Przeprowadzono doświadczenie w laboratorium chemicznym. Zapoznaj się z opisem doświadczenia, a następnie wykonaj polecenia. Analiza doświadczenia: Zachowanie alkoholi pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowych wobec takich utleniaczy, jak dichromian($\text{VI}$) potasu w środowisku kwasowym.

Problem badawczy: Czy produkt powstały w wyniku reakcji alkoholi z utleniaczem, takim jak ${\text{K}}_2{\text{Cr}}_2{\text{O}}_7$ w środowisku kwasu siarkowego($\text{VI}$), zależy od rzędowości alkoholi?

Hipoteza: W wyniku reakcji alkoholi pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowych z utleniaczami w środowisku ${\text{H}}_2{\text{SO}}_4$ powstają różne produkty.

Odczynniki: etanol, propan-$2$-ol, $2$-metylopropan-$2$-ol, roztwór dichromianu($\text{VI}$) potasu roztwór kwasu siarkowego($\text{VI}$).

Szkło laboratoryjne

• probówka – podłużne naczynie szklane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;

• zlewka – naczynie szklane o kształcie cylindrycznym, stosowane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;

• kolba kulista płaskodenna – szklane naczynie laboratoryjne o kształcie ściętej kuli od dołu; długa szyjka z nacięciem określa dokładnie określoną objętość kolby; pomimo kulistego kształtu można je stawiać na stole lub szafce;

• kolba stożkowa – szklane naczynie laboratoryjne o kształcie stożka z płaskim dnem i wąską szeroką szyjką;

• szalki Petriego – szklane spodki do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;

• cylinder miarowy – podłużne szklane naczynie laboratoryjne w kształcie walca z umieszczoną na ściance podziałką objętości. Służy do odmierzania cieczy;

• lejek szklany – podstawowy sprzęt laboratoryjny, zazwyczaj w kształcie stożka zakończonego rurką lub szlifem, który służy do przelewania płynów, przesypywania proszków oraz do sączenia;

• bagietka szklana – pręcik szklany, służący do mieszania cieczy

• łyżka metalowa – długi trzonek wykonany ze szkła, porcelany lub metalu zakończony z jednej strony łyżeczką. Służy do nabierania sypkich substancji chemicznych;

• łyżka do spalań – sprzęt laboratoryjny stosowany głównie w analizie jakościowej, ściślej płomieniowej wykonywany ze spieków ceramicznych lub wysokoodpornych termicznie stopów metali;

• szczypce laboratoryjne – sprzęt przeznaczony do podtrzymywania drobnego sprzętu laboratoryjnego;

• pipety Pasteura – wąskie rurki do pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki;

• łapa drewniana – rodzaj trzymaka służący do uchwycenia probówki lub małej kolby stożkowej;

• trójnóg z siatką – urządzenie w kształcie pierścienia, zaopatrzone w trzy wkręcane nogi, mocowane prostopadle do jego powierzchni, służące do ustawiania nad palnikiem naczyń laboratoryjnych, przeznaczonych do podgrzania;

• palnik laboratoryjny – rodzaj sprzętu z regulacją płomienia, umożliwiający podgrzewanie substancji chemicznych.

Przebieg doświadczenia:

1. Przygotowano trzy probówki i do każdej z nich wlano po dwa centymetry sześcienne roztworu dichromianu($\text{VI}$) potasu oraz dwa centymetry sześcienne roztworu kwasu siarkowego($\text{VI}$).

2. Następnie do każdej probówki dodano po dwa centymetry sześcienne innego alkoholu: etanolu, propan-$2$-olu, $2$-metylopropan-$2$-olu.

3. Wstrząśnięto probówkami w celu wymieszania reagentów, a następnie ogrzano je w łaźni wodnej.

Obserwacje:

W probówce z etanolem i propan-$2$-olem po ogrzaniu zmienia się zabarwienie roztworu z pomarańczowego na zielony. W probówce z  $2$-metylopropan-$2$-olem roztwór nie zmienia koloru.

Wyniki:

Alkohole pierwszo- i drugorzędowe ulegają przeprowadzonej reakcji.

Wnioski:

1. Alkohole $\text{I}$-rzędowe utleniają się do kwasów karboksylowych.

2. Alkohole $\text{II}$-rzędowe utleniają się do ketonów.

3. Alkohole $\text{III}$-rzędowe nie ulegają reakcji utlenienia.