Budowa środków transportu drogowego
Eksploatacja środków transportu drogowego — Kierowca mechanik , Technik transportu drogowego .
Wizualizacja środków transportu drogowego w 3D
WIZUALIZACJA MODELU W GRAFICE 2D LUB 3D
Spis treści
Samochód ciężarowySamochód ciężarowy
Zespoły pojazdówZespoły pojazdów
Pojazdy specjalistycznePojazdy specjalistyczne
Samochód ciężarowy — pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków. Określenie to obejmuje również samochód ciężarowo‑osobowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków i osób w liczbie od do łącznie z kierowcą.
Do poniższych modeli 3D dodano punkty interaktywne. Po kliknięciu punktu pojawia się panel z tekstem i z nagraniem dźwiękowym z nim tożsamym.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DA0lBvpbQ
Samochody ciężarowe przedstawiono w postaci modelu przestrzennego.
Samochód ciężarowy z nadwoziem skrzyniowym.
Ciężarówka składa się z dwóch głównych części: z przodu znajduje się kabina dla kierowcy, az tyłu pojazdu otwarta skrzynia ładunkowa. Skrzynia umocowana jest na ramie i posiada niewysokie ścianki oraz podłogę.
Charakteryzuje się tym, że na podwoziu (ramie) zamontowana jest kabina i oddzielona od niej skrzynia ładunkowa. Podłogę i burty skrzyni ładunkowej stanowi stalowa konstrukcja kratownicowa pokryta deskami lub stalową blachą. W nowszych konstrukcjach skrzynia ładunkowa może być wykonana z aluminium, co obniża masę całej konstrukcji. Na skrzyni ładunkowej może być zamontowany stelaż wykonany ze stali lub aluminium, który w połączeniu z drewnianymi listwami stanowi sztywny szkielet pokryty plandeką wykonaną z brezentu lub folii z tworzywa sztucznego. Burty skrzyni mogą być połączone ze sobą w taki sposób, że tylko jedna z nich (najczęściej tylna) jest otwierana albo otwierać można wszystkie z wyjątkiem przedniej. Otwieranie się burt jest możliwe dzięki zawiasom łączącym je z podłogą. W pojazdach, w których długość skrzyni ładunkowej jest duża, boczne burty mogą być dzielone i pomiędzy nimi umieszczone są słupki połączone na stałe z podłogą skrzyni. Samochody ciężarowe z nadwoziem skrzyniowym przeznaczone są do transportu materiałów luzem i na paletach, w szczególności wszelkiego rodzaju materiałów budowlanych. W przypadku skrzyni ładunkowej, która nie jest osłonięta plandeką, można wykorzystywać ją do transportu materiałów odpornych na warunki atmosferyczne.Nadwozie samowyładowcze.
Ciężarówka składa się z dwóch głównych części: z przodu znajduje się kabina dla kierowcy, a z tyłu pojazdu otwarta skrzynia ładunkowa. Skrzynia umocowana jest na ramie i posiada wysokie ścianki oraz podłogę. W modelu skrzynia jest przechylona na jedną z krawędzi bocznych przy podłodze. Ściana przylegająca do tej krawędzi jest swego rodzaju klapą, którą otworzono. Klapa ta otwiera się od dołu.
To rodzaj nadwozia otwartego, w którym skrzynia ładunkowa wykonana jest jako kratownicowa; konstrukcja pokryta blachą, wyposażona w mechanizm podnoszący umożliwiający wyładunek pod wpływem siły grawitacji umieszczonych na skrzyni materiałów sypkich. Obecnie spotyka się różne konstrukcje takich nadwozi, jednak dominująca jest taka, w której podłoga jest połączona sztywno z bocznymi ścianami. Podczas podnoszenia się skrzyni tylna ściana jest otwierana i umożliwia opróżnienie przestrzeni ładunkowej ze znajdujących się w niej materiałów. Nadwozie to jest zabudowywane na ramie samochodu ciężarowego; mechanizm podnoszenia składa się z teleskopowego siłownika hydraulicznego zasilanego pompą hydrauliczną, która jest napędzana przy pomocy silnika spalinowego. Sterowanie mechanizmem podnoszenia odbywa się z kabiny kierowcy, który nie opuszcza pojazdu. Nadwozia tego typu są wykorzystywane w pojazdach używanych do transportu materiałów sypkich, najczęściej w budownictwie lub innych gałęziach gospodarki.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu nie może przekraczać:ton w przypadku dwuosiowego pojazdu samochodowego,
albo ton w przypadku trzyosiowego pojazdu samochodowego, jeżeli oś napędowa posiada zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, a także opony bliźniacze albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza tony,
ton w przypadku czteroosiowego pojazdu samochodowego z osiami kierowanymi, jeżeli oś napędowa posiada opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza tony.
Furgon
Furgon jest samochodem dostawczym o jednolitej budowie. Kabina dla kierowcy i ładunkowa część tylna pojazdu są połączone jednolitą karoserią. Z tyłu samochodu znajdują się dwuskrzydłowe drzwi (tu z oknami) prowadzące do części ładunkowej.
Jest to pojazd z zamkniętym nadwoziem wyposażonym w tylne i boczne drzwi. Drzwi boczne są przeważnie przesuwne i usytuowane z prawej strony pojazdu, bezpośrednio za prawymi drzwiami kabiny kierowcy. Drzwi tylne mogą być zawieszone na zawiasach na boku nadwozia, wówczas są otwierane na boki i składają się z dwu skrzydeł. Drzwi mogą być zawieszone na zawiasach na górnej krawędzi i są wówczas unoszone do góry. Kabina tworzy jedną całość z tylną częścią nadwozia i może być oddzielona sztywną przegrodą z blachy lub tworzywa sztucznego od części ładunkowej. Przegroda może być zarówno pełna, jak i częściowa. Stalowe poszycie takiego nadwozia oparte jest na połączonym sztywno z podłogą szkielecie. Furgony są chętnie wykorzystywane jako nadwozia w samochodach ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej do i są to wówczas z reguły nadwozia samonośne. Spotykane są również w pojazdach o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej i wówczas spotyka się takie nadwozia osadzone na ramie pojazdu. Pojazdy z nadwoziami typu furgon są używane przede wszystkim do transportu lekkich towarów w opakowaniach i na paletach. Dużą zaletą tych pojazdów jest płaska i nisko położona podłoga oraz zabezpieczenie ładunku przed wpływami atmosferycznymi. Większość pojazdów z tym nadwoziem wykorzystywana jest jako pojazdy dostawcze w zaopatrzeniu sklepów oraz w firmach kurierskich. Spotykane są również nadwozia tego typu wyposażone w rząd siedzeń i okno w przestrzeni ładunkowej. Tego typu pojazdy są użytkowane np. w budownictwie jako tzw.brygadówki
.Chłodnia
Ciężarówka składa się z dwóch głównych części: z przodu znajduje się kabina dla kierowcy, a z tyłu naczepa z drzwiami na końcu pojazdu. Nad kabiną dla kierowcy znajduje się mechanizm chłodniczy.
