Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑lime

Wirtualny mikroskop

12
Symulacja 2

Za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadź obserwację łodygi słonecznika zwyczajnego (Helianthus annuus). Zwróć uwagę na wybarwienie oraz ułożenie wiązek przewodzących.

Rrq7CnmbLJa1O1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Obserwacja łodygi słonecznika zwyczajnego (Helianthus annuus) pod mikroskopem świetlnym. Barwienie safraniną z zielenią trwałą.
Źródło: Paweł Jarzembowski, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, licencja: CC BY-SA 3.0.
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 1bluewhite
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 2redwhite
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 3
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 4greenwhite

Za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadzono obserwację łodygi słonecznika zwyczajnego (Helianthus annuus). Obraz powiększono cztero-, dziesięcio- i dwudziestokrotnie. W budowie pierwotnej obserwowanej łodygi można wyróżnić trzy warstwy: najbardziej zewnętrzną – skórkę (epidermę), położoną głębiej – korę pierwotną oraz wewnętrzną część łodygi – walec osiowy. Zasadniczym elementem walca osiowego są tkanki przewodzące: ksylem i łyko, które w łodydze słonecznika są ułożone wokół rdzenia zbudowanego z miękiszu zasadniczego. Łyko, mające komórki o niewielkiej średnicy, znajduje się w części zewnętrznej (graniczącej z korą pierwotną). Natomiast drewno, zbudowane z komórek o dużej średnicy, znajduje się w części wewnętrznej. W obrębie komórek drewna i łyka zlokalizowane są włókna sklerenchymatyczne, które zostały wybarwione przez safraninę na kolor czerwony. Dzięki temu można dokładnie zlokalizować tkanki przewodzące i przyjrzeć się ich budowie. U roślin dwuliściennych występują otwarte wiązki przewodzące. Oznacza to, że między łykiem a drewnem znajduje się kambium (pasma miazgi), które odpowiada za wtórny przyrost łodygi na grubość. W obrazie mikroskopowym widoczne są: warstwa zewnętrzna zbudowana z kilku warstw zagęszczonych komórek o niewielkich rozmiarach. Następnie ku środkowi  przekroju komórki stają się coraz większe. Pomiędzy nimi - w warstwach w pobliżu epidermy (skórki) występują skupiska owalnych i okrągłych komórek o wybarwionych na brązowo grubszych ściankach.

Szczegóły obserwacji mikroskopowej. Na filmach przedstawiono obserwację mikroskopową łodygi słonecznika zwyczajnego (Helianthus annuus) pod mikroskopem świetlnym. Barwienie safraniną z zielenią trwałą. Początkowo, przy powiększeniu czterokrotnym, pojawia się okrągła struktura zbudowana z zagęszczonych komórek. Warstwa zewnętrzna - skórka zbudowana jest z kilku warstw zagęszczonych komórek o niewielkich rozmiarach. Następnie ku środkowi przekroju komórki stają się coraz większe. Pomiędzy nimi - w warstwach w pobliżu epidermy (skórki) - występują skupiska owalnych i okrągłych komórek o wybarwionych na brązowo grubszych ściankach. Powiększenie dziesięciokrotne ukazuje zbliżenie na największe komórki o nieregularnym kształcie. Pomiędzy nimi występują skupiska owalnych i okrągłych komórek o grubych ściankach wybarwionych na brązowo. W jeszcze większym, dwudziestokrotnym zbliżeniu ukazuje się jeszcze wyraźniejszy obraz dużych komórek o nieregularnym kształcie, a w ich pobliżu komórki nieco mniejsze, także o nieregularnym kształcie oraz większe okrągłe lub owalne komórki i grubej, brązowej ścianie komórkowej.

RaqQ7XxTDcIW7
Film nawiązujący do treści materiału, zawiera wskazówki dotyczące sposobu używania mikroskopu, jak i przykłady obserwacji.

Ogólne wskazówki dotyczące techniki mikroskopowania w warunkach szkolnych.

