Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1HD0hnZAisq7
Zdjęcie przedstawia rzeźbę głowy mężczyzny z bujnymi włosami i gęstą brodą. Rzeźba znajduje się na postumencie, na którym jest napis: Workers of all lands unite.

Nowe idee: socjalizm utopijny i narodziny komunizmu

Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się – taki napis widnieje na nagrobku Karola Marksa w Londynie. To jedno z najbardziej rozpoznawalnych haseł w historii myśli politycznej. Odzwierciedlało rewolucyjne założenia komunizmu i zawarte zostało w końcowym fragmencie Manifestu komunistycznego: Proletariusze nie mają w rewolucji nic do stracenia prócz swych kajdan. Do zdobycia mają cały świat. Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!.
Źródło: Duncan Harris, Wikimedia Commons, licencja: CC BY 2.0.

Nowe ideologie, które ukształtowały się i rozpowszechniły w XVIII i XIX w., bardzo często nawiązywały do myśli obecnych we wcześniejszych stuleciach i wiele z nich czerpały. Nie inaczej było z socjalizmem i komunizmem. Ich zwolennicy doszukiwali się początków idei, które wyznawali, już w czasach starożytnych. Potwierdzeniem miały być bunty ciemiężonych grup społecznych w Grecji i Rzymie, a sztandarowym przykładem, do którego odwoływali się socjaliści – powstanie rzymskiego niewolnika Spartakusa w I w. p.n.e. Socjalistyczni utopiści i komuniści stali w opozycji zarówno do konserwatystów, jak i liberałów. Komuniści wytykali także wady założeniom, jakie niósł w swej początkowej formule socjalizm, również ten utopijny.

R1TcxX7pQ5Qyw1
Linia chronologiczna. 1818–1883: Karol Marks (filozof, ekonomista). 1820–1895: Fryderyk Engels (filozof, socjolog). 1760–1825: Henri se Saint‑Simon (filozof, ekonomista). 1772–1837: Charles Fourier (filozof). 1839: wprowadzenie zakazu zatrudniania dzieci w fabrykach w Prusach. 1848–1849: Wiosna Ludów.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Opiszesz okoliczności, w których pojawiła się idea wyzwolenia uciemiężonych klas społecznych i zrównania wszystkich obywateli.

  • Wyjaśnisz, jak przedstawiciele socjalizmu utopijnego oraz działacze komunistyczni pojmowali własność, wolność, równość i jaki porządek społeczny chcieli zaprowadzić.

  • Wytłumaczysz, dlaczego założenia socjalizmu utopijnego oraz ideologii komunistycznej były atrakcyjne, szczególnie dla niektórych grup społecznych.

  • Przedstawisz osoby, które przyczyniły się do rozpowszechnienia w XIX w. haseł utopijnych i komunistycznych.