Zdjęcie przedstawia głowę jasnobrązowej kozy. Zwierzę ma dwa rogi, odstające uszy, patrzy wprost. Tło jest zielone, rozmyte.
Zdjęcie przedstawia głowę jasnobrązowej kozy. Zwierzę ma dwa rogi, odstające uszy, patrzy wprost. Tło jest zielone, rozmyte.
Świat bajek
Koza
Źródło: a. nn., domena publiczna.
Sytuacja bez wyjścia. „Lis i kozieł” Adama Mickiewicza
Warto wiedzieć!
Alegoria w bajkach jest jednym z najważniejszych środków stylistycznych, stosowanych przez pisarzy i poetów. Pomaga zwrócić uwagę czytelnika na uniwersalneuniwersalnyuniwersalne prawdy o życiu, świecie czy naturze człowieka. Sięgając po alegorię, twórca może być pewny, że zostanie ona odebrana i poprawnie zinterpretowana przez odbiorcę. Alegoria oprócz swojego znaczenia dosłownego ma jeszcze inne, ukryte i domyślne, ale ściśle określone, stałe, przypisane tradycją znaczenie, np.: sowa zawsze oznacza mądrość, osioł - głupotę, mrówka - pracowitość. Bajkopisarze chętnie posługiwali się alegorią, opisując zachowania zwierząt, opowiadali o ludziach, piętnowali ich przywaryprzywaryprzywary i błędy. Kontrastowe zestawienie postaci, pomagało w odczytaniu uniwersalnychuniwersalnyuniwersalnych treści. Unikali w ten sposób moralizowaniamoralizowaćmoralizowania i natrętnego dydaktyzmudydaktyzmdydaktyzmu.
Polecenie 1
Przyjrzyj się ilustracji do bajki Lis i kozieł. Jak myślisz, o czym będzie ta opowieść?
R16Hk15rsuiq7
(Uzupełnij).
Polecenie 1
Zapoznaj się z opisem ilustracji Lis i kozieł. Jak myślisz, o czym będzie ta opowieść? Zapisz swoją odpowiedź.
R1JV4IuefM61U
(Uzupełnij).
RynOwtaLWTA5z
Czarno‑biała ilustracja przedstawia na pierwszym planie lisa wyskakującego ze studni po rogach kozy tkwiącej na jej dnie. W tle, za ukazaną w lewym dolnym narożniku okrągłą kamienną studnią, rozpościera się pagórkowaty krajobraz z wijącą się w dal drogą. Wzniesienia gdzieniegdzie porastają mniejsze i większe zgrupowania drzew, obfitsze z lewej strony kompozycji. Z prawej strony, na tle zaciągniętego chmurami nieba zajmującego górną część grafiki, wznoszą się ścięte szczyty stromych, skalistych gór. U ich podnóża pasą się i przechadzają nienaturalnie duże dzikie zwierzęta. Ukazane w górnym lewym narożniku słońce. Jego promienie oświetlają zabudowania znajdującego się poniżej miasta.
Ilustracja do bajki Ezopa Lis i kozieł w przekładzie i parafrazie J. Ogilby
Źródło: Wenceslas Hollar, Londyn 1668, 1673 lub 1675, domena publiczna.
Polecenie 2
Przeczytajcie bajkę Adama Mickiewicza Lis i kozieł z podziałem na role. Wypisz postacie, występujące w bajce. Podziel narrację na części i przydziel role kilku narratorom.
RiVWtl3sMcbZG
Lis i koziełAdam Mickiewicz
Adam MickiewiczLis i kozieł
Już był w ogródku, już witał się z gąską; Kiedy, skok robiąc, wpadł w beczkę wkopaną, Gdzie wodę zbierano; Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząskoj0000008I7B5v22_000tp001grząsko: Studnia na półczwarta łokciaj0000008I7B5v22_000tp002półczwarta łokcia, Za wysokie progi Na lisie nogi; Zrąbj0000008I7B5v22_000tp003Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibićj0000008I7B5v22_000tp004wścibić paznokcia. Postaw się teraz w tego lisa położeniu! Inny zwierz pewno załamałby łapy I bił się w chrapyj0000008I7B5v22_000tp005chrapy, Wołając gromu, ażeby go dobił: Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła. Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę. Jakoż wkrótce ujrzał kozła, Stojącego tuż nad zrębem I patrzącego z ciekawością w studnię. Lis wnet spuścił pysk na dno, udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce I tak sam do siebie szepce: 'Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukaćj0000008I7B5v22_000tp006zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!' Kozioł, który tam właśnie przyszedł wody szukać: 'Ej! – krzyknął z góry – ej, ty ryżyj0000008I7B5v22_000tp007ryżykudłaj0000008I7B5v22_000tp008kudła, Waraj0000008I7B5v22_000tp009Wara od źródła!' I hop w dół. Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi.
CART6 Źródło: Adam Mickiewicz, Lis i kozieł, [w:] tegoż, Antologia bajki polskiej, Wrocław 1983, s. 436–437.
Ćwiczenie 1
Opisz sytuację, która miała miejsce przed punktem zwrotnym (zanim lis ujrzał kozła).
