Wietrzenie skał

Po kliknięciu w mechanizm pojawia się plansza. Na niej napis: ,,Łysa Góra. Łysa Góra zwana też Świętym Krzyżem - wzniesienie w Górach Świętokrzyskich, we wschodniej części Łysogór; ma wysokość pięćset dziewięćdziesiąt sześć metrów nad poziomem morza i jest to drugi po Łysicy (sześćset dwanaście metrów nad poziomem morza) najwyższy punkt Gór Świętokrzyskich. Na Łysej Górze znajduje się m.in. pobenedyktyński klasztor, gdzie przechowywane są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego- stąd pochodzi nazwa dla całych Gór Świętokrzyskich. W jednym z budynków opactwa ulokowano Muzeum Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Na górze działa też telewizyjna stacja nadawcza, której głównym elementem jest wysoka, stupięćdziesięciosiedmiometrowa wieża”. Obok kolumny tekstu jest zdjęcie Łysej Góry. Po naciśnięciu na krzyżyk w prawym górnym rogu pojawia się widok z tarasu widokowego znajdującego się na szczycie. Mechanizm znajdujący się na samym dole zdjęcia ułatwia poruszanie się po panoramicznym widoku. Gdy kliknie się mapę Polski w mechanizmie, wyświetla się mapa Polski ze wskazaną na niej Łysą Górą. Obok jest książka która wyświetla tekst. Za linią znajdują się strzałki pozwalające obracać widok z tarasu. W centrum zdjęcia, gdy patrzy się z tarasu na gołoborze są trzy chmurki informacyjne. Po najechaniu na nie na ekranie pojawia się tekst. W pierwszej: ,,Mimo iż Góry Świętokrzyskie są górami niskimi, to pasmo Łysogóra wyraźnie góruje nad okolicą - tereny widziane z platformy widokowej położone są zdecydowanie niżej.” W drugiej: ,,Łysa Góra wraz z całym pasmem Łysogór wchodzi w skład Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Dominującą roślinnością są tam lasy bukowo‑jodłowe. Najcenniejsze fragmenty tych lasów objęto szczególną ochroną poprzez stanowienie ścisłych rezerwatów przyrody.” Oraz w trzeciej: ,,Łysa Góra zbudowana jest głównie z kwarcytów, czyli zmetamorfizowanych piaskowców. W czasie ostatniego zlodowacenia skały te (będąc w strefie peryglacjalnej) poddawane były wietrzeniu mrozowemu, wskutek czego rozpadły się na mniejsze bloki i osuwały po stoku, tworząc rumowiska zwane gołoborzami.” Gdy ekran obróci się w stronę platformy są dwa dymki. Na nich tekst: ,,Łysogóry są obszarem atrakcyjnym dla turystów. Wśród licznych obiektów zagospodarowania turystycznego wyróżnia się platforma widokowa na północnym stoku Łysej Góry, z której obserwować można m.in. rozległą panoramę krajobrazu wyżyn.” Oraz w drugiej tekst: ,,Na Łysej Górze znajduje się m.in. pobenedyktyński klasztor, gdzie przechowywane są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego - stąd pochodzi nazwa dla całych Gór Świętokrzyskich. W jednym z budynków opactwa ulokowano Muzeum Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Na górze działa też telewizyjna stacja nadawcza, której głównym elementem jest wysoka, stupięćdziesięciosiedmiometrowa wieża.”

Po kliknięciu w mechanizm pojawia się plansza. Na niej napis: ,,Jaskinia Raj. Jaskinia Raj to obok Jaskini Niedźwiedziej (Masyw Śnieżnika) najpiękniejsza Jaskinia w Polsce. Znajduje się w Górach Świętokrzyskich, w pobliżu miejscowości Chęciny, kilka kilometrów od drogi Kraków‑Kielce (siedemset dwadzieścia sześć). Powstała w wyniku zjawisk krasowych w skałach wapiennych pochodzących ze środkowego dewonu (sprzed trzystu dziewięćdziesięciu milionów lat). Długość wszystkich jej korytarzy wynosi dwieście czterdzieści metrów. Dla turystów udostępniono trasę o długości stu osiemdziesięciu metrów. Wewnątrz panuje stała temperatura (około dziewięciu stopni Celsjusza) i wilgotność (około dziewięćdziesiąt pięć procent). Trasa rozpoczyna się w pawilonie wejściowym, gdzie zorganizowano niewielkie muzeum przedstawiające geologię jaskini, jej historię i znaleziska archeologiczne oraz paleontologiczne wydobyte podczas eksploracji przez naukowców”. W dolnym prawym rogu jest strzałka, po kliknięciu w nią jest dalsza część tekstu: ,,Z pawilonu do wnętrza jaskini prowadzi sztuczny tunel pełniący rolę śluzy zabezpieczającej mikroklimat jaskini. Dochodzi się nim do rozpoczynającej trasę Komory Wstępnej. Dalej droga prowadzi przez największą w jaskini Salę Złomisk, następnie przez sztucznie przekopany chodnik do Sali Kolumnowej. Po przejściu przez mostek można obejrzeć najbogatszą w nacieki Salę Stalaktytową. Dalej mieści się Sala Wysoka, skąd ponownie trafia się do Komory Wstępnej i wyjścia. W jaskini można obejrzeć różnorodne formy krasu podziemnego: stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, misy martwicowe wypełnione jeziorkami jaskiniowymi, tzw. pola ryżowe i perły jaskiniowe.’’ Po zamknięciu żółtej planszy krzyżykiem znajdującym się w prawym górnym rogu pojawia się zdjęcie komory wstępnej. Klikając w odpowiednie punkty na zdjęciu można przemieszczać się po wszystkich salach opisanych w planszy początkowej. W pierwszym punkcie - wejściu - znajduje się makieta siedliska ludzkiego przed jaskinią. Trzy figury przedstawiające długowłosych ludzi odzianych w skóry i furta. Mężczyzna po lewej trzyma w ręku długi kij. Pomiędzy postaciami na ziemi kości, gałęzie, poroże. W centrum chmurka. Po najechaniu na nią pojawia się tekst: "Jaskinia zamieszkiwana była przez wymarłych około trzydzieści tysięcy lat temu neandertalczyków, spokrewnionych ze współczesnymi ludźmi. Według ostatnich odkryć od jednego do kilku procent DNA współcześnie żyjących ludzi pochodzi od neandertalczyka". Po odwróceniu kamery na ekranie pojawiają się gabloty z fragmentami kości wymarłych zwierząt. Na ścianach ryciny kości, opisy oraz rycina przedstawiająca mamuty. Po lewej stronie drzwi do jaskini z interaktywnym punktem "Wejście". Po kliknięciu w punkt przenosimy się do Komory Złomisk. To oświetlona jaskinia z licznymi stalaktytami, stalagmitami i stalagnatami. Kolory skał od jasnego beżu, przez odcienie brązu i koloru ceglastego po czarne fragmenty. W Komorze pięć interaktywnych punktów. Pierwszy punkt: "Naciek warkoczowy powstający z mleka wapiennego - gęstej, wodnej zawiesiny kalcytu". Drugi punkt: "Stalagmity - nacieki wapienne narastające od dna jaskini, powstałe w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z kropel wody kapiących z jej stropu lub ze zwisających nad nimi stalaktytów; gdy dochodzi do połączenia stalaktytu i stalagmitu powstaje stalagnat". Trzeci punkt: "Rumowisko głazów scementowanych naciekami. Od nich pochodzi nazwa Komory Złomisk. Czwarty punkt: "Harfa - jeden ze stalagnatów (kolumn naciekowych) szczególnej urody - prześwituje po podświetleniu. Kiedyś, zanim jej górna część połączyła się z dolną, tworzyła tak zwaną draperię naciekową, czyli stalagmit w formie cienkiej zasłony powstałej w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z wody sączącej się ze szczeliny skalnej". Piąty punkt prowadzi do kolejnego miejsca w jaskini - Mostku w Sali Kolumnowej. To kolejna, oświetlona część jaskini z opisanymi wcześniej formami skalnymi oraz ze schodami zbudowanymi przez człowieka i prowadzącymi w dół. W Sali trzy punkty interaktywne. Pierwszy punkt: "Kolumny naciekowe pokryte naciekiem wełnistym, od której pochodzi nazwa Sali Kolumnowej". Drugi punkt: "Misy naciekowe powstające w dnie jaskini , przypominające czasem swym wyglądem pola ryżowe z Azji Południowo‑Wschodniej". Ostatni punkt prowadzi do kolejnej części jaskini - Sali Stalaktytowej. To następna, oświetlona część jaskini z opisanymi wcześniej formami skalnymi. Wewnątrz sali cztery interaktywne punkty. Pierwszy punkt: "Kolumna naciekowa zwana Pagodą - jeden z wielu znajdujących się w jaskini stalagnatów - form krasowych powstałych z połączenia stalaktytów i stalagmitów". Drugi punkt: "Polewy, często o znacznej grubości, pokrywają duże powierzchnie ścian i dna jaskini". Trzeci punkt: "Stalaktyty - nacieki jaskiniowe mające najczęściej kształt wydłużonego sopla narastającego od stropu jaskini. Powstają one na skutek wytrącania zawartego w wodzie węglanu wapnia. To stalaktytom zawdzięcza swą nazwę Sala Stalaktytowa, w której znajdują się ich setki w różnych stadiach rozwoju. Liczba stalaktytów osiąga tu ponad dwieście sztuk na metr kwadratowy". Czwarty punkt prowadzi do dalszej części Sali Stalaktytowej. Wewnątrz trzy interaktywne punkty. Pierwszy: "Kolumna naciekowa - jeden z wielu znajdujących się w jaskini stalagnatów - form krasowych powstałych z połączenia stalaktytów i stalagmitów". Drugi punkt: "Makarony - stalaktyty rurkowate, współcześnie przyrastające. Osiągają długość kilkudziesięciu centymetrów, występując niekiedy w dużych skupiskach". Ostatni punkt prowadzi do kolejnej części jaskini - Sali Wysokiej. To następna, oświetlona część jaskini z opisanymi wcześniej formami skalnymi. W Sali znajdują się trzy interaktywne punkty. Pierwszy: "Stalagmity - nacieki wapienne narastające od dna jaskini, powstałe w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z kropel wody kapiących z jej stropu lub ze zwisających nad nimi stalaktytów; gdy dochodzi do połączenia stalaktytu i stalagmitu powstaje stalagnat". Drugi punkt: "Sala Wysoka - swoją nazwę zawdzięcza bardzo wysokiemu stropowi, który sięga aż ośmiu metrów ponad poziom chodnika". Trzeci punkt prowadzi do kolejnej części jaskini - Komory Wstępnej. To następna, oświetlona część jaskini z opisanymi wcześniej formami skalnymi. W Komorze znajdują się trzy interaktywne punkty. Pierwszy: "Komora Wstępna skupia trzy ciągi korytarzy Jaskini Raj, prowadzące przez sztucznie wykute sztolnie i udostępnioną dla turystów Komorę Złomisk, Salę Kolumnową, Salę Stalaktytową i Salę Wysoką. Przez szczelinę w górnej części tej właśnie komory do wnętrza jaskini przedostali się jej odkrywcy w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Drugi punkt prowadzi do ponownego przejścia trasy. Trzeci punkt prowadzi do wyjścia.