Chłodnia — nadwozie zamknięte ze sztywnymi ścianami i sufitem. Ściany, sufit i podłoga wnętrza takiego nadwozia są pokryte łatwozmywalnym tworzywem sztucznym. Pomiędzy zewnętrzną ścianą z blachy stalowej lub aluminiowej a wewnętrznym pokryciem znajduje się warstwa materiału termoizolacyjnego w celu izolacji cieplnej wnętrza nadwozia od otoczenia. Nadwozie tego typu musi być wyposażone w agregat chłodniczy umożliwiający kontrolowanie temperatury w przestrzeni ładunkowej. W zależności od klasy chłodni agregat chłodniczy powinien umożliwić utrzymanie temperatury wewnątrz nadwozia nawet na poziomie przy średniej temperaturze na zewnątrz . Nadwozie tego typu wyposażone jest w dwuskrzydłowe tylne drzwi z zawiasami umożliwiającymi otwarcie ich na boki. Nadwozia tego typu przeznaczone są do transportu produktów spożywczych w zaopatrzeniu placówek handlowych.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu nie może przekraczać:ton w przypadku dwuosiowego pojazdu samochodowego,
albo ton w przypadku trzyosiowego pojazdu samochodowego, jeżeli oś napędowa posiada zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, a także opony bliźniacze, albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza tony,
ton w przypadku czteroosiowego pojazdu samochodowego z dwoma osiami kierowanymi, jeżeli oś napędowa posiada opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza tony.
Cysterny
Ciężarówka składa się z dwóch części – kabiny dla kierowcy oraz z cysterny, która jest dużym walcem poziomo osadzonym z tyłu pojazdu. Na wierzchu cysterny znajdują się zakręcone okrągłe otwory wlewnicze. Z lewej strony cysterny znajdują się drabinki.
Cysterna to rodzaj nadwozia zamkniętego, zbudowanego w kształcie walca lub – rzadziej – dwu połączonych ze sobą podstawami stożków ściętych. Materiały do produkcji tych nadwozi muszą być wykonane ze stali nierdzewnej. Każda cysterna musi być wyposażona w układy umożliwiające jej napełnienie i opróżnienie, które może się odbywać grawitacyjnie albo za pomocą pompy zamontowanej na cysternie. Walec tworzący cysternę może mieć przekrój kołowy lub owalny, rzadko spotyka się inne kształty. Wnętrze cysterny może posiadać perforowane przegrody, może być też podzielone na niezależnie od siebie napełniane komory posiadające indywidualne urządzenia do ich napełniania i opróżniania. Cysterny są wykorzystywane do transportu cieczy, gazów oraz materiałów sypkich, np. produktów spożywczych, zbóż, cementu itp. Cysterny do transportu cieczy i gazów mogą być wyposażone w urządzenia umożliwiające pomiary ilości materiału podczas ich opróżniania. Są to nadwozia powstające często na zapotrzebowanie konkretnych użytkowników, pod ich potrzeby. Niektóre z tych nadwozi mogą być wyposażone w specjalne układy umożliwiające np. podgrzewanie przewożonego ładunku. Wszystkie cysterny powinny posiadać węże do opróżniania zbiornika.
W pojeździe członowym mającym osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy, jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym bądź osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej czterdziestostopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Ciągnik siodłowy
Ciągnik siodłowy składa się z kabiny dla kierowcy oraz z ramy znajdującej się za kabiną. Rama to dwa prostokątne metalowe elementy między kołami przednimi i tylnymi. Pomiędzy tymi elementami znajduje się tak zwane siodło w kształcie koła z wyciętą z tyłu pojazdu częścią w kształcie litery . Siodło łączy ciągnik z naczepą, której na rysunku nie uwzględniono.
Ciągnik siodłowy jest to pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do ciągnięcia naczep, wyposażony w element umożliwiający połączenie z naczepą, zwany siodłem, które znajduje się nad tylną osią lub tylnymi osiami ciągnika. Umożliwia to korzystniejsze rozłożenie mas pomiędzy nim a naczepą. Siodło pozwala na połączenie naczepy w taki sposób, że część jej masy spoczywa na ciągniku oraz umożliwia skręcenie ciągnika względem naczepy, co sprawia, iż manewrowanie zestawem jest łatwiejsze. Inną korzyścią jest możliwość łączenia tego samego pojazdu ciągnącego z różnymi rodzajami naczep. Jest to korzystne ekonomicznie, gdyż nie zmusza przedsiębiorcy do zakupu kolejnego samochodu ciężarowego, lecz tańszej od niego naczepy. Kolejną zaletą jest możliwość korzystania z ciągnika i połączenia go z kolejną naczepą, podczas gdy pierwsza jest jeszcze w trakcie rozładunku.
W pojeździe członowym mającym osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy, jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym 5 lub 6 osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej czterdziestostopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Naczepa
Naczepa jest elementem, do którego ładuje się przewożony towar. Ma ona kształt długiego prostopadłościanu. Z tyłu znajdują się drzwi dwuskrzydłowe z odblaskową naklejką w czerwono‑białe ukośne pasy o równej szerokości. Naklejka znajduje się nisko na drzwiach. Pod nią są światła, a pod nimi po bokach wiszą dwa prostokątne, pionowo ustawione chlapacze. Służą one do ochrony karoserii przed wodą, błotem i kamieniami. W tylnej części pod naczepą znajdują się koła tylne, po trzy po każdej ze stron.
Naczepa jest to rodzaj przyczepy, której część masy spoczywa na pojeździe ciągnącym. Zasadniczym zespołem naczepy jest rama, do której zamocowane jest zawieszenie wraz z osiami i kołami jezdnymi. We współczesnych naczepach osie, których może być od jednej do trzech, zawieszone są na pneumatycznych miechach. Do połączenia naczepy z siodłem służy sworzeń zamocowany do jej ramy. W naczepie zamontowany jest pneumatyczny układ hamulcowy z elementami umożliwiającymi połączenie go z ciągnikiem siodłowym. Ponadto naczepa posiada układ oświetlenia, który jest zasilany z instalacji elektrycznej pojazdu.
W pojeździe członowym mającym osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy, jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym bądź osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej czterdziestostopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Naczepa skrzyniowa
Naczepa skrzyniowa przedstawiona jest w przedniej części. Ma ona kształt długiego prostopadłościanu. Przednia ściana ma w dolnej części odblaskową naklejkę w czerwono‑białe ukośne pasy o równej szerokości. Dach naczepy jest metalowy i połyskujący, widoczne są śruby, którymi przytwierdzono go do ścian. Boczne ściany również są metalowe. Z tyłu pod spodem znajdują się po dwa tylne koła po obu stronach.
Naczepa skrzyniowa jest to konstrukcja kratownicowa oparta na ramie i pokryta blachą stalową. W nowszych konstrukcjach burty naczepy mogą być wykonane z aluminium, co obniża masę całej konstrukcji. Na skrzyni naczepy może być montowany stelaż wykonany ze stali lub aluminium, który w połączeniu z drewnianymi listwami stanowi sztywny szkielet pokryty plandeką wykonaną z brezentu lub folii z tworzywa sztucznego. Burty skrzyni mogą być połączone ze sobą w taki sposób, że tylko jedna z nich, najczęściej tylna, jest otwierana albo otwierać można wszystkie z wyjątkiem przedniej. Otwieranie się burt jest możliwe dzięki zawiasom łączącym je z podłogą. W naczepach, w których długość skrzyni ładunkowej jest duża, boczne burty mogą być dzielone i pomiędzy nimi umieszczone są słupki, połączone na stałe z podłogą skrzyni. Naczepy takie umożliwiają transport różnych towarów. Nieposiadające plandeki są stosowane do transportu tych materiałów, które nie muszą być zabezpieczone przed wpływami atmosferycznymi. Wykonane z plandeką są wykorzystywane do transportu tych materiałów, które należy chronić przed opadami.