R14wKmtZqnrBR
(Uzupełnij).
Punktem zwrotnym określa się na przykład jakieś wydarzenie, po którym sytuacja ulega zmianie.
Lis wybrał się do wsi, aby złapać gęś na obiad. Zobaczył ją w ogrodzie, zakradł się bardzo blisko. Wystarczyło tylko wykonać skok. Niestety nie zauważył beczki wkopanej w ziemię. Skoczył i wpadł do niej. Nie mógł się wydostać, gdyż ściany były śliskie, gładkie i wysokie.
R1K59rd27oRKY
Ćwiczenie 2
Dopasuj do cytatów odpowiednie zdania lub wyrażenia. określił wysokość beczki Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” ocenił, że nie da się wyskoczyć Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” sprawdził gładkość ścian Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” uspokoił się i zaczął myśleć, jak wydostać się z beczki Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” zobaczył kozła Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” zorientował się, że chce mu się pić Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” udał, że pije wodę Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” wychwalał, niby do siebie, smak wody Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” wyskoczył Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce”
Dopasuj do cytatów odpowiednie zdania lub wyrażenia. określił wysokość beczki Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” ocenił, że nie da się wyskoczyć Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” sprawdził gładkość ścian Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” uspokoił się i zaczął myśleć, jak wydostać się z beczki Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” zobaczył kozła Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” zorientował się, że chce mu się pić Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” udał, że pije wodę Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” wychwalał, niby do siebie, smak wody Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce” wyskoczył Możliwe odpowiedzi: 1. „Lis wnet spuścił pysk na dno”,, 2. „Lis mu na kark, a z karku na rogi, A z rogów na zrąb i w nogi”., 3. „Zrąb tak gładki, że nigdzie nie wścibić paznokcia”., 4. „Ani pomyśleć o wyskoczeniu. Chociaż wody nie było i nawet nie grząsko: Studnia na półczwarta łokcia,”, 5. „I tak sam do siebie szepce: «Oto mi woda, takiej nie piłem, jak żyję! Smak lodu, a czysta cudnie. Chce mi się całemu spłukać, Ale mi ją szkoda zbrukać, Szkoda! Bo co też to za woda!»”, 6. „Za czym maca wkoło zębem, A patrzy w górę”., 7. „Nasz lis takich głupstw nie robił; Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła”., 8. „Za wysokie progi Na lisie nogi;”, 9. „udając, że pije; Cmoka mocno, głośno chłepce”
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 3
Określ, na czym polegał pomysł lisa.
RTu3k4tbcDzOr
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na to, czyją obecność wykorzystał lis.
Lis wykorzystał pojawienie się kozła. Wymyślił, że, skacząc mu na kark, a później na rogi, będzie w stanie wydostać się z beczki.
Ćwiczenie 4
Podaj inne rozwiązania, które można by było zastosować w sytuacji, w jakiej znalazł się lis.
R1SVl3ojUF7ZQ
(Uzupełnij).
Zastanów się nad tym, czy lis miał inne możliwości, aby wydostać się z beczki.
Przykładowe rozwiązania, które mógłby zastosować lis:
wzywać pomocy,
rozpocząć rozmowę z kozłem, która mogłaby zaowocować pomysłem, jak go uwolnić,
zapytać kozła, czy nie mógłby sprowadzić pomocy.
Ćwiczenie 5
Oceń, który z pomysłów jest najbardziej prawdopodobny.
RtYckLgjhTFmK
(Uzupełnij).
Zastanów się, co w takiej sytuacji mogłoby być dla lisa najbardziej rozsądne.
Najbardziej realnym pomysłem wydaje się rozmowa lisa z kozłem. Nie wiemy, co mógłby dać taki dialog i jakimi pomysłami zaowocować, ale na pewno lis mógłby poprosić o pomoc kozła.
RnjhRFK3Cmnl2
Ćwiczenie 6
Przyporządkuj cechy lisa i kozła do odpowiedniej fotografii, a następnie ułóż je w kolejności alfabetycznej.
Przyporządkuj cechy lisa i kozła do odpowiedniej fotografii, a następnie ułóż je w kolejności alfabetycznej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 6
Na podstawie bajki Adama Mickiewicza określ cechy lisa i kozła.
R19MY3rgsTOQ8
(Uzupełnij).
Zastanów się, jakim zwierzęciem okazał się w bajce lis, a jakim kozioł.
Cechy kozła:
naiwny,
bezmyślny,
nieprzewidujący,
impulsywny,
samolubny,
dający się wykorzystywać,
ciekawski.
Cechy kozła:
cwany,
bystry,
sprytny,
niepoddający się,
ucieka się do kłamstwa.
RhiAh5fv42iYk
Ćwiczenie 7
Połącz wyraz w pary, dobierz tak cechy lisa i kozła, aby tworzyły parę: cecha + antonim.
Połącz wyraz w pary, dobierz tak cechy lisa i kozła, aby tworzyły parę: cecha + antonim.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8
Wyjaśnij, dlaczego lis nie wpada w panikę w trudnej sytuacji.
