Terroryzm

W celu zrozumienia poniższego materiału odszukaj podstawowe wiadomości dotyczące zagrożeń czasu pokoju i wojny, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów pozapaństwowych. Zwróć uwagę na to, jak ważne jest przestrzeganie właściwych reguł w konfrontacji z zagrożeniami. Możesz skorzystać z następujących e‑materiałów:

1. Zagrożenia w czasie pokojuPZcf0Zr2PZagrożenia w czasie pokoju

2. Zagrożenia w czasie wojnyPqpiaBYvuZagrożenia w czasie wojny

1. Pojęcie terroryzmu

Definicja zawarta w słowniku języka polskiego PWN określa terroryzm jako: planowane i zorganizowane działania pojedynczych osób lub grup usiłujących poprzez stosowanie przemocy, okrucieństwa, zastraszania wymusić na rządach państw i społeczeństwach określone ustępstwa, świadczenia Indeks górny 2Słownik języka polskiego2 Indeks górny koniec^{2Słownik języka polskiego2}.

Próbę zdefiniowania zjawiska terroryzmu podejmowały również organizacje międzynarodowe. Według Komisji Europejskiej terroryzm oznacza wszelkie celowe akty popełnione przez pojedyncze osoby lub organizacje przeciw jednemu lub kilku państwom, ich instytucjom lub ludności, w celu zastraszania oraz poważnego osłabienia lub zniszczenia struktury politycznej, gospodarczej i społecznej kraju. Natomiast zgodnie z definicją zaproponowaną przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, terroryzm to każdy czyn popełniony przez osobę lub grupę osób z udziałem przemocy lub groźby jej użycia przeciwko państwu, jego instytucjom, ludności w ogólności lub konkretnym jednostkom, motywowanym przez separatystyczne aspiracje, ekstremistyczne koncepcje ideologiczne, fanatyzm lub irracjonalne i subiektywne czynniki, zorientowany na stworzenie klimatu terroru wśród osób publicznych, określonych jednostek lub grup w społeczeństwie.

R1GTuIIJtrBR0

Zdjęcie przedstawia moment zderzenia samolotów z wieżami WTC w Nowym Jorku w 2001 roku. Górna część pierwszej wieży otoczona jest kłębami czarnego dymu i płomieniami ognia. Druga wieża, stojąca za pierwszą, jest zniszczona poniżej dachu. Górną część drugiej wieży zakrywa gęsty czarny dym unoszący się w lewą stronę. Wokół budynków spadają kawałki szkła i fasady.

Powyższe definicje świadczą o braku jednego uniwersalnego wyjaśnienia zjawiska terroryzmu. Mimo to na potrzeby niniejszej lekcji warto przyjąć ogólną definicję terroryzmu przedstawioną w Słowniku terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego Akademii Obrony Narodowej (obecnie Akademii Sztuki Wojennej) w Warszawie. Zgodnie z jej treścią terroryzm to: różnie umotywowane ideologicznie, planowane i zorganizowane działania pojedynczych osób lub grup, skutkujące naruszeniem istniejącego porządku prawnego, podjęte w celu wymuszenia od władz, państw i społeczeństw określonych zachowań i świadczeń, często naruszające dobra osób postronnych.

RM82xcChfkrYz

Ilustracja składa się z 2 zdjęć ułożonych obok siebie. Zdjęcie po lewej przedstawia pomnik w kształcie pionowo ustawionego walca. Walec ma 11 metrów. Jest wykonany ze szkła. Ściany są półprzeźroczyste. Prawe zdjęcie przedstawia wewnętrzną stronę walca. Ściany od wewnątrz pokryte są tysiącami napisów. Napisy to wszystkie informacje, które pojawiły się po zamachu. Kondolencje, wyznania, informacje na miejscu tragedii.

2. Rodzaje terroryzmu – terroryzm polityczny i terroryzm kryminalny

W literaturze wyróżnia się – w zależności od przyjętych kryteriów – wiele rodzajów terroryzmu. Często stosowanym rozróżnieniem jest podział na terroryzm politycznyterroryzm politycznyterroryzm polityczny i terroryzm kryminalnyterroryzm kryminalnyterroryzm kryminalny. Jak sama nazwa wskazuje, pierwszy z nich motywowany jest celami politycznymi, do których można zaliczyć:

• zmianę elity rządzącej,

• zmianę systemu politycznego (jego podstaw czy też struktury),

• wymuszenie implementacji (wprowadzenia) pewnych rozwiązań prawnych,

• poszerzenie praw lub autonomii danej grupy społecznej,

• oderwanie części terytorium danego państwa i założenie nowego państwa 
  lub przyłączenie do już istniejącego.

