Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1]
Polecenie 1

Korzystając z symulacji interaktywnej, zaobserwuj,  jak zmienia się wzór funkcji, gdy przesuniesz dany wykres wzdłuż osi X (w prawo lub w lewo), a następnie wykonaj poniższe polecenia.

R6vBGLmJjy5uZ
W symulacji zamieszczono układ współrzędnych z poziomą osią X od minus siedmiu do jedenastu oraz z pionową osią Y od minus czterech do sześciu. Na płaszczyźnie narysowane są dwie proste. Pierwsza zadana jest wzorem w postaci kierunkowej y=x+1, druga zadana jest wzorem y=(x-2)+1. Poniżej układu współrzędnych znajduje się komentarz do apletu składający się z trzech możliwych funkcji do wyboru i dwa suwaki, czyli dwa poziome odcinki, a na każdym z nich znajduje się punkt. Punktem można manewrować po całej długości odcinka, zmieniając wartość danego parametru przypisanego do suwaka. Po lewej stronie suwaków znajduje się chmurka, która umożliwia pokazanie komentarza. Treść komentarza: Zmień wartość parametru p, by przesunąć wykres. Suwak położony po lewej stronie chmurki przypisany jest do parametru p, czyli do jednostki o którą przesuwany jest wykres. Możemy zmieniać tu wartości od minus pięciu (punkt przesuwamy najbardziej na lewo) do pięciu (punkt przesuwamy najbardziej na prawo). Drugi suwak dotyczy kroku o jaki można zmieniać parametr p. Przesuwając suwak maksymalnie na lewo krok równa się 0,1 a maksymalnie na prawo krok równa się jeden. Suwak nie przyjmuje innych wartości pomiędzy. Pierwszą możliwą funkcją do wyboru (po lewej stronie wzoru znajduje się kwadratowe pole do zaznaczenia) jest funkcja liniowa zadana wzorem w postaci kierunkowej, czyli fx=ax+b. Na prawo od niej znajduje się suwak przypisany do parametru a, czyli do współczynnika kierunkowego prostej. Możemy tu zmieniać wartości od minus pięciu do pięciu. Pod spodem znajduje się drugi suwak przypisany do parametru b, czyli do wyrazu wolnego. Ostatni suwak dotyczy kroku o jaki można zmieniać parametr p. Przesuwając suwak maksymalnie na lewo krok równa się 0,1 a maksymalnie na prawo krok równa się jeden. Suwak nie przyjmuje innych wartości pomiędzy. W prawym górnym rogu znajduje się kwadracik z literą i w środku. Po kliknięciu w niego pojawia się komentarz. Treść komentarza: Wzór y=fx-p oznacza przesunięcie wykresu funkcji f wzdłuż osi X (pierwsza kropka) o p jednostek w prawo gdy p jest większe od zera (druga kropka) o p jednostek w lewo gdzie p jest mniejsze od zera. Aby cofnąć się do wyboru funkcji należy kliknąć w prawym górnym rogu kwadracik z krzyżykiem. Drugą możliwością funkcją do wyboru (po lewej stronie wzoru znajduje się kwadratowe pole do zaznaczenia) jest funkcja kwadratowa o wzorze fx=ax2. Tutaj znajdują się dwa suwaki. Pierwszy dotyczy współczynnika a. Możemy tu zmieniać wartości od minus pięciu do pięciu. Drugi suwak dotyczy kroku o jaki można zmieniać parametr p. Przesuwając suwak maksymalnie na lewo krok równa się 0,1 a maksymalnie na prawo krok równa się jeden. Suwak nie przyjmuje innych wartości pomiędzy. Trzecią możliwością funkcją do wyboru (po lewej stronie wzoru znajduje się kwadratowe pole do zaznaczenia) jest funkcja złożona f(x)=|x2-5|-4:x3-x+3:x>3. Rozważmy teraz kilka przykładów. Przykład 1. Zaznaczamy pierwszą możliwą funkcję, czyli funkcję liniową. Ustawiamy za pomocą suwaka parametr a na poziomie 2,8 natomiast parametr b na poziomie minus