Wiek XVII - powtórzenie
![Europa na początku XVI w. Europa na początku XVI w. Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 4.0.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RJgK6Fw34hswa/3/1OpYsBMdBrHqJ340oQBEbQfrKuoodxWJ.jpg)
![Europa ok. 1700 roku Europa ok. 1700 roku Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 4.0.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RqSrbvSoFVR6t/2/CgpzelEZNcradIXxxWsP8aHYqaVILejN.jpg)
Wojna trzydziestoletnia – największy konflikt zbrojny XVII wieku i jego skutki.
Kto był pierwszym królem ze szwedzkiej dynastii Wazów na tronie Rzeczpospolitej? W jakich latach? Jak był on spokrewniony z ostatnim z Jagiellonów?
Kto był drugim królem ze szwedzkiej dynastii Wazów na tronie Rzeczpospolitej? W jakich latach?
Kto był trzecim królem ze szwedzkiej dynastii Wazów na tronie Rzeczpospolitej? W jakich latach?
Kolejni królowie z dynastii Wazów na tronie Rzeczpospolitej:
![Powstanie Chmielnickiego Powstanie Chmielnickiego Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 4.0.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1015sb2K4Ji4/2/1InaeUytje6uhT7NXzUITqdFUJBxEqpI.png)
![Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVII w. Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVII w. Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 4.0.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1REy6qOlNclm/2/2h1IdA215IGNlQ9UzuprxmsB8fAWtxzQ.jpg)
![Posiadłości magnaterii w Rzeczypospolitej w XVII w. Posiadłości magnaterii w Rzeczypospolitej w XVII w. Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 4.0.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RU6Wufi3yRwfc/2/luiPOd37uilBXGJrXFpddXZMPXAwB8kA.jpg)
![Carowie Szujscy przed królem Zygmuntem III w roku 1611 Stanisław Żółkiewski przedstawia królowi Zygmuntowi III na sejmie w 1611 r. pojmanych braci Szujskich Źródło: Tomasz Dolabella, Carowie Szujscy przed królem Zygmuntem III w roku 1611, lata 40. XVII w., olej na płótnie, Lviv History Museum, domena publiczna.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1b1wUZlWaZCk/2/2AfzK5WGLi0z7f01hJ48mFdu02Dph78o.png)
Z jakimi państwami Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII wieku? Jakie wydarzenie wewnętrzne/powstanie zachwiało pozycją państwa?
Zróbcie bilans panowania każdego z królów z dynastii Wazów. Wskażcie ich sukcesy i nierozwiązane problemy (zagrożenia dla Rzeczypospolitej):
Zygmunt III Waza,
Władysław IV Waza,
Jan Kazimierz Waza.
Przedstawcie przebieg zmian granic Rzeczpospolitej w XVII wieku. Zwróćcie uwagę na dwukierunkowość tych zmian - od nabytków do strat terytorialnych.
Znajdźcie dowody uzasadniające tezę, że w XVII wieku nastąpiła negatywna ewolucja ustroju Rzeczpospolitej – od parlamentaryzmu do oligarchii magnackiej. Wskażcie przejawy niewydolności ustroju państwa.
Europa zmierza ku nowoczesności
![Europa ok. 1700 roku Europa ok. 1700 roku Źródło: Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY 4.0.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RqSrbvSoFVR6t/2/CgpzelEZNcradIXxxWsP8aHYqaVILejN.jpg)
Europa zmierza ku nowoczesności - nowożytne formy państw W oparciu o dotychczas nabytą wiedzę opracujcie notatki wyjaśniające następujące zagadnienia:
Kosztem Rzeczpospolitej: wzrost znaczenia Brandenburgii w XVII wieku – od pokoju westfalskiego do Królestwa Pruskiego.
Anglia – od Cromwella do chwalebnej rewolucji (Habeas Corpus Act, Bill of Rights).
Rosja – od „wielkiej smuty” do europeizacji w czasach Piotra I. Wejście do polityki europejskiej.
Francja – od końca wojen religijnych do przewagi europejskiej pod rządami Ludwika XIV. Absolutyzm.
Rzeczpospolita Jana III Sobieskiego
Problemy do dyskusji w klasie:
Czy zwycięstwo pod Wiedniem było wyrazem rzeczywistego znaczenia Rzeczpospolitej, czy może „maskowało” faktyczną słabość państwa?
Zajmij stanowisko, podając argumenty na jego rzecz.
Jakie były przyczyny kryzysu Rzeczpospolitej w II poł. XVII wieku?