RIWJLBk6WgSLi

Zdjęcie przedstawia trzech żołnierzy Irlandzkiej Armii Republikańskiej. Żołnierze stoją przodem do obserwatora zdjęcia. Ubrani w wojskowe mundury, na głowach zielone kominiarki. Każdy trzyma karabin. Lufy karabinów skierowane do góry. Żołnierz stojący z tyłu, pomiędzy dwoma z przodu, ma na głowie czarny beret.

Cechą charakterystyczną terroryzmu kryminalnego jest to, że stanowi on działanie z pobudek materialnych, a nie ideowych. Działania tego rodzaju sprowadzają się zazwyczaj do porwań dla okupu, niszczenia mienia, sabotażu czy też szantażu. Warto w tym miejscu podkreślić, że grupy uprawiające terroryzm polityczny bardzo często stosują również terroryzm kryminalny, z którego czerpią dochody przeznaczane 
na finansowanie działalności politycznej.

R1ZQpyyTYciUj

Zdjęcie przedstawia mężczyznę niosącego dziewczynkę. Mężczyzna ubrany w sweter z kapturem na głowie. Mężczyzna trzyma dziewczynkę prawą ręką na wysokości pasa. Zawieszona na wysokości pasa głowa dziewczynki skierowana w prawą stronę zdjęcia, nogi po lewej stronie. Dziewczynka próbuje się wyrwać, wymachuje rękami i nogami. Mężczyzna idzie w prawą stronę.

Można stwierdzić, że większość działań z zakresu terroryzmu politycznego należy 
do kategorii terroryzmu zbiorowego (celem ataków są w nim zbiorowości ludzkie). Natomiast terroryzm kryminalny jest najczęściej wymierzony w pojedyncze osoby (terroryzm indywidualny). Dzieje się tak dlatego, że takie działanie jest łatwiejsze 
do zorganizowania oraz efektywniejsze, jeśli chodzi o zdobycie określonych dochodów. Porywając jedną osobę, w stosunkowo łatwy sposób można zdobyć pokaźny okup.

3. Wybrane organizacje terrorystyczne na świecie

Terroryzm był obecny na świecie już od najdawniejszych czasów. Skrytobójstwem, jako formą terroryzmu indywidualnego, tj. zamachami na pojedyncze osoby zajmujące wysokie pozycje w społeczeństwie, posługiwały się już w I w. w Izraelu antyrzymskie stronnictwa zelotów i sykariuszy. Za skrytobójstwo należy uznać również udany zamach na Juliusza Cezara, przeprowadzony przez spiskowców 15 marca 44 r. p.n.e. W XIX w. metody terrorystyczne były stosowane bardzo często przez stronnictwa niepodległościowe, na przykład we Włoszech czy Irlandii. Spośród grup terrorystycznych najaktywniejszych w okresie międzywojennym (lata 1918‑1939), należy wymienić anarchistyczną hiszpańską organizację Los Solidarios [czytaj literalnie], Crvenę Pravdę [czytaj Crwenę Prawdę] z Jugosławii, czy też Żelazną Gwardię z Rumunii. W okresie 'zimnej wojny' krwawe zamachy przeprowadzały również Czerwone Brygady we Włoszech, Frakcja Czerwonej Armii (RAF) w Niemczech oraz Irlandzka Armia Republikańska (IRA) w Wielkiej Brytanii.

Dzisiejszy świat także nie jest wolny od takich zorganizowanych grup, które nie tylko jawnie przyznają się do swojej działalności, ale również przeprowadzają coraz krwawsze akcje, odbierając życie ogromnej liczbie niewinnych ludzi.

4. Zapobieganie terroryzmowi i metody jego zwalczania

Współcześnie wypracowano 4 sposoby walki z różnego rodzaju organizacjami terrorystycznymi. Warto jednak podkreślić, że żaden z nich nie jest uniwersalny, każdy ma swoje zalety oraz wady. Z tego względu wykorzystanie odpowiedniego rozwiązania powinno być poprzedzone wnikliwą analizą konkretnego przypadku.

