Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Przyjrzyj się symulacji interaktywnej. Wskaż związek między ukształtowaniem powierzchni a budową geologiczną.

Zapoznaj się z opisem symulacji interaktywnej. Wskaż związek między ukształtowaniem powierzchni a budową geologiczną.

Rsuzc0xKkDhNn
(Uzupełnij).
1
Symulacja 1

Przesuwaj suwak u dołu, aby poruszać się po symulacji ukształtowania powierzchni i budowy geologicznej

R1A7TwzsdCZLQ1
Symulacja dotyczy ukształtowania terenu Polski. Slajd 1. Ukształtowanie terenu Polski ma charakter pasowy. Zarówno oddziaływanie procesów endogenicznych, jak i egzogenicznych przyczyniło się do kształtowania terenu naszego kraju. Na mapie Polski na południu zaznaczono Karpaty - góry młode, nad nimi kotliny podkarpackie i wyżyny. Na południowym‑zachodzie są Sudety - stare góry. Powyżej pasma wyżyn jest szeroki pas nizin przechodzący w pas pojezierzy - szeroki na zachodzie, zwężający się w kierunku północno‑wschodnim. Na północy, wzdłuż wybrzeża, jest wąski pas pobrzeża. Slajd 2. Pas pobrzeży kształtowany jest nieustannie przez siłę fal morskich oraz procesy eoliczne. Typowymi formami ukształtowania powierzchni są plaże, klify, wydmy, mierzeje, zatoki i tym podobne. Na zdjęciu jest morski brzeg, leżą na nim średniej wielkości głazy. Slajd 3. Pas pojezierzy oraz form glacjalnych został ukształtowany w czasie zlodowaceń plejstoceńskich. O działalności rzeźbotwórczej lądolodu świadczą formy akumulacyjne i erozyjne występujące na tym terenie np: moreny, ozy, kemy, pradoliny, drumliny i inne. Zdjęcie Przedstawia jezioro. Na pierwszym planie jest pole kukurydzy, a obok rośnie trawa. Slajd 4. Niziny Polskie występują w obrębie krajobrazu staroglacjalnego, ponieważ większość form polodowcowych została już zerodowana i zdenudowana. Na dużych głębokościach występują osady i fałdowania z mezozoiku i paleozoiku, które zostały przykryte grubą warstwą osadów kenozoicznych pochodzących z akumulacji rzecznej, wiatrowej i lodowcowej. Zdjęcie przedstawia rozległą łąkę z kwitnącym mniszkiem lekarskim. Kwiaty mniszka są żółte. Slajd 5. Najstarsze góry występujące w pasie wyżyn – Góry Świętokrzyskie – zostały sfałdowane w orogenezie kaledońskiej i odmłodzone podczas orogenezy hercyńskiej. Ukształtowanie terenu w tym miejscu jest powiązane z budową podłoża, np. Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska – wapienie, krasowienie, Wyżyna Lubelska – lessy, wąwozy lessowe. Zdjęcie przedstawia góry pasmo górskie porośnięte drzewami. W dolinie stoją domy. Slajd 6. Kotliny zostały ukształtowane podczas orogenezy alpejskiej. Wówczas doszło do zapadnięcia się części terenu i powstania obniżeń. Zdjęcie przedstawia jezioro, którego brzeg porasta las. Slajd 7. Sudety zostały sfałdowane podczas orogenezy hercyńskiej. Podczas orogenezy alpejskiej powstały liczne zręby i uskoki na terenie tych gór. W tym czasie wypiętrzyły się Karpaty. Na zdjęciu jest rzeka. Nad brzegiem stoją pionowe, jasne formacje skalne. Pomiędzy nimi na zboczach rosną drzewa.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.