W pojeździe członowym mającym 4 osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy, jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym bądź osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej czterdziestostopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Naczepa kurtynowa
Naczepa kurtynowa przedstawiona jest w przedniej części. Ma ona kształt długiego prostopadłościanu. Przednia ściana ma w dolnej części odblaskową naklejkę w czerwono‑białe ukośne pasy o równej szerokości. Dach naczepy jest metalowy i połyskujący. Jedna ze ścian bocznych składa się z plandeki, którą można odsłonić. Z przodu pod naczepą znajduje się metalowa noga podtrzymująca w postaci niewielkiej belki o kwadratowym przekroju poprzecznym, a pod nogą znajduje się prostokątna metalowa podstawka. Z tyłu znajdują się koła.
Naczepa kurtynowa, tzw. firanka, jest wykonana w oparciu o konstrukcję kratownicową opartą na ramie wykonanej ze stali. Jest to konstrukcja zamknięta, której cechą charakterystyczną jest to, że plandeka osłaniająca bok naczepy jest przesuwna. Górna część plandeki jest zamocowana w specjalnej szynie połączonej z dachem naczepy. W szynie zamontowane są specjalne rolki umożliwiające przesuwanie się bocznej ściany naczepy. Dolna część plandeki stanowiącej bok naczepy jest zamocowana pasami wyposażonymi w klamry do jej podłogi. Boczna ściana jest również wyposażona w mechanizm umożliwiający zwinięcie plandeki podczas wyładunku oraz właściwe jej napięcie po załadunku. Umożliwia to szybkie otwarcie boku naczepy, co ułatwia załadunek oraz znacznie go przyspiesza. Tego typu naczepy mogą posiadać również otwierany dach. Wykorzystywane są do transportu towarów na paletach, które nie wymagają szczególnych warunków przewozu, jednak muszą być zabezpieczone przed wypływem warunków atmosferycznych takich jak opady, wiatr, itp.
W pojeździe członowym mającym 4 osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy, jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym 5 bądź 6 osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej czterdziestostopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Naczepa niskopodwoziowa
Naczepa niskopodwoziowa składa się z poziomej prostokątnej platformy. W tylnej części platforma jest zgięta ukośnie w dół, a z najniżej położonych części pasów odstają pionowo dwa prostokątne elementy o takiej samej szerokości. W tylnej części, pod spodem naczepy, znajdują się trzy pary kół usytuowanych blisko siebie. Platforma osadzona jest nisko nad podłożem.
Naczepa niskopodwoziowa charakteryzuje się znacznie obniżoną przestrzenią załadowczą. Osiąga się to poprzez obniżenie zawieszenia kół jezdnych oraz umieszczenie platformy załadowczej poniżej osi kół. Obniża to znacznie środek jej ciężkości oraz ułatwia załadunek towarów o dużej masie. Naczepy tego typu są często używane do transportu maszyn budowlanych, rolniczych oraz innych elementów posiadających duże gabaryty i ciężar, np. elementów konstrukcji budowlanych. Otwarta konstrukcja umożliwia załadunek z każdej strony.
W pojeździe członowym mającym osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym 5 bądź 6 osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej czterdziestostopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Przyczepa skrzyniowa dwu- lub trzyosiowa z obrotnicą
Przyczepa skrzyniowa dwu- lub trzyosiowa z obrotnicą składa się z otwartego pudła. Ma ono niskie ścianki, na szczytach których znajdują się drobne kraty. Z przodu, od spodu przyczepy, wystaje dyszel z obrotnicą służący do połączenia pojazdów. Dyszel składa się z dwóch metalowych prętów o kwadratowym przekroju poprzecznym. Są one zespolone w kształt litery , łączeniem skierowanym do przodu. Dyszel wyposażony jest w obrotnicę będącą okręgiem, która umożliwia zmianę kierunku jazdy naczepy. W dolnej części znajdują się cztery koła. Przyczepa skrzyniowa dwu- lub trzyosiowa z obrotnicą.
Charakteryzuje się tym, że przednia oś posiada obrotnicę łączącą przednią oś przyczepy z kratownicową ramą, do której mocowane jest zawieszenie tylne z osią lub osiami kół, układ hamulcowy i elektryczny. Obrotnica połączona jest z dyszlem, który zakończony jest uchem. Ucho dyszla łączy przyczepę z urządzeniem sprzęgającym umieszczonym na pojeździe ciągnącym. Dzięki obrotnicy przednia oś przyczepy obraca się względem jej ramy podczas jazdy po łuku. Na ramie przyczepy montowane są najczęściej otwarte skrzynie ładunkowe oraz skrzynie z plandeką i nadwozia kurtynowe. Liczba osi zależy od ładowności przyczepy. Użytkowane są najczęściej w zaopatrzeniu budownictwa i rolnictwa. Przeznaczone są do transportu towarów, które nie wymagają szczególnych warunków ich przewozu.
Zespół pojazdów wyposażonych w osie, a także składających się z dwuosiowego pojazdu samochodowego i dwuosiowej przyczepy; nie może przekraczać masy, której wartość wynosi ton.Przyczepka samochodowa
Przyczepka samochodowa składa się z otwartego pudła w kształcie prostopadłościanu tworzącego skrzynię. Pod nim znajduje się układ jezdny przyczepy, który tworzy pojedyncza para kół umieszczonych na jednej osi. Układ ten zbiega się w stelaż umożliwiający przytwierdzenie przyczepki do samochodu. Na stelażu tym znajduje się podpórka wyposażona w mniejsze koło, pozwalająca zachować poziom po odłączeniu od auta. Przyczepka samochodowa ma możliwość otwarcia przedniej i tylnej burty.
Przyczepka samochodowa służy do przewożenia większego ładunku, który nie mieści się w przestrzeni ładunkowej samochodu osobowego. Do prowadzenia samochodu osobowego z przyczepką wystarczy prawo jazdy kat. B, w przypadku gdy zestaw pojazdów nie przekracza dopuszczalnej masy całkowitej , przy czym przyczepka ma mniej niż lub gdy przyczepka przekracza , jednak zestaw pojazdów jest mniejszy niż . W przypadku przyczepy nieprzekraczającej i maksymalnej masy dopuszczonej przez producenta samochodu lub połowy masy dopuszczalnej samochodu (mniejsza wartość) posiadanie hamulca nie jest konieczne. Musi natomiast zostać spełniony warunek, że, niezależnie od urządzenia łączącego, przyczepa ta ma dodatkowe połączenie (łańcuch, linka), które w razie zerwania głównego urządzenia łączącego będzie zapobiegało dotykaniu jezdni przez dyszel i zapewniało wystarczającą kierowalność przyczepy. Natomiast jeśli stosunek masy przyczepy do masy samochodu jest większy niż do , przyczepa musi posiadać hamulec najazdowy, gdzie hamowana jest co najmniej jedna oś. Gdy stosunek masy przyczepy do masy samochodu jest mniejszy niż do , wówczas przyczepa musi posiadać hamulec uruchamiany z pozycji kierowcy.
Dopuszczalna masa całkowita przyczepy wyposażonej w hamulec i ciągniętej przez samochód nie może przekroczyć:dopuszczalnej masy całkowitej takiego pojazdu,
wartości znamionowej urządzenia sprzęgającego,
opisanej przez producenta maksymalnej wagi ciągniętej przez pojazd,
.