Jedną z metod jest bezpośrednia walka, zarówno z pojedynczymi terrorystami, jak i organizacjami, która może przybrać formę działań ochronnych lub ofensywnych. Pierwsze mogą być realizowane poprzez wzmacnianie ochrony zagrożonych obiektów (np. budynków rządowych i lotnisk) oraz osób (np. prominentnych polityków i wpływowych biznesmenów). Drugie natomiast, mogą obejmować operacje policji 
lub sił zbrojnych, prowadzące do aresztowania osób podejrzanych o planowanie i realizację działań terrorystycznych, rozbicia struktur organizacji terrorystycznych czy też udaremnienia zamachów. Przedsięwzięcia związane z walką bezpośrednią są działaniami wszechstronnymi. Angażują one siły policyjne, wojskowe, służby specjalne, ratownicze i pozostałe struktury państwowe, w związku z czym wymagają specjalistycznej koordynacji i dokładnego planowania.

R1Kx8MvcmXh9d

Zdjęcie przedstawia starcie wojska z terrorystami. Słoneczny letni dzień w rejonie Bliskiego Wschodu. Na pierwszym planie dwaj żołnierze. Żołnierze wyposażeni w karabiny maszynowe i wyrzutnie. Żołnierz po lewej schowany za wozem pancernym. Żołnierz po prawej trzyma wyrzutnię na prawym ramieniu. Po prawej wóz pancerny.

R9w4e1DKoonUi

Zdjęcie przedstawia rezultat akcji schwytania terrorysty. Bliski Wschód. Asfaltowa droga na obrzeżach miasta. Po prawej stronie drogi wóz bojowy i dwóch żołnierzy stojących obok wozu. Po lewej żołnierz obserwujący teren. Na kamienistym poboczu siedzi schwytany związany terrorysta. W głębi zdjęcia słupy wysokiego napięcia.

Inne rozwiązanie polega na likwidacji przyczyn zagrożenia. Jest to niezwykle trudne, gdyż współczesny terroryzm to zjawisko bardzo skomplikowane. Niełatwo określić pobudki terrorystów – bardzo rzadko mają one charakter obiektywny, tzn. rzadko są wyraźnie obserwowalne i dotyczą np. niedemokratycznego reżimu politycznego, kryzysu gospodarczego czy też zewnętrznej agresji. U podłoża współczesnego terroryzmu często leżą radykalne poglądy terrorystów, wyznawane przez nich teorie, a niekiedy również ich zaburzenia psychiczne.

Kolejna metoda walki z terroryzmem koncentruje się na utrudnianiu terrorystom zdolności do działania. Polega na ograniczaniu i likwidacji źródeł ich finansowania, dostaw broni i materiałów wybuchowych, powstrzymywaniu propagandy oraz procesów rekrutacji nowych członków. Wydaje się, że sposób ten jest dzisiaj najczęściej wykorzystywany w odniesieniu do terroryzmu międzynarodowego. Metodę tę przedstawiono obrazowo poniżej.

R1L5d9CtXh2fc

Zdjęcie przedstawia przechwycenie nielegalnej broni. Słoneczny letni dzień. Czterech żołnierzy pilnuje przechwyconej broni w małej wiosce w Azji. Na pierwszym planie pudełka z nielegalną bronią. W tle, na placu przed wiejskim glinianym domem, żołnierze stoją trzymając karabiny.

Następny sposób to oddziaływanie na intencje terrorystów polega na przekonywaniu ich, aby nie podejmowali ataków, choć są w stanie je wykonać. Może przybrać formę ustępstw lub zdecydowanej polityki antyterrorystycznej. W obu przypadkach metoda ta może przynieść skutek odwrotny do zamierzonego – ustępstwa mogą być uznane za oznakę słabości i zachęcić zamachowców do realizacji ich planów. Mogą oni uznać, że osiągnięcie celów jest w takiej sytuacji bardziej prawdopodobne, a zdecydowana polityka antyterrorystyczna może zostać uznana jako przejaw wrogości i zmobilizować terrorystów do bardziej okrutnego działania.

