bg‑orange

Wirtualny mikroskop

12
Symulacja 2

Za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadź obserwację przekroju poprzecznego korzenia tataraku (Acorus). Zwróć uwagę na ułożenie tkanek oraz wybarwienie poszczególnych komórek.

R1CkvGgb96duM1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Obserwacja przekroju poprzecznego przez korzeń tataraku pod mikroskopem świetlnym. Okular mikroskopu powiększa obraz 10×. Barwienie safraniną z zielenią trwałą.
Źródło: Berkshire Community College Bioscience Image Library, Flickr, domena publiczna.
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 1bluewhite
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 2redwhite
Szczegóły obserwacji mikroskopowej 3greenwhite

Za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadzono obserwację przekroju poprzecznego korzenia tataraku (Acorus). Najbardziej zewnętrzną warstwę w przekroju poprzecznym stanowi ryzoderma. Następnie znajduje się dobrze rozwinięta kora (zbudowana z tkanki miękiszowej), która podzielona jest na dwie strefy: zewnętrzną wąską warstwę o gęsto upakowanych i mniejszych komórkach oraz wewnętrzną szeroką warstwę mającą większe komórki aerenchymy (duże przestrzenie). Najgłębszy obszar kory jest ograniczony przez endodermę, zbudowaną z dużych komórek o pogrubionych ścianach komórkowych. Centralną część korzenia zajmuje walec osiowy (stela), który zawiera promieniście ułożone wiązki przewodzące drewna (o dużej średnicy) oraz łyka (o małej średnicy). Grube ściany naczyń wybarwione są na kolor różowy, natomiast cienkie ściany rurek sitowych są wybarwione na zielono. Obraz mikroskopowy to powiększenie cztery, dziesięć i czterdzieści razy. W powiększeniu czterokrotnym widoczna jest okrągła struktura korzenia. Wypełniają ją różnych rozmiarów przylegające do siebie komórki z czarnymi ściankami, wybarwione na fioletowo lub zielono. W centralnej części znajduje się walec osiowy złożony z nieco większych, owalnych komórek drewna układających się promieniście, które otaczają drobne, ziarniste komórki łyka. Te z kolei otacza szereg komórek okolnicy i śródskórni, tworząc wyraźny, czarny pierścień. Walec osiowy otacza miękisz złożony z szeregu ułożonych obok siebie, różnej wielkości komórek kory pierwotnej. Jej brzegi okala skórka. W powiększeniu dziesięciokrotnym widoczny jest okrągły walec osiowy. Znajdujące się w nim komórki są ułożone promieniście. Jedne są duże, białe, pozostałe, liczniejsze drobne, białe lub zielone. Walec osiowy otaczają ziarniste komórki w kolorze fioletowym i zielonym, które układają się w mniejsze i większe pierścienie. W powiększeniu czterdziestokrotnym widoczne są komórki walca osiowego. To komórki drewna. Są one owalne, otoczone wybarwioną na czerwono ścianą komórkową. Wokół nich znajdują się drobne, ziarniste komórki łyka w kolorze zielonkawofioletowym.

RaqQ7XxTDcIW7
Film nawiązujący do treści materiału, zawiera wskazówki dotyczące sposobu używania mikroskopu, jak i przykłady obserwacji.

Ogólne wskazówki dotyczące techniki mikroskopowania w warunkach szkolnych.

1. Należy ustawić właściwe oświetlenie pola widzenia (tak aby uzyskać równomierne, jasne oświetlenie). 2. Preparat umieszcza się na stoliku przedmiotowym między łapkami mikroskopu. 3. Za pomocą śrub służących do przesuwania preparatu ustawia się obiekt obserwacji mniej więcej na przedłużeniu osi obiektywu. 4. Najpierw wybiera się obiektyw o najmniejszym powiększeniu. 5. Patrząc przez okular, należy podnosić stolik przedmiotowy, aż do uzyskania obrazu. 6. Obraz wyostrza się za pomocą śruby mikrometrycznej. Można wówczas skorygować światło. 7. Aby zmienić powiększenie, należy przekręcić rewolwer na obiektyw o większym powiększeniu, np. 10×, 40×. 8. Ostrość obrazu koryguje się za pomocą śruby mikrometrycznej. 9. Po ukończeniu obserwacji należy opuścić stolik i wyłączyć światło, a następnie wyjąć preparat i ustawić obiektyw o najmniejszym powiększeniu: 4×. 10. Mikroskop przykrywa się foliowym pokrowcem, aby uchronić go przed zabrudzeniami.