Regulamin nr 55 Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ jasno określa, jakie urządzenia sprzęgające powinny zostać zastosowane w przypadku pojazdu samochodowego i ciągniętej przyczepy. Inżynierowie, wyposażając urządzenia sprzęgające w połączenia elektryczne, muszą mieć na uwadze, aby takie połączenia były wykonane w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy.
Przyczepa posiadająca hamulec powinna być wyposażona w:hamulec roboczy, który przeznaczony jest do minimalizacji prędkości zatrzymywania z możliwością regulacji intensywności hamowania dla wszystkich kół. Hamulec roboczy obsługiwany jest z kabiny kierowcy jednym ruchem i nie jest przy tym wymagane użycie rąk. Taki hamulec powinien również pozwolić na zatrzymanie przyczepy w przypadku, gdy zostanie zerwane połączenie z pojazdem samochodowym,
hamulec postojowy, który działa wtedy, gdy przyczepa nie jest sprzęgnięta z pojazdem samochodowym. Taki hamulec uruchamiany jest z zewnątrz, jeśli nie przewozi pasażerów. Gdy natomiast przewozi, to powinien znajdować się wewnątrz przyczepy.
5. Przyczepa, żeby zapewnić bezpieczeństwo i komfort korzystania, powinna posiadać wymienione rodzaje hamulców:
1) hamulec roboczy:
a) uruchamia się na żądanie kierującego za pomocą jednego pociągnięcia, jednocześnie z nim uruchomiony zostaje hamulec w pojeździe ciągnącym (z zastrzeżeniem przepisu zawartego w ),
b) zapewnia samoczynne zatrzymanie przyczepy w razie zerwania podczas jazdy połączenia z pojazdem ciągnącym.
2) hamulec postojowy:
a) działa także wtedy, gdy przyczepa nie jest podłączona do pojazdu ciągnącego,
b) zostaje uruchomiony z zewnątrz, ale w przypadku przyczepy, którą można przewozić osoby, jest on uruchamiany także wewnątrz.
6. Przepisu nie stosuje się do:
1) przyczepy lekkiej w sytuacji, w której urządzenie to posiada dodatkowe połączenie z pojazdem ciągnącym, np. w formie łańcucha bądź linki, i w razie zerwania z tymże pojazdem zapobiegnie dotykaniu jezdni przed dyszel. Jeżeli jednak dopuszczalna masa całkowita takiej przyczepy jest większa niż połowa masy własnej pojazdu ciągnącego, powinna ona spełniać wymagania określone w .
2) jednoosiowej przyczepy dłużycowej; przepis dotyczy przyczep zarejestrowanych po raz pierwszy na terytorium Polski do dnia marca .
Można zastosować hamulec bezwładnościowy (najazdowy) działający na wszystkie koła w przyczepie, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza tony.
Jeśli przyczepa była rejestrowana w Polsce po raz pierwszy do dnia stycznia ., to przepisy dopuszczają zastosowanie w niej hamulca bezwładnościowego, który działa na koła co najmniej jednej osi. Również w przyczepach tego typu o dopuszczalnej masie całkowitej wynoszącej nie więcej niż 5 ton użycie takiego hamulca jest dozwolone, o ile przyczepa została po raz pierwszy na terytorium Polski zarejestrowana przed stycznia .
Przepisu nie stosuje się do naczepy.
Hamulec najazdowy to hamulec stosowany w sytuacji, w której przyczepa w trakcie hamowania najeżdża na pojazd ją ciągnący. Mechanizm hamowania wygląda tutaj następująco: siła oddziaływująca na dyszel przyczepy ściska sprężynę, powstaje ruch, który zostaje przeniesiony przez dźwignię i cięgno na hamulec.
Przyczepa lekka to taka, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 750 kilogramów. Nie musi być ona przy tym wyposażona w hamulec najazdowy. Przyczepy lekkie są ciągnięte przez samochody osobowe i czasem przez pojazdy dostawcze.
Podstawowe przepisy dotyczące hamulców w przyczepach mówią o tym, że:
1) hamulec zespolony, działający samoczynnie w razie odłączenia się przyczepy od pojazdu ciągnącego, powinna posiadać każda przyczepa. Przy czym działanie hamulca zespolonego nie powinno negatywnie wpływać na funkcjonowanie hamulców w pojeździe ciągnącym,
2) przyczepa może posiadać konstrukcyjnie nie zespolony hamulec pneumatyczny, o ile jest ciągnięta przez ciągnik wyposażony w sterujący układ pneumatyczny,
3) przyczepa musi być wyposażona w hamulce na wszystkich koła, jeśli posiada dwie osie. Jeśli osi jest więcej, dopuszcza się nieposiadanie hamulców w przypadku dwóch kół,
Ponadto dopuszcza się:
1) przyczepy, których masa całkowita nie przekracza tony, by posiadały hamulce najazdowe tylko przy jednej osi, jeśli do pojazdu ciągnącego lub zespołu pojazdów przyczepiona jest wyłącznie jedna przyczepa (nie dotyczy autobusów, które powinny posiadać – bez względu na ciężar – hamulec zespolony),
2) przyczepy, które są ciągnięte przez ciągnik rolniczy, by zaopatrzone były w hamulec działający na koła co najmniej jednej osi (obsługiwany np. przez kierowcę ciągnika) pod warunkiem, że ciągnik ciągnie tylko jedną przyczepę i nie przekracza przy tym szybkości wynoszącej ,
3) przyczepy bez hamulca:
a) gdy dopuszczalny ciężar całkowity przyczepy nie przekracza i jednocześnie nie jest większy niż połowa ciężaru własnego pojazdu ciągnącego, do którego przyczepiona jest tylko jedna przyczepa,
b) jednoosiowe przyczepy dłużycowe nie muszą posiadać hamulca w przypadku, gdy nacisk na oś przyczepy, na której znajduje się ładunek, nie stanowi masy większej niż połowa ciężaru całkowitego pojazdu ciągnącego i do pojazdu ciągnącego przyczepiona jest tylko jedna przyczepa,
c) przyczepy rolnicze, które rzadko poruszają się po drogach publicznych, a przy tym nie przekraczają ciężaru tony i stanowią tylko jedną przyczepę przyłączoną do ciągnika rolniczego.
5. Pojazdy wymienione w powinny być dodatkowo zabezpieczone za pomocą łańcucha lub odpowiedniej linki stalowej.
6. Przyczepa, z wyjątkiem przyczepy o dopuszczalnym ciężarze całkowitym nie większym niż tony, zaopatrzonej w hamulec najazdowy hamujący tylko koła jednej osi, przyczep autobusowych, przyczepy bez hamulca (), powinna posiadać hamulec postojowy, który działa bez potrzeby stałego nacisku na mechanizm wprowadzający go w działanie i jest uruchamiany z zewnątrz lub wewnątrz pojazdu, a także może zapewnić postój pojazdu obciążonego ładunkiem równym jego dopuszczalnej ładowności na pochyłości co najmniej 16%.