R1MYkyS2VQA4o
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na zdanie w utworze mówiące o lisie: 'Wie, że rozpaczać jest to zło przydawać do zła'.
Lis nie wpada w panikę w trudnej sytuacji, ponieważ nie chce jej jeszcze bardziej pogarszać oraz przysparzać sobie dodatkowych problemów.
Ćwiczenie 9
Wypisz z utworu epitety i określ ich funkcję.
R1aztrsBPpPK7
(Uzupełnij).
Epitet to wyraz będący określeniem rzeczownika.
Epitety występujące w bajce: wysokie progi, lisie nogi, ryży kudła, beczka wkopana, zrąb gładki. Epitety, określając rzeczowniki, pomagają nam wyobrazić sobie, jak ktoś lub coś wygląda.
Ćwiczenie 10
Wypisz z utworu wyraz dźwiękonaśladowczy i określ jego funkcję.
R1NNMn5pqCKj4
(Uzupełnij).
Wyraz dźwiękonaśladowczy naśladuje dźwięk lub go opisuje.
Wyraz dźwiękonaśladowczy użyty w utworze: 'hop'. Zastępuje on czasownik.
R1a9AjHzF9CyE
Ćwiczenie 11
znaleźć się w sytuacji bez wyjścia Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. znaleźć się w rozpaczliwej sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. szukać wyjścia z trudnej sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. znaleźć się w opłakanej sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. pogorszyć swoją sytuację Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. spojrzeć trzeźwo na sytuację Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. czuć się panem sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. panować nad sytuacją Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
znaleźć się w sytuacji bez wyjścia Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. znaleźć się w rozpaczliwej sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. szukać wyjścia z trudnej sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. znaleźć się w opłakanej sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. pogorszyć swoją sytuację Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. spojrzeć trzeźwo na sytuację Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. czuć się panem sytuacji Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. panować nad sytuacją Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1G0eaitYvEtA
Ćwiczenie 12
Nauczyciel całkowicie 1. panował nad sytuacją w klasie.
Nauczyciel całkowicie 1. panował nad sytuacją w klasie.
Synonim jest to wyraz o podobnym lub takim samym znaczeniu. Możliwe odpowiedzi: 1. załamanie, 2. lament, 3. uczuciowość, 4. żałość, 5. beznadziejność, 6. trudność
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
j0000008I7B5v22_000tp002
półczwarta łokcia – trzy i pół łokcia; łokieć ma około 0,5 metra
j0000008I7B5v22_000tp003
zrąb – brzeg, krawędź czegoś
j0000008I7B5v22_000tp006
zbrukać – zbrudzić, zanieczyścić
j0000008I7B5v22_000tp007
ryży – rudy
j0000008I7B5v22_000tp008
kudła – tu: zwierzę, o długiej, potarganej sierści; kudłacz
j0000008I7B5v22_000tp001
grząski – taki, w którym się grzęźnie, zapada; bagnisty, błotnisty
j0000008I7B5v22_000tp004
wścibić – wetknąć
j0000008I7B5v22_000tp005
chrapa – część górnej wargi okalająca nozdrza u niektórych zwierząt
j0000008I7B5v22_000tp009
Wara! – wykrzyknik wyrażający zakaz zbliżania się do kogoś lub czegoś
Znajdź w tekście Adama Mickiewicza złotą myśl i ją zinterpretuj.
R1eDMdMn8vXgW
(Uzupełnij).
Złota myśl jest to krótka, mądra sentencja wyrażająca jakąś ogólną prawdę np. o człowieku i jego naturze.
Złotą myślą w tekście Adama Mickiewicza jest zdanie: '[...] rozpaczać jest to zło przydawać do zła'. Ta sentencja wskazuje na to, że nie wolno poddawać się rozpaczy, ponieważ wtedy można wpaść w jeszcze większe tarapaty.
Ćwiczenie 17
Wyszukaj w tekście Adama Mickiewicza zdanie, które mogłoby być złotą myślą. Zapisz je poniżej, a następnie zinterpretuj.
R11shGFPhkvoo
(Uzupełnij).
Złota myśl jest to krótka, mądra sentencja wyrażająca jakąś ogólną prawdę np. o człowieku i jego naturze.
Złotą myślą w tekście Adama Mickiewicza jest zdanie: '[...] rozpaczać jest to zło przydawać do zła'. Ta sentencja wskazuje na to, że nie wolno poddawać się rozpaczy, ponieważ wtedy można wpaść w jeszcze większe tarapaty.
R45iyiky1bthM
Ćwiczenie 18
Nauczyciel całkowicie 1. panował nad sytuacją w klasie.
Nauczyciel całkowicie 1. panował nad sytuacją w klasie.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Słownik
dydaktyzm
dydaktyzm
pouczanie, moralizowanie; dążenie do kształtowania u kogoś właściwych postaw lub poglądów poprzez pouczanie go lub dawanie wzorów do naśladowania
moralizować
moralizować
prawić morały, pouczać
przywary
przywary
ujemne cechy charakteru; wady
uniwersalny
uniwersalny
powszechny, ogólny; mogący mieć wszechstronne zastosowanie; obejmujący całość, dotyczący wszystkiego lub wszystkich