Polecenie 1

Przeciągnij prawidłowe nazwy i podpisz elementy budowy korzenia tataraku (Acorus).

R11smnOnZzApE
Grafika interaktywna przedstawia budowę apikalną części korzenia. Ma kształt owalny. Korzeń to organ potrzebny głównie roślinom lądowym. Rośliny wodne mają słabo wykształcone korzenie. W budowie zewnętrznej korzenia wyróżniamy kilka odcinków. Nazywane są one strefami. Odcinki korzenia pełnią one różne funkcje. W strefie wierzchołkowej odbywa się namnażanie komórek. W strefie wzrostu następuje ich wydłużanie, a w strefie włośnikowej pobieranie wody. Korzenie strefy bocznej utrzymują roślinę w podłożu. Zdjęcie przedstawia jedynie część korzenia. Korzeń pokryty jest skórką. To epiderma, czyli tkanka okrywająca korzenia. Stanowi cienką warstwę ochronną. Epiderma korzenia nie jest pokryta kutykulą. Na grafice to komórki o wydłużonym kształcie z wyraźnym jądrem. Pod skórką korzenia znajdują się komórki czapeczki. Komórki czapeczki korzenia to komórki miękiszowe. O nierównomiernym kształcie, połączone niesymetrycznie. Są wielościenne. Na czapeczkę składa się aż czternaście warstw komórek. Dwie spośród nich biegną na całej długości korzenia. Najbardziej zewnętrzna warstwa czapeczki pokryta jest epidermą. Czapeczka, stanowi element budowy wierzchołka wzrostu, czyli merystemu korzeniowego. Osłania delikatne komórki, kiedy korzeń wciska się pomiędzy cząsteczki gleby. Dlatego komórki czapeczki od zewnątrz ulegają ścieraniu. Ich blaszka środkowa śluzowacieje i komórki tracą ze sobą kontakt. Równocześnie jednak od wnętrza wierzchołka wzrostu przyrastają kolejne warstwy komórek miękiszowych. W centralnej części komórek czapeczki znajdują się amyloplasty z dużymi ziarnami skrobi. Niektóre rośliny mają tak okazałe czapeczki korzenia, że nie trzeba mikroskopu, by je zbadać. Kolejnym elementem budowy apikalnej korzenia jest merystem wierzchołkowy, który zapewnia jego nieograniczony wzrost na długość. Te małe, prostokątne komórki znajdują się pod komórkami czapeczki korzenia. Tworzą po jedenaście rzędów z obu stron korzenia. Składa się z niewielkich komórek o znacznym tempie podziałów. W wyniku tych podziałów następuje wzrost korzenia na długość i tylko niewielki przyrost pierwotny na grubość. Komórki merystemu korzeniowego posiadają duże, centralnie ułożone jądro. Są cienkościenne, delikatne i wrażliwe na uszkodzenia. Między tymi komórkami brakuje przestworów międzykomórkowych. Wewnątrz merystemu wierzchołkowego znajduje się zespół podłużnych komórek. To strefa wydłużania korzenia. To sam środek przekroju.
Źródło: Berkshire Community College Bioscience Image Library, Flickr, domena publiczna.
R1FA4EbKJZoNM
Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Skórka korzenia to inaczej... Możliwe odpowiedzi: 1. ryzoderma., 2. ektoderma., 3. kutykula., 4. kora.
R1VuwpwVqD0ve
Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Jedna z odmian tkanki miękiszowej, charakteryzuje się dużymi przestworami międzykomórkowymi, wypełnionymi powietrzem to... Możliwe odpowiedzi: 1. aerenchyma, 2. drewno, 3. miękisz, 4. ryzoderma