Wiek XVI - powtórzenie
Powyższe 4 mapy ukazują świat w pocz. XV w. oraz procesy i przemiany historyczne, które miały wpływ na dokonanie wielkich odkryć geograficznych oraz w części na narodziny renesansu we Włoszech.
Jaki był stan wiedzy o świecie przed 1492 r.? Jakie kontynenty (obszary) znano, a jakie były nieznane? Na podstawie poprzednich lekcji wymień poznane cywilizacje pozaeuropejskie.
Przypomnij sytuację na Półwyspie Iberyjskim ok. 1492 r. Jakie doświadczenia i sukcesy w podróżach morskich mieli Portugalczycy? Jakim wydarzeniem zakończyła się rekonquista Hiszpanów?
Kosztem jakich ziem nastąpił rozwój potęgi państwa osmańskiego do końca XV w. (przypomnij przełomowe wydarzenia)? Jaki miało to wpływ na handel włoski we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego?
Omów, na czym polegało udoskonalenie statków oraz przyrządów umożliwiających żeglugę przed 1492 r.
Wielkie odkrycia
Powyższe 3 mapy ukazują najważniejsze odkrycia oraz powstawanie pierwszych kolonii.
Omów wyprawy odkrywcze Kolumba, Vasco da Gamy oraz Magellana. Na czym polegało ich znaczenie?
Na jakich terenach Hiszpanie i Portugalczycy tworzyli swoje pierwsze imperia kolonialne? Które państwa europejskie w XVI w. włączyły się do walki o kolonie?
Na podstawie różnych źródeł informacji spróbuj przedstawić skutki odkryć geograficznych:
dla Indian i dla czarnej ludności Afryki,
dla Europy.
Renesans
Wskaż zdania prawdziwe dotyczące źródeł renesansu.
- Jednym ze źródeł renesansu było przenikanie dziedzictwa starożytności do Italii za pośrednictwem Bizancjum.
- Renesans narodził się w Niderlandach.
- Nowe spojrzenie na świat i człowieka w okresie renesansu wynikało też i stąd, że dzięki odkryciom geograficznym przekonano się iż świat jest znacznie większy i bardziej zróżnicowany niż myślano.
- W następstwie m.in. zmian społecznych w zamożnych miastach włoskich pojawiły się nowe poglądy nazywane humanizmem.
- Nowe poglądy zaczerpnięto od ludów nowoodkrytych krajów.
- Renesans narodził się we Włoszech.
Wymień osiągnięcia renesansu europejskiego parami (twórca/jego dzieło) w następujących dziedzinach (tam, gdzie to możliwe, podaj kilka przykładów):
malarstwo włoskie,
fresk włoski,
malarstwo holenderskie,
rzeźba,
architektura włoska,
architektura w innych krajach,
literatura.
Reformacja
Wskaż obszary występowania w Europie w końcu XVI w.:
luteranizmu; tam, gdzie to możliwe, wyjaśnij: z czyją działalnością, z jakimi wydarzeniami i postanowieniami jest związane jego występowanie na tym obszarze;
kalwinizmu; tam, gdzie to możliwe, wyjaśnij: z czyją działalnością, z jakimi wydarzeniami i postanowieniami jest związane jego występowanie na tym obszarze;
anglikanizmu; wyjaśnij: z czyją działalnością, z jakimi wydarzeniami i postanowieniami jest związane jego występowanie na tym obszarze.
Na podstawie map omów podział religijny Europy po zawarciu pokoju w Augsburgu w 1555 r:
obszary całkowicie opanowane przez wyznania protestanckie,
obszary w pełni katolickie,
kraje katolickie z dużym udziałem wyznań protestanckich.
Wiek XVI, jeśli go porównać z wiekiem „typowego średniowiecza” w dziejach Europy, jakim było niewątpliwie XIV stulecie, stanowi zupełnie nową jakość. Podsumuj, z czego to wynika (z jakich nowych idei, poglądów, odkryć itp.).