Czy godność człowieka wynika z samego tylko faktu bycia człowiekiem? Czy zależna jest od wysiłku, jaki podejmuje jednostka, by kształtować się i rozwijać albo stawiać opór wobec zła?

Ten pierwszy rodzaj godności nazywamy godnością osobową i przysługuje ona każdej jednostce ludzkiej z samego faktu bycia człowiekiem. Etyczna postawa człowieka, jego dokonania oraz trud, jaki podejmuje, budują godność osobowościową. Może być ona pogłębiana wraz ze świadomym rozwojem człowieka, który można także nazwać dojrzewaniem konkretnej osoby do pełni swojego ludzkiego potencjału.

Problematyka godności zajmowała już starożytnych filozofów greckich. Św. Tomasz z Akwinu uznał ją za podstawę bytu osobowego, za doskonałość sposobu istnienia, którą człowiek może osiągnąć poprzez wolny wybór. Zestawienie utworów Kochanowskiego i Herberta pokazuje jednak, że ten wolny wybór bywa dramatyczny. Doświadczenie totalitaryzmu zmieniło bowiem humanistyczny optymizm w gorzką świadomość, że walka o godność miewa wysoką cenę.