, jaką rolę odgrywa każda z ukazanych na ilustracji postaci oraz dlaczego najmniejsza (niewolniczego pochodzenia albo najmłodsza) postać wdrapała się na drzewo.
Na podstawie analizy malowidła na wazie czarnofigurowej (530–510 r. p.n.e.) z Muzeum Brytyjskiego opisz, jak wyglądał zbiór typowych dla Grecji owoców. Wyjaśniaj, jaką rolę odgrywa każda z opisanych na ilustracji postaci oraz dlaczego najmniejsza (niewolniczego pochodzenia albo najmłodsza) postać wdrapała się na drzewo.
Poniższa ilustracja przedstawia rekonstrukcję greckiego statku handlowego. Określ, czy niżej zamieszczony opis Herodota dotyczy tego statku. Uzasadnij odpowiedź.
DziejeIch statki, które jadą rzeką w dół do [pada nazwa miasta], są całkiem okrągłe i ze skóry. Mianowicie […] ścinają oni wierzby, z których sporządzane są szpągi [poprzeczne spojenie desek] okrętów; dookoła nich naciągają od zewnątrz ubezpieczające skóry, niby pokład – nie oddzielając jednak rufy ani sztaby nie spajając, tylko zaokrąglając je na kształt tarczy – wypełniają je trzciną […]. Przewożą na tych statkach głównie beczułki z drzewa palmowego, napełnione winem. Kierowany jest statek przez dwa wiosła i dwóch prosto stojących ludzi, z których jeden ciągnie wiosło ku sobie, drugi je odpycha.
Źródło: Herodot, Dzieje, ks. I, rozdz. 194, tłum. S. Hammer.
Przeczytaj tekst źródłowy i na podstawie jego treści rozstrzygnij, czy teza zawarta w opracowaniu historycznym jest prawdziwa. Uzasadnij swój wybór.
Fragment opracowania historycznego
Ponieważ przez pierwsze kilkaset lat Indeks górny [1][1] brakowało monet o mniejszej wartości, pieniądze nie odgrywały większej roli w handlu detalicznym. Pierwsze – bardziej praktyczne – monety z brązu zaczęły się sporadycznie pojawiać dopiero w drugiej połowie V w. [p.n.e.] […], a upowszechniły się dopiero w IV w. [p.n.e.].
Indeks górny [1][1]Indeks dolny Pierwsze monety prawdopodobnie powstały pod koniec VII w. p.n.e. Indeks dolny koniec Pierwsze monety prawdopodobnie powstały pod koniec VII w. p.n.e.Cytat za: Bartosz Nowacki, Bita moneta, w: Maraton – 2500 lat od wielkiej bitwy, „Pomocnik Historyczny Polityki”, red. A. Krzemińska, L. Będkowski, 10/2010, s. 44.
Fragment tekstu źródłowego powstałego w drugiej połowie V w. p.n.e.
Oj, kiepsko wyszedłem na tym.
Sprzedałem wtedy winogrona
I z całą gębą pełniutką miedziaków
Poszedłem zaraz na rynek po mąkę.
Ale zaledwie zdążyłem chwycić worek,
Gdy wrzasnął herold, żeby nie przyjmować
Miedzi, bo odtąd ważne tylko srebro.Źródło: Arystofanes, Sejm kobiet. Cytat za: Bartosz Nowacki, Bita moneta, w: Maraton – 2500 lat od wielkiej bitwy, „Pomocnik Historyczny Polityki”, red. A. Krzemińska, L. Będkowski, 10/2010, s. 44.
Poniższy tekst pochodzi z Prac i dni Hezjoda, który radzi swojemu bratu Persesowi, w jaki sposób handlować i żeglować. Wyjaśnij, odwołując się do wiedzy zdobytej podczas lekcji, w jaki sposób Grecy starali się uchronić przed „wiatrami” wspomnianymi w tekście. Wymień dwa środki.
Prace i dniOkręt chwal mały, ładunek natomiast na wielki kładź statek;
Zysk ci się przez to powiększy, a zmniejszy się twój niedostatek.
Większy zaiste ładunek też większy zysk ci przyniesie,
Jeśli cię wiatry uchronią od straty na morskim bezkresie.
Skoro bezmyślnie wybrałeś już zawód niepewny żeglarza,
By niedostatku się wyzbyć, co głodem niewdzięcznym zagraża.
Źródło: Hezjod, Prace i dni, w. 416–421.
Rozstrzygnij, który z poniższych tekstów dotyczy sposobu uprawy roli w Grecji. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do treści obu materiałów źródłowych.
Tekst A
DziejeZ najmniejszym trudem zbierają plony ziemi: wszak nie potrzebują się biedzić, żeby pługiem rozrywać bruzdy albo kopać, albo wykonywać jakąś inną pracę z tych, którymi reszta ludzi trudzi się dla zasiewu, lecz u nich rzeka sama z siebie przybywa, nawadnia pole, a nawodniwszy je, znowu opada; wtedy każdy obsiewa swoją rolę i wypuszcza na nie świnie, a kiedy one wdeptały w ziemię nasienie, oczekuje żniw.
Źródło: Herodot, Dzieje, ks. II, rozdz. 14, tłum. S. Hammer.
Tekst B
Prace i dniPomyśl, jak pozbyć się nędzy i głodu uniknąć niedoli.
Załóż wpierw dom i weź żonę, kup woły do pracy na roli.
Potem o sprzęt się postaraj, byś wszystko miał w domu u siebie,
Żebyś do innych nie chodził, daremnie ich prosząc w potrzebie. […]
Skoro się córy Atlasa, Plejady [konstelacja gwiazd], ukażą, czas zacząć
Żniwa, a kiedy zachodzą [Plejady], niech orka się wtedy rozpocznie. […]
Taki porządek jest pracy na roli dla tych, co mieszkają
W pasie nadmorskim, jak również i dla tych, co pola swe mają
W żyznych dolinach daleko od morza, co szumi z powagą.Źródło: Hezjod, Prace i dni, w. 536–546.