1. Należy ustawić właściwe oświetlenie pola widzenia (tak aby uzyskać równomierne, jasne oświetlenie). 2. Preparat umieszcza się na stoliku przedmiotowym między łapkami mikroskopu. 3. Za pomocą śrub służących do przesuwania preparatu ustawia się obiekt obserwacji mniej więcej na przedłużeniu osi obiektywu. 4. Najpierw wybiera się obiektyw o najmniejszym powiększeniu. 5. Patrząc przez okular, należy podnosić stolik przedmiotowy, aż do uzyskania obrazu. 6. Obraz wyostrza się za pomocą śruby mikrometrycznej. Można wówczas skorygować światło. 7. Aby zmienić powiększenie, należy przekręcić rewolwer na obiektyw o większym powiększeniu, np. 10×, 40×. 8. Ostrość obrazu koryguje się za pomocą śruby mikrometrycznej. 9. Po ukończeniu obserwacji należy opuścić stolik i wyłączyć światło, a następnie wyjąć preparat i ustawić obiektyw o najmniejszym powiększeniu: 4×. 10. Mikroskop przykrywa się foliowym pokrowcem, aby uchronić go przed zabrudzeniami.

Polecenie 1

Przeciągnij prawidłowe nazwy i podpisz elementy budowy przekroju poprzecznego słonecznika zwyczajnego (Helianthus annuus).

R1e69rtL4z2dV
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Źródło: Paweł Jarzembowski, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1I4vodhVCOCW
Połącz pojęcia z właściwymi definicjami. Eozyna Możliwe odpowiedzi: 1. Bromowa pochodna fluoresceiny; barwnik o właściwościach kwasowych, wykazujący silne powinowactwo do kwasochłonnych elementów komórki., 2. Naturalny barwnik pozyskiwany z amerykańskiego drzewa Erythroxylon campechianum; używa się jej w postaci złożonych roztworów zawierających sole glinu, żelaza, chromu lub wolframu; zawartość tych metali sprawia, że tkanka przyjmuje barwnik., 3. Zasadowy barwnik organiczny, trwały (odporny na działanie światła, wody, mydła itp.), stosowany w histologii i cytologii, używany podczas barwienia kontrastowego; wiąże się z jądrami (DNA) i innymi polianionami tkankowymi oraz składnikami ligniny i plastydami w tkankach roślinnych. Hematoksylina Możliwe odpowiedzi: 1. Bromowa pochodna fluoresceiny; barwnik o właściwościach kwasowych, wykazujący silne powinowactwo do kwasochłonnych elementów komórki., 2. Naturalny barwnik pozyskiwany z amerykańskiego drzewa Erythroxylon campechianum; używa się jej w postaci złożonych roztworów zawierających sole glinu, żelaza, chromu lub wolframu; zawartość tych metali sprawia, że tkanka przyjmuje barwnik., 3. Zasadowy barwnik organiczny, trwały (odporny na działanie światła, wody, mydła itp.), stosowany w histologii i cytologii, używany podczas barwienia kontrastowego; wiąże się z jądrami (DNA) i innymi polianionami tkankowymi oraz składnikami ligniny i plastydami w tkankach roślinnych. Safranina Możliwe odpowiedzi: 1. Bromowa pochodna fluoresceiny; barwnik o właściwościach kwasowych, wykazujący silne powinowactwo do kwasochłonnych elementów komórki., 2. Naturalny barwnik pozyskiwany z amerykańskiego drzewa Erythroxylon campechianum; używa się jej w postaci złożonych roztworów zawierających sole glinu, żelaza, chromu lub wolframu; zawartość tych metali sprawia, że tkanka przyjmuje barwnik., 3. Zasadowy barwnik organiczny, trwały (odporny na działanie światła, wody, mydła itp.), stosowany w histologii i cytologii, używany podczas barwienia kontrastowego; wiąże się z jądrami (DNA) i innymi polianionami tkankowymi oraz składnikami ligniny i plastydami w tkankach roślinnych.