Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑lime

Wirtualny mikroskop

1
Symulacja 1

Za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadź obserwację pąka wierzchołkowego moczarki kanadyjskiej (Elodea canadensis). Zwróć uwagę na kształt oraz lokalizację merystemu wierzchołkowego pędu, a także na wielkość jąder komórkowych komórek, które budują ten merystem.

RmhraUS52LhVd
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Obserwacja łodygi moczarki kanadyjskiej (Elodea canadensis) pod mikroskopem świetlnym w jasnym polu widzenia. Okular mikroskopu powiększa obraz 10×. Barwienie hematoksyliną.
Źródło: Paweł Jarzembowski, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, licencja: CC BY-SA 3.0.
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 1bluewhite
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 2redwhite
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 3
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 4greenwhite

Za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadzono obserwację pąka wierzchołkowego moczarki kanadyjskiej (Elodea canadensis). Pąk wierzchołkowy składa się ze stożka wzrostu (merystemu wierzchołkowego) oraz wytworzonych u jego podstawy zawiązków liści i pędów bocznych. Dzięki komórkom budującym merystem, które charakteryzują się szybkim tempem podziałów, następuje wzrost łodygi (pędu) na długość. Na symulacji pokazano obraz w powiększeniu cztero-, dziesięcio- i dwudziestokrotnym. Początkowo, w powiększeniu czterokrotnym widać komórki układające się w kształt stożka. Odchodzą od nich komórki zebrane w łuki. Tworzą rzędy skierowane ku górze. Następnie pokazano dziesięciokrotne zbliżenie na komórki. Przylegają do siebie. Mają kształt zbliżony do kwadratów lub prostokątów. Pomiędzy nimi gdzieniegdzie występują komórki większe, prostokątne, sprawiające wrażenie pustych w środku. Pozostałe komórki mają w środku jądra. W kolejnym, dwudziestokrotnym zbliżeniu widać wyraźniej obraz z powiększenia dziesięciokrotnego, czyli przylegające do siebie kwadratowe lub prostokątne komórki w większości z wyraźnie zaznaczonymi jądrami komórkowymi. Niektóre z komórek nie posiadają jąder i sprawiają wrażenie pustych.

Szczegóły obserwacji mikroskopowej. Na filmach ukazano obserwację mikroskopową łodygi moczarki kanadyjskiej (Elodea canadensis) pod mikroskopem świetlnym w jasnym polu widzenia. Preparat wybarwiono hematoksyliną i eozyną. Obraz mikroskopowy przedstawia przekrój przez łodygę, w której w centralnej części komórki tworzą kształt stożka. Od stożka na boki są łuki tworzone przez komórki. Łuki te - krótsze i dłuższe - układają się po dwóch stronach, okalając stożek. W zbliżeniu komórki mają w środku owale - jądra. Ściśle przylegają do siebie cienkimi ściankami. Wybarwione są na kolor brązowy.

RaqQ7XxTDcIW7
Film nawiązujący do treści materiału, zawiera wskazówki dotyczące sposobu używania mikroskopu, jak i przykłady obserwacji.

Ogólne wskazówki dotyczące techniki mikroskopowania w warunkach szkolnych.

1. Należy ustawić właściwe oświetlenie pola widzenia (tak aby uzyskać równomierne, jasne oświetlenie). 2. Preparat umieszcza się na stoliku przedmiotowym między łapkami mikroskopu. 3. Za pomocą śrub służących do przesuwania preparatu ustawia się obiekt obserwacji mniej więcej na przedłużeniu osi obiektywu. 4. Najpierw wybiera się obiektyw o najmniejszym powiększeniu. 5. Patrząc przez okular, należy podnosić stolik przedmiotowy, aż do uzyskania obrazu. 6. Obraz wyostrza się za pomocą śruby mikrometrycznej. Można wówczas skorygować światło. 7. Aby zmienić powiększenie, należy przekręcić rewolwer na obiektyw o większym powiększeniu, np. 10×, 40×. 8. Ostrość obrazu koryguje się za pomocą śruby mikrometrycznej. 9. Po ukończeniu obserwacji należy opuścić stolik i wyłączyć światło, a następnie wyjąć preparat i ustawić obiektyw o najmniejszym powiększeniu: 4×. 10. Mikroskop przykrywa się foliowym pokrowcem, aby uchronić go przed zabrudzeniami.

1
Polecenie 1

Oblicz wielkość powiększenia obrazu, jeśli podczas obserwacji zastosowano obiektyw o powiększeniu 40×, a mikroskop wyposażony jest w okular o powiększeniu 10×.

Rp1vcgfHmyUS9
(Uzupełnij).
1
Polecenie 2
R1eY99AwooPyI
Opisz,jak wyglądają komórki wchodzące w skład merystemu wierzchołkowego pędu. (Uzupełnij).
Polecenie 3
R5XkoVvJSKAvi
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
R1eVml6TjGFQ6
Uzupełnij luki w tekście. W zależności od obserwowanej struktury, należy zastosować odpowiedni barwnik histologiczny. Do wykrywania amyloplastów, czyli leukoplastów magazynujących skrobię, stosuje się jodek w 1. sudanu III, 2. jodku potasu, 3. floroglucyny, 4. chlorku cynku, który barwi skrobię na kolor od jasnoniebieskiego do granatowego. Celulozowe ściany komórkowe wykrywa się za pomocą roztworu 1. sudanu III, 2. jodku potasu, 3. floroglucyny, 4. chlorku cynku z jodem, pod wpływem którego ściany komórkowe zbudowane z celulozy wybarwiają się na kolor fioletowy. Ściany komórkowe inkrustowane ligniną po zastosowaniu 1. sudanu III, 2. jodku potasu, 3. floroglucyny, 4. chlorku cynku z kwasem solnym barwią się na kolor czerwony. Natomiast ściany komórkowe adkrustowane suberyną pod wpływem 1. sudanu III, 2. jodku potasu, 3. floroglucyny, 4. chlorku cynku nabierają barwy żółtoczerwonej.