Warto zwrócić uwagę na najnowsze działania Unii Europejskiej w tym zakresie. Po roku 2015, a więc po roku dużego nasilenia działalności terrorystycznej w Europie, podjęto szereg działań mających na celu wzmocnienie Unii w odniesieniu do tego zjawiska. Wśród najważniejszych należy wymienić:

• usprawnienie wymiany informacji;

• wzmocnienie kontroli na granicach zewnętrznych;

• przeciwdziałanie radykalizacji w internecie (np. nawoływaniu do skrajnych działań);

• zaostrzenie kontroli broni;

• ucyfrowienie współpracy sądowej (informatyzacja);

• kryminalizacja przestępstw terrorystycznych;

• odcinanie źródeł finansowania terroryzmu;

• zharmonizowanie wykorzystania danych pasażerów lotniczych;

• zacieśnienie współpracy z państwami spoza UEIndeks górny 333 Indeks górny koniec³³³.

RPZWX4uBeUgZ3

Zdjęcie przedstawia George’a Busha w trakcie przemówienia. Prezydent Bush stoi za mównicą. Ubrany w czarny płaszcz wygłasza przemówienie. W tle siedzą politycy, wojskowi. Wszyscy ubrani na czarno. Niektóre osoby mają czarne okulary. Na ścianie, w głębi zdjęcia, rozwieszona duża flaga amerykańska. Biało‑czerwone poziome pasy. Powyżej niebieski prostokąt z białymi pięcioramiennymi gwiazdami.

Polecenie 2

Zidentyfikuj miejsce zamachu przedstawione poniżej i znajdź jak najwięcej informacji na temat tego wydarzenia. Jaki wpływ miało ono na politykę wewnętrzną i zagraniczną Polski? Uzasadnij odpowiedź.

RkH3rb0bZ6lV8

Kolorowe zdjęcie z góry, przedstawia puste miejsce po ataku na wieże WTC. Miejsce znajduje się w centrum Nowego Jorku. Wokół miejsca gdzie stały 2 wieże znajdują się budynki. Niektóre częściowo nadpalone i zniszczone. Miejsce jest puste, pokryte gruzem, wygiętymi metalowymi resztkami budynku. Nad zwałami gruzu unosi się biały przeźroczysty dym.

RRyn3h2WInQmB

(Uzupełnij).

Pokaż przykład

Wydarzenie miało najbardziej doniosłe skutki w zakresie polskiej polityki zagranicznej - przyczyniło się do włączenia państwa polskiego w międzynarodową koalicję walczącą z terroryzmem. Jeżeli chodzi o politykę wewnętrzną Polski, wpłynęło m.in. na zmianę poglądów odnośnie bezpieczeństwa państwa, a przez to stało się przyczynkiem do zmian odnośnie bezpieczeństwa wewnętrznego, w tym zmian prawnych.

Zastanów się lub sprawdź w dostępnych Ci źródłach, jaki wpływ miały zamachy z 11 września 2001 roku na polską politykę zagraniczną i wewnętrzną ?

R13RDCPlk3Vva

(Uzupełnij).

5. Postępowanie w razie zagrożenia terrorystycznego

Zagrożenie terrorystyczne nie pojawia się w momencie nagłośnienia przez media zamachów, wybuchów czy innych, bezpośrednich ataków na ludność cywilną. Wydarzenia te są skrupulatnie przygotowywane i właśnie na tym etapie należy upatrywać początku zagrożenia terrorystycznego.
Wszelkie przygotowania prowadzi się w tajemnicy także po to, by uzyskać element zaskoczenia i ustrzec terrorystów przed zdemaskowaniem takich przygotowań. Tylko dzięki doskonałemu wywiadowi oraz odpowiednio szybkiej reakcji można skutecznie przeciwstawić się zagrożeniu terroryzmem, dlatego w swoim bezpośrednim otoczeniu należy zwracać szczególną uwagę na:

• osoby, które przez dłuższy czas obserwują, fotografują lub filmują obiekty, które mogłyby być celem zamachu, np. lotniska, stacje metra, centra handlowe lub kościoły,

• częste spotkania nietypowo zachowujących się osób, organizowane w wynajętych mieszkaniach,

• nagłą zmianę zachowania i stylu życia sąsiadów – w szczególności wypowiedzi, które mogą świadczyć o przyjęciu przez nich radykalnych poglądów,

• nietypowe zachowania obcych ludzi, np. nieuzasadnione próby dotarcia 
  do planów budynków, czy też wynoszenie różnego rodzaju dokumentacji.

Polecenie 3

Obejrzyj film. Jakie elementy zachowania uczestników meczu oraz służb zadecydowały o powodzeniu akcji i uratowaniu życia kilkuset osób?

