Symulacja interaktywna

RARShCtP0wpNEbg‑white

Jak przebiega proces produkcji szkła?

Ilustracja

R1FBZCDocZIGBbg‑white

Powszechnie wykorzystywanym surowcem do produkcji szkła jest piasek kwarcowy. Jako dodatki wykorzystuje się węglan sodu, pigmenty oraz topniki. Aby otrzymać z nich masę o jednolitej konsystencji, należy je wcześniej stopić.

Ilustracja

RWx8A82R6lrkIbg‑white

Proces prowadzony jest w specjalnym piecu szklarskim, osiągającym temperaturę około 1500 stopni Celsjusza. Podgrzewanie składników może odbywać się też w wannach pokrytych warstwą gliny. Podczas produkcji szkła wykorzystywana jest też stłuczka szklana - z powodzeniem zastępuje wiele surowców naturalnych.

Ilustracja

R5CDzKnsuQjn1bg‑white

W kolejnym etapie surowiec musi ostygnąć i stwardnieć - może to trwać nawet kilka tygodni. Taka masa jest gotowa do formowania, prasowania lub walcowania.

Ilustracja

R1HCgCdhcG6EVbg‑white

Etapem produkcji, który jest najtrudniejszy, to wydmuchiwanie produktów z gorącej masy szklanej. Porcja szkła formowana jest poprzez wydmuchiwanie. Następnie przekłada się ją do formy w kształcie wyrobu gotowego i znów wydmuchuje, tym razem właściwy kształt.

Film nawiązujący do treści materiału

RCxXilHiMgrrIbg‑white

Etap wykańczania szkła nadaje mu odpowiednie walory. Podczas trawienia wykonuje się na szkle różne wzory. Trawienie, to proces, który rozpuszcza pierwszą warstwę szkła, na którą nakłada się warstwę ochronną.

Ilustracja

RvTi6zqWN3TKebg‑white

Gotowe produkty szklane

Ilustracja

Symulacja 1

Wciel się w pracownika fabryki butelek i wykonaj kilka eksperymentów symulacyjnych, by dowiedzieć się, jak barwić szkło na odpowiednie kolory. Po tym doświadczeniu rozwiąż ćwiczenia.

RxAoWEb6EZxof

Symulacja interaktywna pt. „Jak barwi się szkło?”.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Podpowiedźgreenwhite

Na barwę szkła można wpłynąć dodając do niego odpowiednie związki nadające odpowiedni kolor albo odwrotnie - odbarwiające szkło.

Związki chemiczne zapewniające barwę szkła zaliczamy do surowców pomocniczych.

Związki barwiące szkło nadają szkłu taki kolor, jaki przyjmują w roztworach. Dlatego też jeden jon może służyć do barwienia szkła na różne kolory, w zależności od stopnia utlenienia. Do związków barwiących szkło zaliczamy m.in. związki:

• manganu,

• niklu,

• kobaltu,

• miedzi,

• żelaza,

• chromu,

• siarki.

Do związków odbarwiających szkło, czyli nadających mu bardziej przejrzysty wygląd zaliczamy m.in. związki:

• kobaltu,

• selenu,

• ołowiu,

• niklu.

Polecenie 1

Wyjaśnij krótko, na czym polegają wymienione metody barwienia szkła.

Rcc7MULfUlax0

Barwienie w masie (Uzupełnij) Witrochromia (Uzupełnij) Fondi d'oro (Uzupełnij) Malowanie emalią (Uzupełnij).

Barwienie w masie polega na dodaniu do szkła odpowiednich składników powodujących zabarwienie masy szklanej. Swej barwie zawdzięcza ono dodatkowe walory estetyczne jak i właściwości przeciwsłoneczne.

Witrochromia polega na ozdobieniu szkła farbami olejnymi lub klejowymi.

Fondi d'oro to zdobienie lub złocenie zatopione między dwiema warstwami szkła.

Malowanie emalią polega na malowaniu powierzchni szkła farbami emaliowanymi za pomocą pędzla. Po wyschnięciu emalii ogrzewano ją do temperatury mięknięcia podobrazia. Pozwalało to na stopienie spoiwa farby z podobraziem.

RWeWvqoZgXHyo

Ćwiczenie 1

Dopasuj kation, pierwiastek lub związek do odpowiedniej barwy szkła. Ce er trzy plus Możliwe odpowiedzi: 1. brązowy, 2. zielony, 3. niebieski, 4. czerwony, 5. fioletowy eN i dwa plus Możliwe odpowiedzi: 1. brązowy, 2. zielony, 3. niebieski, 4. czerwony, 5. fioletowy Ce u 2 plus Możliwe odpowiedzi: 1. brązowy, 2. zielony, 3. niebieski, 4. czerwony, 5. fioletowy Au Możliwe odpowiedzi: 1. brązowy, 2. zielony, 3. niebieski, 4. czerwony, 5. fioletowy eM en 3 plus Możliwe odpowiedzi: 1. brązowy, 2. zielony, 3. niebieski, 4. czerwony, 5. fioletowy

R19QujppsVmRM

Ćwiczenie 2

Na jakich stopniach utlenienia może występować uran? Możliwe odpowiedzi: 1. czwarty, piaty, szósty 2. pierwszy, drugi, szósty 3. minus pierwszy, drugi, trzeci

R1YKN0z8zG7bJ

Ćwiczenie 3

Spośród podanych poniżej wybierz zdania z prawidłowymi informacjami. Możliwe odpowiedzi: 1. Pierwiastki bloku f mogą być używane w celu barwienia szkła., 2. Pierwiastki bloku d zawsze dają bezbarwne szkło., 3. Żelazo to pierwiastek bloku s., 4. Siarczek żelaza barwi szkło na brązowo, a siarczek kadmu nadaje żółtą barwę.

Przeczytaj

Sprawdź się

Symulacja interaktywna