Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
11
Laboratorium 1

Wykorzystując wirtualne laboratorium, przeanalizuj, jak zmieniają się właściwości fizyczne alkoholi w szeregu homologicznym. Przeprowadź badanie rozpuszczalności alkoholi w wodzie oraz oznacz ich temperatury wrzenia, a następnie rozwiąż przedstawione zadania.

W wirtualnym laboratorium badano, w jaki sposób zmieniają się właściwości fizyczne alkoholi w szeregu homologicznym. W tym celu przeprowadzono badania rozpuszczalności alkoholi w wodzie oraz oznaczono ich temperatury wrzenia.

Ro9oySW7cQUeq1
Wirtualne laboratorium dotyczy badania właściwości fizycznych alkoholi. 1. Badanie rozpuszczalności alkoholi w wodzie. Na stole laboratoryjnym znajduje się statyw na probówki - prostokątny sprzęt laboratoryjny z rzędami otworów - w których umieszczane są probówki (w doświadczeniu jest tam jedna probówka szklana); plastikowy korek - niewielki element wykonany z plastiku, służący do szczelnego zamykania probówek; tryskawka z wodą destylowaną - plastikowe naczynie zamknięte nakrętką z długą końcówką. Tryskawka wypełniona jest wodą, która pod wpływem nacisku na plastikowe naczynie, uwalnia wodę na zewnątrz przez długą końcówkę; pipeta Pasteura, wąska rurka pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki. Na półce znajduje się dziesięć szklanych butelek, z których każda zawiera inny związek chemiczny: metanol, etanol, propan‑1-ol, butan‑1-ol, pentan‑1-ol, heksan‑1-ol, heptan‑1-ol, oktan‑1-ol, nonan‑1-ol, dekan‑1-ol. Każda butelka opatrzona jest etykietą z nazwą związku oraz ostrzeżeniami dotyczącymi bezpieczeństwa. Termometr wskazuje temperaturę w pomieszczeniu dwadzieścia stopni Celsjusza. Doświadczenie polega na wlaniu niewielkiej ilości danego związku chemicznego do szklanej probówki za pomocą wkraplacza. W kolejnym kroku należy dodać za pomocą tryskawki do tej samej probówki niewielką ilość wody destylowanej, a następnie wlot probówki zamknąć korkiem i wstrząsnąć mieszaniną. Substancja, która rozpuszcza się w wodzie, pozostawia roztwór klarowny. Związek chemiczny, który nie rozpuszcza się w wodzie, pozostawia delikatne nitkowate białe zmętnienie roztworu. Wyniki: alkohole takie jak: metanol, etanol, propan‑1-ol rozpuszczają się w wodzie, natomiast butan‑1-ol, pentan‑1-ol, heksan‑1-ol, heptan‑1-ol, oktan‑1-ol, nonan‑1-ol, dekan‑1-ol nie rozpuszczają się w wodzie. 2. Badanie temperatury wrzenia alkoholi. Na stole laboratoryjnym znajduje się zestaw doświadczalny składający się z kosza grzewczego - sprzęt laboratoryjny umożliwiający podgrzewanie kolb okrągłodennych i ich zawartości. Posiada półokrągłe wgłębienie, w którym umieszcza się kolbę okrągłodenną poddawaną ogrzewaniu; chłodnicy - podłużne szkło laboratoryjne, wewnątrz którego znajduje się spiralna rurka przez którą przepływa zimna woda schładzająca powstające podczas reakcji opary. Służy do skraplania gazów powstających podczas ogrzewania substancji. W koszu umieszczona jest kolba okrągłodenna - szklane naczynie laboratoryjne z zaokrąglonym dnem. W zewnętrznej rurce znajduje się woda, która wpływa wężem podłączonym w dolnej części rurki, a wypływa wężem umieszczonym w górnej części rurki. Woda ta służy chłodzeniu oparów znajdujących się w wewnętrznej rurce. Przez wewnętrzną rurkę przepływa para, która skrapla się na końcu w naczyniu odbierającym – szklanej kolbie stożkowej. Dodatkowo chłodnica zawiera termometr mierzący temperaturę wrzenia cieczy. Na stole znajduje się także szklany cylinder miarowy o objętości stu mililitrów, mieszadło magnetyczne, które jest żelaznym pręcikiem zatopionym w teflonie i służy do mieszania cieczy pod wpływem pola magnetycznego. Na półce znajduje się dziesięć szklanych butelek, z których każda zawiera inny związek chemiczny: metanol, etanol, propan‑1-ol, butan‑1-ol, pentan‑1-ol, heksan‑1-ol, heptan‑1-ol, oktan‑1-ol, nonan‑1-ol, dekan‑1-ol. Każda butelka opatrzona jest etykietą z nazwą związku oraz ostrzeżeniami dotyczącymi bezpieczeństwa. Termometr wskazuje temperaturę w pomieszczeniu dwadzieścia stopni Celsjusza. Doświadczenie polega na odmierzeniu w cylindrze miarowym sześćdziesięciu mililitrów dowolnego alkoholu a następnie wlaniu tej objętości do kolby okrągłodennej. Do kolby należy dodać mieszadło magnetyczne. Kolbę wraz z zawartością, należy umieścić w koszu grzejnym, a wylot kolby połączyć z chłodnicą. Podczas ogrzewania zawartości kolby, należy odczytać temperaturę wrzenia cieczy, którą wskazuje termometr umieszczony przy chłodnicy. Wyniki: Temperatura wrzenia metanolu wynosi 65 stopni Celsjusza, temperatura wrzenia etanolu wynosi 78 stopni Celsjusza, temperatura wrzenia propan‑1-olu wynosi 97 stopni Celsjusza, temperatura wrzenia butan‑1-olu wynosi 118 stopni Celsjusza, temperatura wrzenia pentan‑1-olu wynosi 137 stopni Celsjusza, temperatura heksan‑1-olu wynosi 157 stopni Celsjusza, temperatura heptan‑1-olu wynosi 176 stopni Celsjusza, temperatura oktan‑1-olu wynosi 194 stopni Celsjusza, temperatura nonan‑1-olu wynosi 215 stopni Celsjusza.
Wirtualne laboratorium pt. „Badanie właściwości fizycznych alkoholi”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., Kamila Piec, licencja: CC BY-SA 3.0.
Podpowiedźgreenwhite
R18P9xh0R8wAz
Ćwiczenie 1

Na podstawie badania rozpuszczalności alkoholi w wodzie sformułuj wniosek, który określi zależność pomiędzy rozpuszczalnością alkoholi w wodzie a wzrostem długości łańcucha węglowego w ich cząsteczce.

R1GI1XkOVEp8u
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
R12EhM0xp1V5d
Na podstawie badań przeprowadzonych w wirtualnym laboratorium podaj temperatury wrzenia następujących alkoholi: 1. Metanol 2. Etanol 3. Propanol 4. Butan-1-ol 5. Pentan-1-ol 6. Heksan-1-ol 7. Heptan-1-ol
RJpywW7V3JYPc
Wpisz prawidłowe wartości temperatury wrzenia następujących alkoholi: Metanol Tu uzupełnij Etanol Tu uzupełnij Propanol Tu uzupełnij Butan-1-ol Tu uzupełnij Pentan-1-ol Tu uzupełnij Heksan-1-ol Tu uzupełnij Heptan-1-ol Tu uzupełnij