Ro5KS3mxNNc9p

Na początku filmu przedstawione jest ujęcie na sektor zajmowany przez kibiców, w którym pozostawiona została torba z niezidentyfikowaną zawartością. Jeden z kibiców postanowił poinformować pracownika ochrony stadionu. W dalszej części filmu zostają powiadomione odpowiednie służby oraz następuje ewakuacja wszystkich obecnych na stadionie. Przy pomocy odpowiednich narzędzi wspomniane służby wynoszą z obiektu podejrzaną paczkę. W końcowym fragmencie filmu następuje bezpieczna detonacja ładunku wybuchowego znajdującego się w paczce.

Na początku filmu przedstawione jest ujęcie na sektor zajmowany przez kibiców, w którym pozostawiona została torba z niezidentyfikowaną zawartością. Jeden z kibiców postanowił poinformować pracownika ochrony stadionu. W dalszej części filmu zostają powiadomione odpowiednie służby oraz następuje ewakuacja wszystkich obecnych na stadionie. Przy pomocy odpowiednich narzędzi wspomniane służby wynoszą z obiektu podejrzaną paczkę. W końcowym fragmencie filmu następuje bezpieczna detonacja ładunku wybuchowego znajdującego się w paczce.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/Ro5KS3mxNNc9p

Na początku filmu przedstawione jest ujęcie na sektor zajmowany przez kibiców, w którym pozostawiona została torba z niezidentyfikowaną zawartością. Jeden z kibiców postanowił poinformować pracownika ochrony stadionu. W dalszej części filmu zostają powiadomione odpowiednie służby oraz następuje ewakuacja wszystkich obecnych na stadionie. Przy pomocy odpowiednich narzędzi wspomniane służby wynoszą z obiektu podejrzaną paczkę. W końcowym fragmencie filmu następuje bezpieczna detonacja ładunku wybuchowego znajdującego się w paczce.

Rwgd6VXDtKRDT

(Uzupełnij).

Pokaż rozwiązanie

O powodzeniu akcji zadecydowała czujność kibiców i powiadomienie służb stadionowych o podejrzanej walizce leżącej na trybunach. Bardzo ważne było zachowanie przez uczestników wydarzenia spokoju i rozpoczęcie ewakuacji zgodnie z wytycznymi przekazywanymi ze stadionowych głośników. Pomoc ludzi, a następnie służb medycznych, które szybko pojawiły się na miejscu, pozwoliła zminimalizować ryzyko utraty zdrowia lub życia. Po ewakuacji trybuna i walizka zostały sprawdzone przez funkcjonariuszy z psem. Walizka została zabrana przez saperów ze stadionu i bezpiecznie zdetonowana.

Jak już wspomniano, ataki terrorystyczne przygotowywane są w tajemnicy. Ich bezpośrednim celem są najczęściej miejsca, gdzie znajduje się duża liczba ludzi, np.: galerie handlowe, środki transportu publicznego czy obiekty, w których odbywają się imprezy masowe. Znajdując się w takich miejscach, należy zwracać szczególną uwagę na oznaki wskazujące na bezpośrednie zagrożenie atakiem terrorystycznym, którymi są:

• podejrzane lub nietypowo zachowujące się osoby, np. zdenerwowane bez wyraźnej przyczyny, próbujące zostawić pakunki w miejscach publicznych,

• przedmioty pozostawione bez opieki w miejscach publicznych, np. teczki, paczki,

• samochody, zwłaszcza furgonetki, pozostawione poza wyznaczonymi miejscami lub bardzo blisko skupiska ludzi.

W przypadku dostrzeżenia niepokojących oznak nie powinno się podejmować samodzielnie żadnych działań. Należy stosować się do następujących reguł:

• trzeba powiadomić odpowiednie służby (policję, straż miejską, straż pożarną) 
  lub administratora danego obiektu,

• nie należy rozpowszechniać informacji o podejrzeniu – może ona spowodować niepotrzebną panikę,

• nie powinno się próbować obezwładnić lub prowokować podejrzanych osób - należy je dyskretnie obserwować i starać się zapamiętać jak najwięcej szczegółów dotyczących ich wyglądu i zachowania.

RaBFfxfxOPv2S

Zdjęcie przedstawia pozostawioną reklamówkę na przystanku tramwajowym. Reklamówka zawiera nieznaną zawartość. W głębi zdjęcia czekający pasażerowie. Po prawej stronie zdjęcia żółto-czerwony tramwaj.

