Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R14g7pyYuxa5D
Czarno-białe zdjęcie przedstawia polskich żołnierzy idących w rozciągniętym szyku przez pola, które ciągną się po horyzont. Żołnierze są ubrani w ciemne mundury i czapki, a na plecach maja zawieszone karabiny.

Walki o granicę wschodnią. Kształt terytorialny II Rzeczypospolitej – podsumowanie

Sierpień 1920 roku. Polska piechota na przedpolach Warszawy. W drugiej połowie sierpnia 1920 r. wojska polskie przeszły do kontrnatarcia po dwóch miesiącach ciągłego cofania się od Kijowa i Dniepru aż do Wisły.
Źródło: wikimedia.org, domena publiczna.

W marzeniach większości Polaków Rzeczpospolita miała odrodzić się po I wojnie światowej w granicach przedrozbiorowych. Aspiracji do własnych państw głoszonych przez Litwinów, Białorusinów i Ukraińców nie przyjmowano do wiadomości poza wąskim kręgiem współpracowników Józefa Piłsudskiego i Polskiej Partii Socjalistycznej. Federacyjna koncepcja Piłsudskiego zmierzająca do budowy bloku państw między Rosją a Niemcami (w skład którego wchodziłyby m.in. Litwa, Białoruś i Ukraina) kolidowała z inkorporacyjnymi nastrojami większości społeczeństwa. Polska opinia publiczna nie wyobrażała sobie Rzeczypospolitej bez Wilna i Lwowa, co niweczyło plany Piłsudskiego i zniechęcało do współpracy także przedstawicieli innych narodowości. O ile przy ustanawianiu granic od strony Niemiec i Czechosłowacji Polska mogła liczyć na pomoc zwycięskich mocarstw sprzymierzonych (przede wszystkim Anglii, Francji i Stanów Zjednoczonych), o tyle na wschodzie inicjatywa była w jej rękach.

R11NGlFCOsuKv1
Linia chronologiczna obejmuje następujące wydarzenia: 1795 rok trzeci rozbiór Polski; 11 listopada 1918 roku odzyskanie przez Polskę niepodległości, podpisanie rozejmu w Compiègne; 1914‑1918 pierwsza wojna światowa; 27 grudnia 1918 roku wybuch powstania wielkopolskiego; 28 czerwca 1919 roku podpisanie traktatu wersalskiego; lipiec 1919 roku nakreślenie linii Focha; od 13 do 15 sierpnia 1920 roku bitwa warszawska; 1920 roku opisanie linii Curzona; pd 1919 do 1920 roku powstania śląskie; 15 marca 1923 roku zatwierdzenie wschodniej granicy Polski (dodatkowy protokół do traktatu wersalskiego); 1 września 1939 roku rozpoczęcie drugiej wojny światowej.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, po co oddziały polskie wyprawiły się do Kijowa.

  • Scharakteryzujesz przebieg litewsko‑polskiego sporu o Wileńszczyznę.

  • Przypomnisz główne fakty na temat kształtowania się polskiej granicy na północy, zachodzie i południu.

  • Zweryfikujesz swój stan wiedzy odnośnie do kształtu terytorialnego II Rzeczypospolitej przez wykonanie zestawu ćwiczeń.