Przyczepa kłonicowa
Przyczepa kłonicowa przedstawiona na rysunku składa się z ramy, pionowych prętów oraz kół. Rama to dwa długie metalowe pręty o kwadratowym przekroju poprzecznym. Są one blisko siebie w środkowej części przyczepy. Dwa główne pręty spojone są sześcioma krótkimi, prostopadle usytuowanymi podobnymi prętami. Są one równej długości i wyznaczają szerokość przyczepy. Na ich końcach znajdują się pionowe metalowe, dość długie pręty. W przedniej części znajdują się blisko siebie dwie pary kół. Z tyłu znajdują się blisko siebie trzy pary kół.
Przyczepa kłonicowa charakteryzuje się otwartą przestrzenia ładunkową, może posiadać podłogę lub nie. Charakterystyczne dla tych pojazdów jest posiadanie słupków burtowych zwanych kłonicami. Określenie „kłonica” bierze swoje pochodzenie od elementu wozu konnego, który utrzymywał w określonym położeniu boki skrzyni ładunkowej. Przyczepy tego typu używane są do przewozu rur i drewna.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu nie może przekraczać:ton w przypadku dwuosiowego pojazdu samochodowego,
albo ton w przypadku trzyosiowego pojazdu samochodowego, jeżeli oś napędowa posiada zawieszenie pneumatyczne lub równoważne a także opony bliźniacze, albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza tony,
ton w przypadku czteroosiowego pojazdu samochodowego z osiami kierowanymi, jeżeli oś napędowa posiada opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza tony.
W pojeździe członowym mającym 4 osie, składającym się z dwuosiowego ciągnika siodłowego i dwuosiowej naczepy, jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej metra, ale nie więcej niż metra,
ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż metra tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
W pojeździe członowym posiadającym 5 bądź 6 osi dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
ton w przypadku dwuosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i dwu lub trzyosiowej naczepy,
ton w przypadku trzyosiowego ciągnika siodłowego i trzyosiowej naczepy przewożącej ‑stopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Przyczepa do transportu łodzi
Przyczepa do transportu łodzi składa się z metalowej ramy, której wnętrze wzmocnione jest kratą. Z przodu znajduje się dyszel z dodatkowym niewielkim kołem o dużej mobilności. Może ono skręcać. Za dyszlem, na wierzchu ramy, znajduje się wspornik składający się z dwóch połączonych ze sobą rurek w jednej osi. Rurki te mają kształt kąta. Z tyłu ramy znajduje się jedna para kół jezdnych z błotnikami zamontowanymi od góry tychże kół.
Przyczepa do transportu łodzi jest rodzajem przyczepy specjalnej. Rama takiej przyczepy nie posiada podłogi, zamiast niej do ramy przymocowany jest system rolek umożliwiających załadunek i rozładunek oraz wsporniki pozwalające na pewne i bezpieczne zamocowanie łodzi. W celu ułatwienia załadunku wyposaża się takie przyczepy we wciągarkę. Przyczepy tego typu budowane są specjalnie w celu transportu jednostek pływających i nie mogą być użyte do przewozu innych ładunków.
W przypadku przyczepy nieprzekraczającej i maksymalnej masy dopuszczonej przez producenta samochodu lub połowy masy dopuszczalnej samochodu (mniejsza wartość) posiadanie hamulca nie jest konieczne. Musi natomiast zostać spełniony warunek, że, niezależnie od urządzenia łączącego, przyczepa ta ma dodatkowe połączenie (łańcuch, linka), które w razie zerwania głównego urządzenia łączącego będzie zapobiegało dotykaniu jezdni przez dyszel i zapewniało wystarczającą kierowalność przyczepy. Natomiast jeśli stosunek masy przyczepy do masy samochodu jest większy niż do , przyczepa musi posiadać hamulec najazdowy, gdzie hamowana jest co najmniej jedna oś. Gdy stosunek masy przyczepy do masy samochodu jest mniejszy niż do , wówczas przyczepa musi posiadać hamulec uruchamiany z pozycji kierowcy.
Dopuszczalna masa całkowita przyczepy wyposażonej w hamulec i ciągniętej przez samochód nie może przekroczyć:dopuszczalnej masy całkowitej takiego pojazdu,
wartości znamionowej urządzenia sprzęgającego,
opisanej przez producenta maksymalnej wagi ciągniętej przez pojazd,
.
Regulamin nr 55 Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ jasno określa, jakie urządzenia sprzęgające powinny zostać zastosowane w przypadku pojazdu samochodowego i ciągniętej przyczepy. Inżynierowie, wyposażając urządzenia sprzęgające w połączenia elektryczne, muszą mieć na uwadze, aby takie połączenia były wykonane w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy.
Przyczepa posiadająca hamulec powinna być wyposażona w:hamulec roboczy, który przeznaczony jest do minimalizacji prędkości zatrzymywania z możliwością regulacji intensywności hamowania dla wszystkich kół. Hamulec roboczy obsługiwany jest z kabiny kierowcy jednym ruchem i nie jest przy tym wymagane użycie rąk. Taki hamulec powinien również pozwolić na zatrzymanie przyczepy w przypadku, gdy zostanie zerwane połączenie z pojazdem samochodowym,
hamulec postojowy, który działa wtedy, gdy przyczepa nie jest sprzęgnięta z pojazdem samochodowym. Taki hamulec uruchamiany jest z zewnątrz, jeśli nie przewozi pasażerów. Gdy natomiast przewozi, to powinien znajdować się wewnątrz przyczepy.
Przyczepa do transportu zwierząt
Przyczepa do transportu zwierząt składa się z zamkniętej zabudowy z niewielkim oknem w przedniej części. Na rysunku przedstawiono przyczepę, której podłoga i oczywiście sufit mają kształt sześciokąta nieforemnego. Tylna część jest prostokątem, a przednia zwęża się nieco i ma kształt trapezu równoramiennego połączonego z prostokątem dłuższą podstawą. Z tyłu przyczepy znajdują się drzwi. Pod podłogą pośrodku znajdują się blisko siebie dwie pary kół. Z przodu spod podłogi wystaje dyszel, którym łączy się przyczepę z pojazdem.
Przyczepa do transportu zwierząt jest rodzajem przyczepy specjalnej. Na ramie takiej przyczepy umieszczona jest zabudowa, która jest dostosowana do gatunku przewożonych zwierząt. Przyczepy do przewozu zwierząt muszą posiadać odpowiedni dostęp do świeżego powietrza, zabezpieczenia, barierki, przegrody, trapy wejściowe, wyjściowe itp. Istotną rolę w transporcie zwierząt pełni zawieszenie kół przyczepy, które musi zapewniać odpowiednie tłumienie drgań.
Dopuszczalna masa całkowita przyczepy wyposażonej w hamulec i ciągniętej przez samochód nie może przekroczyć:dopuszczalnej masy całkowitej takiego pojazdu,
wartości znamionowej urządzenia sprzęgającego,
opisanej przez producenta maksymalnej wagi ciągniętej przez pojazd,
.
Regulamin nr 55 Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ jasno określa, jakie urządzenia sprzęgające powinny zostać zastosowane w przypadku pojazdu samochodowego i ciągniętej przyczepy. Inżynierowie, wyposażając urządzenia sprzęgające w połączenia elektryczne, muszą mieć na uwadze, aby takie połączenia były wykonane w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy.