Zgłaszając informację o zagrożeniu, należy podać następujące dane:

• swoje imię i nazwisko oraz numer telefonu,

• rodzaj zagrożenia i wskazujące na nie przesłanki (podejrzane osoby, pozostawiony bez opieki pakunek, uzyskana informacja),

• adres zagrożonego obiektu lub miejsca oraz możliwie dokładny opis zarówno podejrzanych osób, jak i innych przesłanek wskazujących na zagrożenie.

Jedną z metod działania terrorystów jest branie zakładników. Zakładnikiem może stać się każda przypadkowa osoba. Jeżeli znajdziesz się w takiej sytuacji, należy postępować według następujących reguł:

• jeżeli było słychać strzały w miejscu, gdzie się znajdujesz – nie uciekaj, przyjmij (jeżeli to możliwe) pozycję leżącą za najbliższą osłoną (biurkiem, szafą itp.),

• unikaj dłuższego kontaktu wzrokowego z terrorystą – to wzbudza agresję,

• nie odwracaj się do niego tyłem,

• stosuj się do poleceń terrorystów, ale nie wykonuj gwałtownych ruchów,

• nie prowokuj terrorystów (nie obrażaj ich ani nie używaj obraźliwych zwrotów),

• staraj się zwrócić uwagę terrorystów, że mają do czynienia z człowiekiem, 
  a nie przedmiotem,

• staraj się zachować spokój i nie panikuj – znajdź postawę pośrednią pomiędzy agresją, pasywnością i uległością,

• pytaj o pozwolenie dotyczące np. pójścia do toalety, wstania czy otworzenia torby,

• na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste,

• pamiętaj, że wśród pozostałych zakładników może znajdować się wtyczka – osoba współpracująca z terrorystami,

• nie blokuj drogi ucieczki terrorystów,

• staraj się zapamiętać jak najwięcej szczegółów dotyczących porywaczy i otoczenia – informacje te mogą być pomocne dla odpowiednich służb.

RD8dXTHq9q2y4

Zdjęcie przedstawia terrorystów w budynku szkoły. Duża sala szkolna z krzesłami ułożonymi w rzędach. Na krzesłach siedzą uczniowie. Wszyscy pochyleni do przodu. Ręce splecione nad głową. Czterej terroryści w czarnych kominiarkach chodzą między uczniami. W rękach trzymają karabiny. W głębi 2 terrorystów pilnuje wejścia do pomieszczenia z uczniami. Uczniowie są zakładnikami terrorystów.

W niektórych przypadkach odpowiednie służby mogą zdecydować się na zorganizowanie operacji antyterrorystycznej w celu eliminacji zagrożenia. Wówczas:

• nie uciekaj z miejsca zdarzenia, nie wykonuj gwałtownych ruchów, gdyż możesz zostać uznany za terrorystę,

• połóż się na podłodze, spróbuj znaleźć najbliższą osłonę, trzymaj ręce z otwartymi dłońmi najlepiej na wysokości głowy,

• nie próbuj pomagać terrorystom ani ich atakować,

• słuchaj poleceń i instrukcji grupy antyterrorystycznej,

• podporządkuj się działaniom grupy antyterrorystycznej, nawet jeśli będą gwałtowne,

• nie zadawaj pytań i nie zajmuj grupy,

• nie trzyj oczu w przypadku użycia granatów łzawiących,

• po usłyszeniu odpowiedniego polecenia opuść miejsce jak najszybciej, nie zatrzymuj się np. w celu zabrania rzeczy osobistych,

• odpowiadaj na pytania funkcjonariuszy i bądź przygotowany na to, że możesz zostać potraktowany jako potencjalny terrorysta - podczas operacji twoja tożsamość nie zostanie potwierdzona,

• zachowuj spokój – choć interwencja wywołuje panikę, zamieszanie i szok wśród zakładników, to jednak wszystkie czynności wykonywane przez grupę antyterrorystyczną mają na celu ich bezpieczeństwo.

Przykład takiej operacji, która miała miejsce w czasie ćwiczenia Kryzys‑15 
we Wrocławiu, prezentuje poniższy film.