dwa. Suwak dotyczący parametru p ustawiamy na p równe trzy. Wówczas na układzie współrzędnych zaznaczona jest prosta o równaniu y= 2,8x-2 oraz druga prosta o równaniu y= 2,8(x-3)-2. Na pierwszej prostej zaznaczony jest punkt 1; 0,8 oraz na drugiej prostej zaznaczony jest punkt 4; 0,8. Pomiędzy punktami znajduje się strzałka skierowana w prawo wychodząca z punktu z pierwszej prostej i wskazująca punkt z drugiej prostej. Przykład 2. Zaznaczamy pierwszą możliwą funkcję, czyli funkcję liniową. Ustawiamy za pomocą suwaka parametr a na poziomie -4 natomiast parametr b na poziomie minus pięć. Suwak dotyczący parametru p ustawiamy na p równe minus dwa. Wówczas na układzie współrzędnych zaznaczona jest prosta o równaniu y=-4x+5 oraz druga prosta o równaniu y=-4(x+2)+5. Na pierwszej prostej zaznaczony jest punkt -1,1 oraz na drugiej prostej zaznaczony jest punkt 1,1. Pomiędzy punktami znajduje sie strzałka skierowana w lewo wychodząca z punktu z pierwszej prostej i wskazująca punkt z drugiej prostej. Przykład 3. Zaznaczamy drugą możliwą funkcję, czyli funkcję kwadratową. Ustawiamy za pomocą suwaka parametr a na poziomie -2. Suwak dotyczący parametru p ustawiamy na p równe trzy. Wówczas na układzie współrzędnych zaznaczona jest parabola o równaniu y=-2x2 oraz druga parabola o równaniu y=-2(x-3)2. Na pierwszej paraboli zaznaczony jest punkt 1, -2 oraz na drugiej paraboli zaznaczony jest punkt 4, -2. Pomiędzy punktami znajduje się strzałka skierowana w prawo wychodząca z punktu z pierwszej paraboli i wskazująca punkt z drugiej paraboli. Przykład 4. Zaznaczamy drugą możliwą funkcję, czyli funkcję kwadratową. Ustawiamy za pomocą suwaka parametr a na poziomie 4. Suwak dotyczący parametru p ustawiamy na p równe minus jeden. Wówczas na układzie współrzędnych zaznaczona jest parabola o równaniu y=4x2 oraz druga parabola o równaniu y=4(x+1)2. Na pierwszej paraboli zaznaczony jest punkt 1, 4 oraz na drugiej paraboli zaznaczony jest punkt 0, 4. Pomiędzy punktami znajduje sie strzałka skierowana w lewo wychodząca z  punktu z pierwszej paraboli i wskazująca punkt z drugiej paraboli. Przykład 5. Zaznaczamy trzecią możliwą funkcję, czyli funkcję złożoną. Pierwszy wykres jest podpisany y=f(x) a drugi y=f(x-p). Suwak dotyczący parametru p ustawiamy na p równe dwa. Na pierwszy wykresie zaznaczony jest punkt 0,1 a na drugim punkt 2,1. Pomiędzy punktami znajduje się strzałka skierowana w prawo wychodząca z punktu z pierwszego wykresu i wskazująca punkt z drugiego wykresu.
2]
Polecenie 2

Korzystając z symulacji interaktywnej funkcji liniowej (pierwsza funkcja) sporządź wykres funkcji y=12x-1. Używając suwaka p przesuń wykres o 3 jednostki w prawo. Podaj wzór otrzymanej funkcji oraz miejsce zerowe.

Wykres funckji y=12x-1 przesunięte o 3 jednostki w prawo. Podaj wzór otrzymanej funkcji oraz miejsce zerowe.

2]
Polecenie 3

Korzystając z  symulacji interaktywnej funkcji kwadratowej (druga funkcja) sporządź wykres funkcji y=-2x2. Używając suwaka p przesuń wykres o 4 jednostki w lewo. Podaj wzór otrzymanej funkcji oraz maksymalne przedziały monotoniczności.

Wykres funckji y=-2x2 przesunięto o 4 jednostki w lewo. Podaj wzór otrzymanej funkcji oraz maksymalne przedziały monotoniczności.

3]
Polecenie 4

Korzystając z wykresu funkcji f (trzecia funkcja w symulacji interaktywnej), wyznacz argumenty, dla których:

a) fx-3>0

b) fx+20.