Przyczepa posiadająca hamulec powinna być wyposażona w:hamulec roboczy, który przeznaczony jest do minimalizacji prędkości zatrzymywania z możliwością regulacji intensywności hamowania dla wszystkich kół. Hamulec roboczy obsługiwany jest z kabiny kierowcy jednym ruchem i nie jest przy tym wymagane użycie rąk. Taki hamulec powinien również pozwolić na zatrzymanie przyczepy w przypadku, gdy zostanie zerwane połączenie z pojazdem samochodowym,
hamulec postojowy, który działa wtedy, gdy przyczepa nie jest sprzęgnięta z pojazdem samochodowym. Taki hamulec uruchamiany jest z zewnątrz, jeśli nie przewozi pasażerów. Gdy natomiast przewozi, to powinien znajdować się wewnątrz przyczepy.
Przyczepa kempingowa
Przyczepa kempingowa składa się z zamkniętej zabudowy z kilkoma oknami w ścianach bocznych oraz z jednoskrzydłowymi wąskimi drzwiami w ścianie bocznej. Z przodu, od spodniej części, znajduje się wystający poza przyczepę dyszel. Po środku pod podłogą znajdują się blisko siebie dwie pary kół jezdnych.
Przyczepa kempingowa to przyczepa turystyczna; to przykład rekreacyjnego pojazdu drogowego przystosowanego do caravaningu, nieposiadającego własnego silnika, ciągniętego przez specjalnie przystosowany do tego celu pojazd mechaniczny. Turyści wykorzystują jej mobilność głównie w okresach letnich i wakacyjnych. Nadaje się ona zarówno do stacjonarnego, jak i dłuższego zamieszkania dzięki praktycznemu wyposażeniu i całkowitej niezależności od bazowego holownika.
Dopuszczalna masa całkowita przyczepy wyposażonej w hamulec i ciągniętej przez samochód nie może przekroczyć:dopuszczalnej masy całkowitej takiego pojazdu,
wartości znamionowej urządzenia sprzęgającego,
opisanej przez producenta maksymalnej wagi ciągniętej przez pojazd,
.
Regulamin nr 55 Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ jasno określa, jakie urządzenia sprzęgające powinny zostać zastosowane w przypadku pojazdu samochodowego i ciągniętej przyczepy. Inżynierowie, wyposażając urządzenia sprzęgające w połączenia elektryczne, muszą mieć na uwadze, aby takie połączenia były wykonane w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy.
Przyczepa posiadająca hamulec powinna być wyposażona w:hamulec roboczy, który przeznaczony jest do minimalizacji prędkości zatrzymywania z możliwością regulacji intensywności hamowania dla wszystkich kół. Hamulec roboczy obsługiwany jest z kabiny kierowcy jednym ruchem i nie jest przy tym wymagane użycie rąk. Taki hamulec powinien również pozwolić na zatrzymanie przyczepy w przypadku, gdy zostanie zerwane połączenie z pojazdem samochodowym,
hamulec postojowy, który działa wtedy, gdy przyczepa nie jest sprzęgnięta z pojazdem samochodowym.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DA0lBvpbQ
Samochody ciężarowe przedstawiono w postaci modelu przestrzennego.
Samochód ciężarowy z przyczepą
Samochód ciężarowy z przyczepą to pojazd składający się z trzech części: kabiny dla kierowcy, naczepy oraz z przyczepy, która na rysunku jest identyczna jak naczepa i jest podczepiona do naczepy dyszlem. Naczepa i przyczepa mają formę długich prostopadłościanów. Z tyłu obu znajdują się drzwi. Pod kabiną kierowcy jest para kół jezdnych. Pod naczepą znajdują się blisko siebie dwie pary kół w jej tylnej części. Przyczepa z kolei wyposażona jest w trzy pary kół: jedna para znajduje się w przedniej części, a dwie blisko siebie w tylnej części.
Samochód ciężarowy z przyczępą to zespół pojazdów składający się z pojazdu samochodowego przeznaczonego do przewozu ładunków, może być nim również samochód ciężarowo‑osobowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków i osób w liczbie od 4 do 9 łącznie z kierowcą oraz przyczepy, czyli pojazdu bez silnika, przystosowanego do łączenia go z innym pojazdem. Masa przyczepy, ciągniętej przez samochód ciężarowy o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3500 kg, nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu ciągnącego powiększonej o 40%. W Europie samochód ciężarowy może ciągnąć tylko jedną przyczepę. Zespół składający się z ciągnika i przyczepy nie może przekraczać długości 18,75 m. Celem stosowania przyczep jest zwiększenie zdolności transportowej samochodu ciężarowego. Przeznaczenie takiego zespołu pojazdów zależne jest od rodzaju zabudowanego na ramie pojazdu i przyczepy nadwozia, przy czym najczęściej i samochód, i przyczepa posiadają ten sam rodzaj zabudowy. Głównymi użytkownikami takich pojazdów są przedsiębiorstwa prowadzące transport krajowy i międzynarodowy oraz inni przedsiębiorcy, np. hurtownie materiałów budowlanych, rolnicy.
Zespół pojazdów wyposażonych w 4 osie, a także składających się z 2‑osiowego pojazdu samochodowego i 2‑osiowej przyczepy nie może przekraczać masy, której wartość wynosi 36 ton.Samochód ciężarowy z naczepą
Samochód ciężarowy z naczepą składa się z dwóch części: ciągnika siodłowego oraz z naczepy służącej do przewożenia ładunków. Pod kabiną znajduje się dwie pary kół jezdnych. Naczepa jest zamontowana na krótkiej ramie znajdującej się z tyłu kabiny, nad podłożem. Naczepa ma kształt długiego prostopadłościanu. Posiada parę dwuskrzydłowych drzwi z tyłu. Naczepa posiada trzy pary kół, usytuowane są blisko siebie w tylnej części naczepy.
Samochód ciężarowy z naczepą to zespół pojazdów składający się z ciągnika siodłowego oraz naczepy. Pojazd silnikowy w tym zespole nazywany jest ciągnikiem. W tym zestawie połączenie obu pojazdów odbywa się przy pomocy urządzenia sprzęgającego, którego najważniejsza część nazywa się siodłem. Maksymalna długość tego zestawu wynosi 16,50 m. Nacisk na siodło, które jest umieszczone nad kołami napędowymi umożliwia rozwinięcie dużej siły napędowej. Przeznaczenie takiego zestawu zależy od rodzaju zabudowy naczepy. Głównymi użytkownikami takich pojazdów są przedsiębiorstwa prowadzące transport krajowy i międzynarodowy.
W pojeździe członowym mającym 4 osie, składającym się z 2‑osiowego ciągnika siodłowego i 2‑osiowej naczepy jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
a) 36 ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej 1,3 m, ale nie więcej niż 1,8 m,
b) 36 ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż 1,8 m + 2 tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DA0lBvpbQ
Samochody ciężarowe przedstawiono w postaci modelu przestrzennego.
Pomoc drogowa
Pomoc drogowa to pojazd składający się z dwóch części – kabiny kierowcy i platformy holowniczej służącej do przewożenia samochodów. Na dachu kabiny zamontowana jest pomarańczowa lampa sygnalizacyjna. Pod kabiną znajduje się jedna para kół, pod platformą holowniczą – druga. Brzeg platformy oklejony jest ostrzegawczą taśmą w ukośne biało‑czerwone pasy o równej szerokości. Z przodu platformy znajdują się pionowe metalowe wsporniki, natomiast jej tył jest wygięty w dół, co jest pomocne przy załadowywaniu na nią samochodów.