RExrbQuKqigo9

Film przedstawia symulację operacji antyterrorystycznej z wykorzystaniem oddziałów i poddziałów Sił Zbrojnych RP w celu rozwiązania sytuacji zakładniczej w kinie

Film przedstawia symulację operacji antyterrorystycznej z wykorzystaniem oddziałów i poddziałów Sił Zbrojnych RP w celu rozwiązania sytuacji zakładniczej w kinie

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RExrbQuKqigo9

Film przedstawia symulację operacji antyterrorystycznej z wykorzystaniem oddziałów i poddziałów Sił Zbrojnych RP w celu rozwiązania sytuacji zakładniczej w kinie

W XXI wieku miała już miejsca znaczna liczba aktów terrorystycznych. Poniżej wymienionych zostanie kilka szczególnie znanych i nagłośnionych medialnie:

1. USA, 11 września 2001 roku, seria zamachów, do których użyto głównie przejętych samolotów pasażerskich;

2. Rosja, 23‑26 października 2002 roku, atak na teatr na Dubrowce - terroryści wzięli zakładników, z których wielu zginęło w wyniku walk w czasie próby odbicia.

3. Rosja, 1 września 2004 roku, atak terrorystyczny na szkołę w Biesłanie, w czasie próby odbicia zakładników zginęło wielu z nich, jak również część terrorystów oraz szturmujących żołnierzy.

4. Londyn, 7 lipca 2005 roku, zamach w metrze i autobusie przy użyciu ładunków wybuchowych;

5. Norwegia, 22 lipca 2011 roku, atak Andersa Breivika na uczestników obozu młodzieżowego - zamachowiec otworzył ogień;

6. Francja, 7 stycznia 2015 roku, zamach na redakcję 'Charlie Hebdo' - zamachowcy otworzyli ogień do pracowników.

Trzeba dodać, że w mniej rozwiniętych gospodarczo państwach świata, terroryści dobierali mniej wyszukane metody i miejsca. Na przykład w Afganistanie częstą formą ataku było detonowanie w tłumie ukrytego ładunku (np. w ciężarówce), w miejscach gdzie chętnie zbierają się ludzie - na demonstracji, targu. Niemniej, należy dodać, że przypadki ataku w czasie festynów czy targów miały miejsce również w krajach europejskich. Na przykład 7 kwietnia 2017 r. (Sztokholm - Szwecja), 14 lipca 2016 r. (Nicea - Francja), 19 grudnia 2016 (Berlin - Niemcy) - ciężarówki wjechały w tłum ludzi;

Przykłady wymienione powyżej to nie wszystkie zamachy terrorystyczne w XXI wieku. Aktów o podobnym charakterze - porwanie ciężarówki, atak na szkołę, komunikację, miejsce publiczne, było znacznie więcej. Występowały w tak oddalonych od siebie państwach jak USA, Nigeria, Rosja, Francja czy Irak.

6. Podsumowanie

• Nie istnieje jedna uniwersalna definicja terroryzmu. Zarówno naukowcy, jak i organizacje międzynarodowe przedstawiają różnorodne koncepcje wyjaśniające to zjawisko.

• Ogólnie przyjąć można, że terroryzm to teoria i praktyka obejmująca różnie umotywowane ideologicznie, planowane i zorganizowane działania pojedynczych osób lub grup. Skutkują one naruszeniem istniejącego porządku prawnego i są podejmowane w celu wymuszenia na władzach państw i społeczeństwach określonych zachowań i świadczeń, często godzących w dobro osób postronnych.

• Wyróżnia się m.in. terroryzm polityczny i kryminalny. Jak sama nazwa wskazuje, pierwszy motywowany jest celami politycznymi, drugi pobudkami materialnymi.

• Współcześnie wypracowano kilka sposobów walki z terroryzmem, jednak żaden z nich nie jest uniwersalny i każdy ma swoje zalety oraz wady. Z tego względu wykorzystanie danego sposobu powinno być poprzedzone wnikliwą analizą przypadku, w którym dany sposób ma być zastosowany.

• Zagrożenie terrorystyczne jest niezwykle niebezpieczne. Dlatego też w celu jego uniknięcia oraz minimalizacji rezultatów działań terrorystycznych istotne jest odpowiednie postępowanie zarówno przed wystąpieniem zagrożenia, jak i w jego trakcie.

• Jeśli usłyszysz wybuch lub strzały – uciekaj. Informuj inne osoby o zagrożeniu. Jeśli ucieczka nie jest możliwa, schowaj się. Zabarykaduj pomieszczenie, wycisz telefon i odsuń się od okien i drzwi. Jeżeli ucieczka i kryjówka nie zapewniły ci bezpieczeństwa - walcz.

7. Słowniczek

Zadania