Pomoc drogowa to samochód ciężarowy z nadwoziem specjalnym przeznaczony konstrukcyjnie do transportu pojazdów samochodowych, które brały udział w zdarzeniach drogowych (kolizja, wypadek) lub doznały awarii i nie mogą samodzielnie przemieszczać się po drodze. Pojazd pomocy drogowej musi mieć kabinę pomalowaną na kolor żółty lub wymalowany żółty pas na karoserii, o szerokości od 8 do 15 cm, który powinien zostać umieszczony poniżej dolnej krawędzi okien. Musi on być wyposażony w nadwozie przystosowane konstrukcyjnie do przewozu uszkodzonych pojazdów lub w hol giętki i hol sztywny. Hol powinien umożliwiać bezpieczne holowanie pojazdu z niesprawnym układem kierowniczym i hamulcowym. Nadwozie to jest platforma przygotowana konstrukcyjnie do transportu pojazdów, wyposażona we wciągarkę oraz najazdy lub mechanizm podnoszenia i pochylania nadwozia, ograniczniki umożliwiające odpowiednie ustawienie transportowanego pojazdu i urządzenia do jego mocowania. Dla wciągarki o udźwigu do 250 kg, z wyłączeniem urządzeń służących do przemieszczania osób, ustalono formę dozoru uproszczonego (urządzenia nie wymagają zgłoszenia do UDT) i badań, ale należy zapewnić konserwację przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia; uprawnienia do obsługi nie są wymagane, należy jednak pamiętać o zapewnieniu właściwej obsługi zgodnie z dokumentacją urządzenia. Również dla wciągarek z napędem elektrycznym jednofazowym o udźwigu do 1000 kg oraz wciągarek ogólnego przeznaczenia z napędem ręcznym wszystkich mechanizmów o udźwigu do 2000 kg ustalono formę dozoru uproszczonego (urządzenia nie wymagają zgłoszenia do UDT) i badań, ale należy zapewnić konserwację przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia; uprawnienia do obsługi nie są wymagane, należy jednak pamiętać o zapewnieniu właściwej obsługi zgodnie z dokumentacją urządzenia. W wyposażeniu pojazdu pomocy drogowej powinien znaleźć się także ostrzegawczy sygnał świetlny błyskowy barwy żółtej, który można umieścić na holowanym pojeździe. Wymagany jest także dodatkowy zestaw świateł tylnych, które można zainstalować na pojeździe holowanym, jeżeli światła tego pojazdu są zakryte. Pojazdy pomocy drogowej przeznaczone do transportu samochodów osobowych i dostawczych są najczęściej budowane jako platformy, zaś te przeznaczone do obsługi pojazdów ciężarowych są wyposażone w urządzenia do holowania, często w postaci specjalnego uchwytu umożliwiającego podniesienie pojazdu holowanego za koła jezdne. Użytkownikami są przedsiębiorstwa zajmujące się transportem uszkodzonych pojazdów z dróg, serwisy mechaniczne i blacharsko‑lakiernicze.Wóz asenizacyjny
Wóz asenizacyjny jest rodzajem cysterny. Składa się on z dwóch części – kabiny kierowcy oraz z pojemnika w kształcie poziomo usytuowanego walca z otworami wlewniczymi i z drabinką z jednej strony.
Wóz asenizacyjny to samochód ciężarowy z nadwoziem specjalnym, które umożliwia sprawny i bezpieczny dla środowiska transport nieczystości płynnych. Najważniejszymi elementami takiego pojazdu jest zbiornik, wykonany ze stali lub tworzywa sztucznego, kompresor i pompa asenizacyjna. Kompresor służy zarówno do uzupełniania, jak i opróżniania zbiornika poprzez wytwarzanie odpowiedniego podciśnienia i nadciśnienia. Pompa służy do wytwarzania podciśnienia, które pozwala na zassanie ścieków i bezpieczne przetransportowanie ich do zbiornika. Przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dla pojazdów asenizacyjnych określają, w jakie elementy wyposażenia musi być wyposażony obowiązkowo taki pojazd. Pojazdy te produkowane są przez firmy wykonujące ich zabudowy na zamówienie. Głównymi ich odbiorcami są wyspecjalizowane przedsiębiorstwa zajmujące się transportem nieczystości płynnych i przedsiębiorstwa komunalne.Warunki jakie muszą spełniać pojazdy asenizacyjne określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dla pojazdów asenizacyjnych. (Dz.U. 2002 nr 193 poz. 1617)
link:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20021931617/O/D20021617.pdf§ 1. Pojazdy asenizacyjne powinny spełniać wymagania techniczne określone w przepisach regulujących warunki techniczne pojazdów.
§ 2. 1. Pojazdy asenizacyjne powinny być dodatkowo wyposażone w:
1) pływakowy zawór regulacyjny umieszczony w najwyższym punkcie zbiornika dla zabezpieczenia przed przepływem nieczystości ze zbiornika do układu ssącego;
2) odstojnik, w celu niedopuszczenia do zalania pompy próżniowej;
3) zawór czterodrożny, który może stanowić jedną całość z odstojnikiem, za pomocą którego uzyskuje się ssanie lub toczenie powietrza do zbiornika;
4) zawór bezpieczeństwa zabezpieczający przed nadmiernym wzrostem cienienia w zbiorniku;
5) zawór zwrotny umieszczony w układzie ssąco‑tłoczącym w celu zabezpieczenia wypływu powietrza ze zbiornika w przypadku, gdy pompa próżniowa zostanie wyłączona;
6) zawór dolnego ssania, za pomocą którego odbywa się opróżnianie zbiornika, zakończony łącznikiem do mocowania węża;
7) zestaw węży ssawnych, z których co najmniej jeden posiada kosz ssawny;
8) manowakuometr;
9) wskaźnik płynu ze skalą służący do określenia ilości pobranych ścieków;
10) komplet węży elastycznych z łącznikami
11) zbiornik.
2. Zbiornik w pojazdach asenizacyjnych o pojemności większej niż 6 000 l powinien być wyposażony w przegrody zapobiegające falowaniu cieczy prostopadle do kierunku poruszania się pojazdów asenizacyjnych, w liczbie nie mniejszej niż określona w załączniku do rozporządzenia.
3. Każda z przegród, o których mowa w ust. 2, powinna być równa co najmniej 2/3 powierzchni przekroju zbiornika.
§ 3. 1. Pojazdy asenizacyjne powinny być wyposażone w szczelną instalację, szczelny zbiornik oraz w sprawny układ sterowania systemu napełniającego i opróżniającego zbiornik.
2. Miejsca, w których może nastąpić przeciek nieczystości, powinny być dodatkowo zabezpieczone rynną odprowadzającą przeciek do dodatkowego zbiornika.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu nie może przekraczać:
a) 18 ton w przypadku 2‑osiowego pojazdu samochodowego,
b) 25 albo 26 ton w przypadku 3‑osiowego pojazdu samochodowego, jeżeli oś napędowa posiada zawieszenie pneumatyczne lub równoważne, a także opony bliźniacze albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza 9,5 tony,
c) 32 ton w przypadku 4‑osiowego pojazdu samochodowego z 2 osiami kierowanymi, jeżeli oś napędowa posiada opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne albo jeżeli każda z osi napędowych jest wyposażona w opony bliźniacze, a maksymalny nacisk każdej z tych osi nie przekracza 9,5 tony.Ciągnik balastowy
Ciągnik balastowy składa się z dwóch części: kabiny kierowcy oraz z balastu znajdującego się na platformie za kabiną. Na ilustracji balast jest metalową konstrukcją o skomplikowanym kształcie. Jest mniej więcej rozmiarów samej kabiny i jego zadaniem jest dociążenie pojazdu. Ciągnik posiada dwie pary kół: przednie pod kabiną oraz tylne pod balastem w jego tylnej części. Do balastu montuje się ciężkie przyczepy lub naczepy o dużej ładowności. > > Ciągnik balastowy to ciągnik drogowy przeznaczony do ciągnięcia przyczep lub naczep wywierając na nie jedynie siłę wzdłużną. Charakterystyczną cechą takiego pojazdu jest możliwość obciążenia jego kół napędowych balastem, którym najczęściej są betonowe lub stalowe bloki. Masa balastu uzależniona jest przede wszystkim od mocy ciągnika, warunków eksploatacji i można ją regulować. Ciągniki balastowe często posiadają napęd na wszystkie koła oraz specjalne układy napędowe umożliwiające rozwijanie dużych sił napędowych w celu holowania naczep lub przyczep o masie nieraz przekraczającej 100 ton. Koła takich pojazdów nieraz posiadają średnicę większą niż w typowych ciężarówkach lub ciągnikach siodłowych co daje lepszą przyczepność i moment napędowy. Z uwagi na małe prędkości rozwijane przez te pojazdy są one wyposażone w specjalną konstrukcję układu chłodzenia i smarowania. W nowoczesnych ciągnikach balastowych kierowca ma możliwość obsługiwania z kabiny układów zamontowanych na przyczepie, np. hydraulicznego układu sterowania skrętem kół czy wielkością prześwitu platformy transportowej nad jezdnią. Obecnie produkowane ciągniki balastowe wyposażone są też często w systemy kamer umożliwiające obserwację przyczepy z kabiny kierowcy. Pojazdy te są produkowane w niewielkich ilościach na potrzeby wyspecjalizowanych firm transportujących ładunki o ekstremalnie dużym ciężarze lub gabarytach.
W pojeździe członowym mającym 4 osie, składającym się z 2‑osiowego ciągnika siodłowego i 2‑osiowej naczepy jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekraczać:
a) 36 ton, jeżeli odległość pomiędzy osiami naczepy wynosi co najmniej 1,3 m, ale nie więcej niż 1,8 m,
b) 36 ton, jeśli odległość pomiędzy osiami naczepy jest większa niż 1,8 m + 2 tony tolerancji, gdy oś napędowa jest wyposażona w opony bliźniacze i zawieszenie pneumatyczne lub równoważne.Dźwig samochodowy
Dźwig samochodowy jest podpinany do kabiny kierowcy, której nie uwzględniono na rysunku. Z przodu dźwigu, pod platformą, znajdują się dwie nogi na podstawkach wspierające pojazd. Nad nimi znajduje się część dźwigu, którą montuje się do tylnej części kabiny. Na platformie widoczne jest złożone ramię dźwigu, na którego końcu zamontowany jest hak. Pod platformą jest pięć par kół, które są usytuowane blisko siebie.
Dźwig samochodowy to samochód ciężarowy, w którym na podwoziu zamontowana jest platforma dźwigu, obrotowa podstawa dźwigu, kabina operatora, teleskopowy wysięgnik oraz zespół napędowo‑sterujący. Do ramy pojazdu zamocowane są nogi podporowe, których zadaniem jest zapewnienie stabilizacji dźwigu podczas pracy. Dźwig ma mechanizm podnoszenia i rozsuwania wysięgnika teleskopowego, mechanizm obrotu oraz linowy mechanizm podnoszenia ładunku. Zespół napędowo‑sterujący jest napędzany od silnika samochodu. Dźwigi tego typu stosowane są w budownictwie i energetyce oraz wszędzie tam, gdzie wymagana jest mobilność urządzeń dźwigowych.Urządzenie to podlega obowiązkowym badaniom, do których zalicza się: badania okresowe, których celem jest sprawdzenie, czy:
urządzenia zabezpieczające i ochronne wykonują swoją pracę prawidłowo,
wykonano zalecenia z protokołu przekazanego po poprzednim badaniu,
nie wystąpiły uszkodzenia mające wpływ na bezpieczeństwo w trakcie eksploatacji urządzenia lub mogące stwarzać zagrożenia w przyszłości, urządzenie wymaga podjęcia działań naprawczych,
wszelkie instrukcje, napisy ostrzegawcze orazinformacje zamieszczone na urządzeniu są czytelne;
Badanie doraźne eksploatacyjne, którego celem jest potwierdzenie, że przeprowadzona modernizacja, naprawa, demontaż i montaż lub wymiana danego elementu nie ma wpływu na bezpieczeństwo w trakcie eksploatacji urządzenia; badanie wykonuje się na pisemny wniosek eksploatującego w kilku przypadkach, do których należy zaliczyć:
wymianę urządzeń zabezpieczających,
wymianę cięgien nośnych lub urządzeń chwytających,
wymianę mechanizmów zmiany wysięgu lub podnoszenia,
naprawę konstrukcji nośnej urządzenia lub jej elementów,
naprawę mechanizmu podnoszenia lub zmiany wysięgu,
modernizację, którą uzgadnia się z organem dozoru technicznego;
Badanie doraźne powypadkowe lub poawaryjne, którego celem jest określenie stanu technicznego urządzenia, który przyczynił się do wypadku, oraz ustalenie jego przyczyn.
Autolaweta
Autolaweta składa się z kabiny kierowcy i z platformy, która na pionowym stelażu ma zamontowaną drugą platformę, która jest długości dolnej platformy i kabiny kierowcy, czyli wystaje nad dachem kabiny. Górną i dolną platformę, oprócz stelażu, łączy również drabinka. Na górnej platformie po bokach znajdują się barierki z zawieszonymi poziomo linkami zabezpieczającymi przypominające fragmenty niskiego płotu. Pojazd posiada dwie pary kół: przednie pod kabiną i tylne na końcu platformy.
Autolaweta to pojazd specjalistyczny, którego głównym zadaniem jest przewożenie innych pojazdów. Autolawety są szeroko wykorzystywane przez firmy transportowe, warsztaty samochodowe, a także przez prywatnych właścicieli samochodów, którzy potrzebują transportu dla swoich pojazdów. Typowa autolaweta składa się z platformy ładunkowej, zwykle wykonanej z metalu, która jest zamontowana na ramie samochodu ciężarowego lub dostawczego. Platforma ładunkowa jest zwykle wyposażona w uchwyty i paski mocujące, które umożliwiają bezpieczny transport innych pojazdów. W zależności od wielkości pojazdów, jakie mają być przewożone, autolawety mogą mieć różne rozmiary i udźwig. Niektóre autolawety są w stanie przewieźć tylko jeden samochód, podczas gdy inne mogą przewozić nawet kilka naraz. Ze względu na specjalistyczne zadania, jakie wykonują, autolawety muszą być wyposażone w systemy zabezpieczeń, takie jak blokady hamulców, uchwyty i paski mocujące, a także odpowiednią sygnalizację ostrzegawczą, taką jak sygnały świetlne i dźwiękowe. Autolawety są niezbędnym elementem w branży transportowej i warsztatach samochodowych, umożliwiając transport pojazdów w bezpieczny i skuteczny sposób.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
- Ćwiczenie 8. - Rodzaje naczep
